24 Nisan 2018 Salı

4 . Gün (Resimlerin bir kısmı Ferdimen’e aittir)

(Kör arkadaşlar için betimleme yapılmıştır)

Düşler ve tarih inilecek son istasyon
Burdayım işte güzel bir yanlıştayım şimdi
Beklemesini bilmiyor acalesi olan ve nedense
Çekip gidiyorlar, kalanlar o kadar azız ki
O kadar azız ki mutluluk bile bizden çok

Ahmet Telli

Öne çıkmış olan görsel; Kalın, aynası taş duvarlı çeşme. İkisi üstte, biri altta üç borudan sular yalağın içine dökülüyor. Etrafı otlar bürümüş

İğde ağaçlarının altında, iğde çiçeklerinin kokusu ile uyanmanı tadına vardım bu sabah. Kimisi benden önce uyanıp toplanmaya başlamış bile. Ben de kalkar kalkmaz toplanmaya başladım hemen. Ardından sabah kahvemi bir çırpıda pişiriyorum. Yanımda şanslı olanlardan üç kişi de kahveden faydalanıyor. Sonrasında diğer uyuyanlar da uyanıp toplanma telaşına başladılar. İğde ağaçları altında bisikletler, bagajlar yükleniyor. Kırmızı bir bisiklet ters çevrilmiş yerde. Ön tekerleği sökülü durumda, herhalde lastiği patlak olmalı.

Sabah kahvaltısını hep birlikte kurulu masalarda yapıyoruz. Masalar kumsalda, sabah güneşi iğde ağaçlarına vurmuş. Kahvaltı yaptığımız yer gölgede. Bir köpek kumlara yatmış kahvaltıdan bir parça bana düşer mi diye sabırla bakıyor masadakilere.

Ferdimen resim çekerken köpek kendisine doğru dönmüş durumda. Köpeğin yüzünün ön kısmı ve göğsü beyaz, diğer yerleri kahverengi. Masalara oturmuş kahvaltı yapanlar var.

Kahvaltıyı bitirip yola çıkmak için hazırlandık. Kumsalın dışında toplanmış bisikletler hareket zamanını beklerken Şeyma Bozdoğanoğlu yüzünü çevirip Ferdimen’e poz vermiş. Güneş gözlüğü yüzünde kocaman. Boynunda bu yıl tasarladığımız ve tüm katılımcılara dağıttığımız ABAK buffu. Mavi renkli olan buff Şeyma’ya ayrı bir hava katmış.

Herkes hazır olunca yola çıktık. Çıkar çıkmaz da sert bir yokuş karşımıza çıktı. Yokuşu çıktık ve yüksek bir yere çıkmanın ödülü de güzel bir manzara. Sığacık köyü tam altımızda, yat limanındaki yelken direkleri, kayıklar, tarihi kalesi ve giderek çoğalan yazlıkları manzarayı belirtiyor. Siz sadece denize, teknelere ve kaleye bakabilirsiniz. En arkadan ben geldiğim için tepede kimse yoktu. Manzarayı bir süre izliyorum. Seviyorum bu şirin köyü.

Sığacık içindeki parkta toplanmış bekliyor bisikletliler. Parkın içinde palmiye ağaçları dikilmiş. Bir tanesi kurumuş olmalı, yaprakları yok.

Burada hazır toplanmışken Az bilinen antik kentler bisiklet turunun ortaya çıkarıp bu güne kadar sorunsuz yapan sevgili Olcay Ormankıran elbette yaş gününü unutmadık. Henüz bir aradayken kutlayıverdik yeni yaşını. İyi ki doğdun Olcay. Karnı burnunda sevdiceği Şeyma da pastasına mumları dikmiş yaş gününü kutluyor henüz doğmamış Güneş ile.

Olcay dileğini tutup pastadaki yanan mumlara üflüyor. Belki de yeni doğacak Güneş için güzel dileklerini diliyordur, kim bilir !

