Öne çıkmış olan görsel, yazı masası, üstünde daktilo, demir kalemlik, içinde kurşun kalem. köpüklü kahve fincanı, defter, kalem. Koltukta Urim Baba’nın logolu yastığı.
Şu sıralar ilham perileri sık sık gelmeye başladı. Kulağıma sürekli fısıldıyorlar tatlı sözleri bir şiir gibi. Bir de yaz diyorlar bana. Tembelliğimden olacak her fısıldanan şiirleri yazmıyorum, sadece bir kaç kez oturup kulağıma fısıldanan şiirleri yazıya döktüm kalem ile. Bazen de roman konusunu fısıldıyorlar. Böylece birikti yazmam gereken şiirler, romanlar. El ile deftere şiirlerimi yazmaya başladım ama oturmak gerek masaya. Gerçi yazı masam yok ki! Neyse aklımda yazı masası yapmak var ama daha uygulamaya geçmedim
Uzun zamandır gitmediğim bit pazarına gideyim dedim bir Pazar günü. Bacanağım ile sözleştik bit pazarına gitmek için. İzmir’de Ege mahallesinde kurulduğunu biliyordum ama neresinde olduğunu, yolu bilmiyordum. Hilal metro istasyonunda bacanağım ile buluştuk. O yolu biliyor. İki üst geçidi aşıp Yeşildere kıyısından bit pazarına ulaştık. Bit pazarı Roman mahallesi içinde kalan bir yer. İki katlı eski bir bina içine her pazar kuruluyor. Herkes kendi yerindeki alana eski püskü aletleri, eşyaları sermiş satmaya uğraşıyor. Fiyatlar pahalı geldi bana. Hem eski, hem garantisi yok, üstelik yüksek fiyattan kapıyı açıyorlar. Nedense tok satıcılar. Ekonomi bozuk bu aralar, dolar almış başını gidiyor. Satıcılar da sanki eski eşyaları dolarla almış gibi pahalı satmaya çalışıyorlar. Kendime küçük bir balta alayım dedim, o da sapsız. Kaç para dersiniz 60 -70 Lira fiyat biçtiler. Haliyle almadım.
Neyse tezgahları dolaşmaya başladık. Tezgahın birinde bir daktilo gözüme ilişti. Daktiloyu görür görmez bana fısıldayan ilham perileri kulağıma; “Bu daktiloyu almalısın” dedi. Zaten içimde vardı bir daktilo almak ama şimdiye kadar niyetlenmemiştim almak için. Daktiloyu incelemeye başladım, görünüşü temiz, tuşların hepsi çalışıyor. Sağlam bir makine. Satıcıya “Kaç para bu daktilo?” diye sordum. O da “250 Lira” deyince dur bakalım bu kadar eder mi diye dostum Feyyaz Alaçam aklıma geldi. O bu konuda bilgili. Çünkü daktilosu olduğunu biliyorum ve yazılarını daktilo ile yazıyor. Daktilonun resmini çekiyorum. Şair ve yazar dostum Feyyaz Alaçam bana bu konuda yardım eder diyerek resmi yolladım kendisine. Arkasından telefon ile arayıp daktiloyu sordum, gönderdiğim resme bak bakalım 250 Lira eder mi? Sağ olsun dostum Feyyaz kısa süre telefonla aradı. “İyi bir Alman markası olduğunu, biraz indirim iste satıcıdan, sadece kağıt koyup biraz yaz ve dene” dedi. Ben de kağıt koydurup yazdırdım. Biraz silik olsa da fena değil. Satıcıdan 200 Lira vereyim dedim ama pek oralı olmadı ve son fiyat deyince artık bir daha belki bulamam aynı fiyata diyerek 250 Lirayı sayıp daktiloyu aldım. Hani Atalarımız der “Bit pazarına nur yağmış” diye. Bit pazarına nur değil zam yağmış sanki. Aşağıdaki resimde tezgahta gördüğüm daktilonun ilk hali. Markası Olimpia. Daktilo F klavye, tam da Türkçe tuşlu.
Daktilonun taşıma çantası da var. Daktilo çantasının sapından tutup eve geldim. Şimdilik dolabın bir köşesinde duracak. Çünkü yazı masası yok henüz ortada.