Sığacık’tan ayrılıyoruz ve önümüzde rampa var. Ağır tempoda çıkmaya başladık. Tepelerde yeni kurulmakta olan rüzgar türbinlerine doğru yol gidiyor.

Tepeye gelince çitlerle çevrili bir bahçede koyu kahverengi bir at geçen bisikletlilere merakla bakıyor. Çitin yan tarafı buğday ekili tarla, ardı çam ormanı.

Atın olduğu yerde mutlaka eşek te vardır. İşte karşıma bir eşek çıktı. O da merakla bizlere bakıyor. Eşek zeytin ağacının gölgesinde bağlı duruyor.

Bu civarda keçi besleyen çoğaldı. Nedeni ise keçi sütü birden bire çok değerlenmesi. Bir de talep çoğalınca keçi sütü ve ürünleri pek bulunamaz oldu. Böylece fiyatı da artmış oldu. Yolda karşımıza keçi sürüsü denk geldi. Çoban başında, keçilerin bir kısmı zeytin ağacının gölgesine sığınmış dinlenirken bizleri gözetliyorlar.

Az gittik uz gittik, dere tepe düz gittik. Ardımıza baktık ki bir arpa boyu yol gitmişiz. Urla’nın Kuşçular köyüne varmışız. Burası dört yol çatağı, buradan geçenler mutlaka mola verip öyle yoluna devam ediyor. Biz de burada mola verdik. Dutların altında, gölgede yakmaya başlayan Güneşin sıcağından kurtulmak için uygun bir yer. Serin bir şeyler içip dinleniyoruz. Haliyle çay olmazlardan olmazı. Mutlaka içiliyor, nerede olursan ol.

Kuşçulardaki molayı bitirip yola devam ettik. Urla girişinde karşıma üç borudan akan eski  bir çeşme çıkıyor. Borulardan gürül gürül su akıyor yalağın içine. Buradan su şişelerimi tazeliyorum. Çeşmenin aynası kalın taş duvar ile örülü. Üç borunun iki yandakiler üstte, biri az altında. Etrafını ot bürümüş. Bu resim öne çıkan görsel olarak belirledim.

Urla’nın içindeki kalabalık çarşıdan geçerek sanat sokağında bisikletler elimizde yürüyoruz.

Urlalı yazar Necati Cumalı taş örülü müze evine geldik. Ben daha önce müze evini defalarca gördüğümden içeri girmeyip sadece dışından bir resmini çekiyorum. Ev iki katlı, alt katta iki, üst katta üç pencere ve yanda iki penceresi var. Binaya giriş yeri taş duvar ile dış kısmından ayrılmış durumda. Çatıda bir baca görünüyor. Avluda bayrak direği. Direkte Türk bayrağı dalgalanıyor.

Müze görevlisi bizlere Necati Cumalı hakkında bilgi verirken sevgili doktorumuz Mete Güney pür dikkat dinliyor. Diğerlerinin kimi ayakta, kimi kanepeye oturmuş.

Necati Cumalı’nın çalışma odası, yazı masası, üzerinde mini bir daktilo, isimlik, iki porselen tabak dikine kaideye oturtulmuş. Solda küre cam kavanoz, içinde kurutulmuş bir şeyler var. Bir fotoğraf makinesi ve sigara kutusu metalden duruyor. Masanın deri kaplı, işlemeli koltuğu. Koltukta “Lütfen oturmayınız” uyarı yazısı konulmuş. Arkada pikabı ve diğer yanda radyosu. Pikapta bir plak takılı.

Necati Cumalı müze evini kısa sürede bitirip yola çıktık Urla İskele’ye doğru. Her zaman kullandığımız ara yoldan gideceğiz. Diğer ana yol hem dar, hem de çok yoğun araç trafiği var. Çeşme – İzmir ana yolundaki kavşaktan sola dönüp bir süre gidiyoruz. Gittiğimiz yol Çeşme yönü. Tabelada; Çeşme 47 Karaburun 66 Kilometre gidileceğini belirtiyor. Tabeladan az ilerde sağa döneceğiz. Yolun sağ şeridini tamamen bisikletliler kapatmış durumda.

Ara yolda hem trafik yok hem de yenilebilir meyveler var; Dut. Henüz olgunlaşmaya başlamış dutlardan yiyen bir arkadaş dala uzanmış dut yerken.

Urla İskele mahallesine geldik. Burada Klazomenai antik kenti var. Giriş kapısına bisikletleri bırakıp içerisini görmeğe gidiyor arkadaşlar. Bisikletim KUZ önde, diğerleri sağda, solda park etmiş durumda. Ortada Klazomenai antik kentin kazı alanını belirtir tabelası.

Kazı evinin önünde küçük bir havuz var. Bu havuzda Nilüfer çiçekleri yetiştiriliyor. Kökü su içinde olup, su yüzeyinde kocaman, tepsi gibi yaprakları ve Nisan ayında açan pembe çiçekleri ile insanları adeta büyülüyorlar. Nilüfer yaprakları havuzun tüm yüzeyini kaplamış durumda. Çok az bir kısım açıkta kalmış

Havuzun içinde balıklar da var. Su bulanık olsa da içinde yüzen kırmızı ve beyaz renkli balıkları görebiliyorum.

Antik kentin ayağa kaldırılmış tek yapısı yağ işliği. Yağ işliği binasına giden yol, solda biçilmiş buğday tarlası sarı renge bürünmüş.

Yağ işliği binası sonradan yapılmış taş bir bina. Yanında da bir tane bina daha var. Büyük olan binanın çatısı biraz sivrice ve sazdan kaplanmış. Önünde de bir kuyu var saz çatılı.

Binanın dışında kazılarda bulunmuş dev yağ küpleri var. Küp yerde toprağa gömülü. Sadece bir kısmı yüzeyde. Küpün içi boş, sadece densizin birisi boş sigara paketini içine atmış. Pis insanların haddi hesabı yok.

Kazı ananında kazılar devam ediyor. Buluntular arasında bir kuyu, yanında da dev iki tane küp var. Yağ işliğinde sıkılan zeytinlerden çıkan yağlar küplerin içinde depolanıyor. Küpler toprak seviyesinin altında. İskele mahallesinde bir çok yazlık ev, bahçe var. Bunların altı tarihi eserlerle dolu. Kazılıp gün yüzüne çıkarılmayı bekliyorlar toprak altında. Bizler sadece çok az bir kısmını görebiliyoruz. O da titizlikle yapılan kazılarda ortaya çıkan buluntular.

Yağ işliğinin içinde pres aleti ağaçtan yapılmış. Kalın bir direkte dönertaş bağlı. Direğin üstünde de sopalar konulmuş. İnsan gücü ile döndürülen direk dönertaşın altında zeytin taneleri ezilerek yağa dönüşüyor. Bacanağım Selahattin Kelmen de direkteki sopayı tutmuş çevirmeye çalışıyor. Kafasında kaskı duruyor, çıkarmayı unutmuş.

Yağ işliğinde rehberimiz bizleri kısaca bilgilendirdikten sonra çıkışa doğru gidiyoruz.

Hemen yakında olan gemi işliğine geldik. Geçmişte ticaret daha çok gemilerle yapılıyormuş. Gerçi günümüzde hala yapılmakta. Burada elde edilen zeytin yağı gemilerle başka ülkelere ihracat yapılıyordu. Burada olan atölyede geçmişte yapılan teknelerin benzerlerini yapıyorlar. Atölyenin üstü yarım yuvarlak branda ile kapatılmış. Solda Uluburun batığının kopya gemisi.

Denizden çıkarılıp kurutularak tahtaya çakılmış deniz yıldızı, deniz atı ve yengeç. Diğerleri normal de yengecin arkasındaki son iki ayak yassı. Diğer ayaklar sivri uçlu. Bu tür yengeci ilk defa görüyorum. Rengi de beyaz.

Geçmişte gemi yapım atölyesinde kullanılan basit bir vinç. Uzun bir direk, kısa tarafına yandan bir kama takılıp kaideye oturtulmuş. Buraya ağırlık bağlanmış yük karşıtı olarak. Uzun olan taraf ise yük kaldırmak için. Vinç tekerlekli bir arabanın üstünde.

Ağaçtan yapılmış küçük bir kayık yada sandal. Kayığın başında ve kıçında yukarıya doğru yarım metre kadar çıkıntı yapılmış. Öndeki düz bir ağaç, arkada ise işlenmiş. Ağaç tepeden altına doğru kıvrılarak oyulmuş.

Üzeri branda kaplı atöylede marangoz makinaları var. Burada çeşitli tekneler yapım aşamasında. Teknenin ön kısmından arkaya doğru olan yerin resmini çekiyorum alttan. Ön tarafındaki ana ağaç ve yan gövdeyi oluşturan tahtalar enlemesine çakılmış. Ortaya doğru genişleyen teknenin kıvrımı güzel işlenmiş. Atta karina ağacına bir çok işkence ile parçalar sıkıştırılmış. Teknenin üstüne çıkmak için kısa tahta bir merdiven dayalı.

Açık alanda toplaşıp rehber hocamızdan gerekli bilgiyi alıyoruz.

İskele limanı, tekneler, limandaki depo binalarını belirtir maket yapılmış. Maket sanki canlı bir limanı resmediyor. Yapan çok güzel bir işçilikle bire bir örneği ile betimlemiş. Limanın girişi dar bir boğaz, dalgakıran kayalıklar ve limanın girişinde deniz feneri

Fotoğraf makinesi ile resim çeken birini çekiyorum çaktırmadan. Bir gözünü vizöre dayamış, diğer gözü kapalı çekeceği yere konsantre olmuş durumda. Başında mavi şapka var siperli.

Değerli hocamızla topluca resim çekiliyoruz atölyenin önünde.

Urla İskeledeki tarihi yerlerin gezisini bitirip yola çıktık İzmir’e doğru. Yolda lastiği patlamış birisinin tamiri ile uğraşan arkadaşlar yol kıyısında durmuşlar. Lastik tamirini el birliği ile yapıyorlar.

Urla çıkışında balıkçı barınağında mola veriyor bir kısım arkadaşlar. Turun yorgunluğunu çıkarıyorlar adeta. Bir masaya 8 kişi oturmuş çay içiyorlar sohbet ederek.

Balıkçı barınağı küçük bir liman gibi. Dalgakıran limanda tekneleri dalgalardan koruyor. Limanda bağlı bir çok tekne sıralı duruyor. Karşıda İkiztepe dağı görünmekte.

Bir süre dinlendikten sonra ana yoldan gidiyoruz tek sıra. Seferihisar kavşağındayız.

Sorunsuzca Sahil evlerinden İnciraltına geldik. Buradan Üçkuyular da başlayan bisiklet yoluna girip trafikten kurtulmuş olduk. Belediyenin sahil boyunca yaptığı sahil düzenlemesinde yürüyüş yolu, gezinti yolu ve bisiklet yolu Alsancak limanına kadar kesintisiz gidiyor. Sahil yolunda ağaçlar dikilmiş, yerlerin bir kısmı yeşil çimen döşeli. Eski belediye başkanlarımızdan Ahmet Piriştina tarafından dikilen hurma ağaçları İzmir’e ayrı bir özellik kattı. Üçkuyular dan Bayraklı’ya kadar yüzlerce palmiye ağacı dikildi. Hemen hemen hepsi de tuttu ve meyve veriyor. İzmir her ne kadar sıcak olsa da hurmaların pişip olgunlaşmasını sağlamıyor. Hurma ağaçları 2003 yılında Mısır dan getirilip dikilmişti.

Bisiklet yolundan bir süre gidip Karantina civarında alt geçit çalışmasının yapıldığı yerden ana yola çıktık.

Karataş civarında tekrar bisiklet yoluna geçtik. Burada bisikletimin arka bagajını tutan çubukların iki tarafında da kırıldığını gördüm. Yakından resmini çekip inceliyorum. Alt kısımdan kırılıp arka maşaya dayanmış öylece duruyor. İncelemede sağlam ve düşmeyecekmiş gibi durduğunu görünce eve kadar idare eder dedim kendi kendime. İşte demir bagajın yararları; Yolda kırılsa da elektrik kaynağını her yerde bulup kaynatabilirsin. Alüminyum bagaj olsa her yerde kaynak yaptırma olanağı yok. Sadece sanayi sitesinde, o da az sayıda alüminyum kaynak yapan yerler var. Uzun tur bisikletçilerinin neden demir bisiklet, demir bagaj kullandığını şimdi daha iyi anlıyorum. Ev yakın olduğu için idare eder dedim. Evde kendim kaynak yapabilirim kırılan yeri.

Konak belediye parkına geldik ve turu burada bitiriyoruz. Bizlerle gelen sadece bir kaç kişi var. Çoğu kişi gruptan ayrıldı yolda gelirken. Kalan bir avuç arkadaşla vedalaşıyoruz tek tek. Sonrasında herkes kendi evine doğru hareket etti.

Ben de Ferdimen ile birlikte eve doğru Güneş batarken pedallamaya başladık. Sahilde, Güneş ufukta batmadan önce az olan bulutların ardında bizleri selamlıyor. Deniz buna hafif çırpıntılarla cevap veriyor sanki. Kenarda bir bisiklet park etmiş duruyor. Sahibi de akşam suyunda balık avlıyor kamışı ile. İnsanlar da akşam yürüyüşünü yapıyor nefis manzarada.

Karantina civarında tekrar ana yola çıktık. Bu kez Üçkuyulara kadar ana yoldan gittik. Yolun sağından tek sıra giderken tramvay rayları, elektrik telleri, yeşil çimenler, hurma ağaçları ve ufku kızıla boyamış batan Güneş denizin maviliğini alıp götürüyor sanki.

Akşam hava kararmaya başlarken, tam da ezan vaki eve vardık Ferdimen ile. Ferdimen bu gece daha misafirim olacak, Yarın Kuşadası’na doğru gidecek. Orada abisi oturuyor. Eve varıp eşyaları bagajdan indirip bisikletleri park ettik. Sıcak bir duşun ardından akşam yemeği ve kahve. Sonrasında çektiğimiz resimleri bilgisayara yükleyip yedekledik. Birer kopyasını Ferdimen ile paylaştık resimlerin. O günleri anca derleyip yazabildim.

Böylece bir turun daha sonuna gelmiş olduk. ABAK ; Az Bilinen Antik Kentler Bisiklet Turunu sorunsuz tamamlayıp huzur içinde olmanın mutluluğunu yaşadım. Görevim icabı artçılık ve süpürücülük kısmını yerine başarı ile getirdim. Bu turu gönüllü olarak arkadaşlarla birlikte yapıyoruz karşılık beklemeden. Katılımcıların en iyi şekilde güzel bir tur ve iyi anılarla ayrılmalarını sağlamak bizleri mutlu ediyor. Turumuz insanlara konfor sağlayıp hizmet etmek için değil. Katılımcı, paylaşımcı, herkes işin ucundan tutarak, birlikte yapma gayreti içindeyiz. Bir çok şeyi birlikte paylaştık, yeni arkadaşlarla tanışıp dost oldum. Yeni hikayeler oluştu ve bunları hazine torbama yerleştirdim. Şimdi hazine torbamdan çıkardığım bu güzel hikayeyi elimden geldiğince resimlerle anlattım.

Resimler çok şeyi anlatıyor, bu yazıyı okuyanların kafasında canlandırdığı yerleri görmeyen arkadaşlar için de elimden geldiği kadarı ile betimlemeye çalıştım.

Bir sonraki tur yazımda görüşme dileği ile

Bu gün yaptığı yol yaklaşık 78 Kilometre civarı.

Yaptığım yolun haritası aşağıda