Yazı masası yok dedim ya az önce. Aslında var ama henüz yapılmamış halde. Yıllar önce çocukluk arkadaşım bana elindeki fazlalık tahtalardan vermişti. Marangoz atölyesinde çalışırken başka bir marangoz arkadaş ta bana palet tahtalarından kesip düzelttiği dört tane ayak vermişti. Kare kesim, üstü geniş, altı daralıyor. Tam istediğim ayaklar. Bunlar çatıda bekledi yıllarca. Tozlanmış tahtaları çıkarıp marangoz atölyesine getirdim. Marangoz arkadaşın dediğine göre tahtalar tik ağacının bir çeşidi olan ireko ağacından kesilmiş. Bu tahtalar yatlarda kullanılıyor. Pahalı bir ağaç olduğunu söyledi. Neyse tahta parçalarını seriyorum tezgaha. Tahtalar 2 X 10 X 50 santim boylarında 15 parça. Dört ayak 5 X 70 boyunda.
Elimdeki tahta boylarına göre 45 X 70 boyutunda tabla olacak. Tahta kıyıları oval olduğundan o kısımları kesiyorum yatar makinede. Birleşme yerlerine kanal açıyorum 3 milimetre. 3 milimetre şerit kesiyorum çıta ve sıvı çivi sürüyorum kanalın içine. 3 milim şerit çıta kanalın içine yerleştiriyorum. Bu işlemi kısa sürede yapmak gerek çünkü sıvı çivi hava ile temasa geçince reaksiyona başlıyor. Hem şişiyor hem de sertleşmeye başlıyor. Sıvı çiviyi sürdükten sonra uzun iki işkence ile uzunlamasına sıkıyorum. Yanlara da takoz destekli işkencelerle düz olmasını sağlıyorum. Yoksa işkence tablayı eğriltebilir. Tezgah üzerinde işkencelerle sıkıştırılmış tabla görünüyor.
Tahtalar kısa sürede birleşip dondu. Sıkışırken aradan taşan beyaz renkli, donmuş sıvı çivi görünüyor. Tahta boyları değişik olduğu için kıyılarda kimi uzun, kimi kısa kalmış. İstenen ölçüden biraz fazla oldu tabla.
Tablanın alt kıyılara 4 santim eninde çıtalar için sıvı çivi ile yapıştırıyorum. Elde uzun tahta yok. İşkence ile sıkıştırılmış tahtalar.
Tablanın kenarlarını düzgün biçimde kesiyorum ve zımpara makinesi ile siliyorum. Ağaç sert olunca uzun sürüyor silinmesi.
Kenar çıtalarını da uçlarını gönyeli kesip alt kısma sıvı çivi sürerek yapıştırıyorum. Bu işlem yine işkenceler sayesinde oluyor. Tablanın kıyısında 14 tane işkence çıtayı sıkıştırmış.
Ayaklar biraz kalın geldiğinden yarım santim kesiyorum. Planya ile düzeltip zımpara yaptım. Kıyılarını makinede oval tıraşladım. Dört ayak ters yatırılmış tabla üzerine koydum, kenar destek tahtalarını da ona göre kesiyorum uçları gönyeli. Masa nalları dikmiş durumda tezgahın üzerinde.
Ayakları ve yan tahtaları yapıştırdım. Çekmece için iç kısma da kenar tahtası koyunca masa dört ayak üzerinde zımparalanmış olarak hazır. Sıra geldi çekmeceyi yapmaya.
Çekmeceyi de masanın ölçülerine göre kesip yaptım. Çekmecenin altına da 6 milimetre marin kontraplak kesiyorum. Marin kontraplak suya dayanıklı bir malzeme, tahtalar da suya dayanıklı. Sadece ayaklar normal ağaçtan. Çekmece masaya taktım açık durumda. Önüne de tahta bir sandalye koyunca masa bitmiş oluyor.
Masa bitince bir yorgunluk çayını hak ettiğimi düşünüyorum. Çayı demleyip bardağa koydum ve masaya oturmuş halde keyifle çayı içiyorum. Marangoz Özcan da beni çekiyor çay içerken.
Sıra geldi yakma işlemine. Masa öyle bildiğiniz masa olmayacak. Yazı masası anlamlı olmalı. Yazacağım yazıları dik olarak hazırlayıp kağıda bastırıyorum. Karbon kağıdı ile ayaklara çiziyorum yazıları. Sonrası yakma işi. Yakma makinesi ile yakarken kendimi çekiyorum otomatik.
Masanın dört ayağı var, hepsinin bir ismi olmalı. Madem yazı masası olacak isimler de ona göre anlam katacak masaya. Yıllar önce Selçuk’taki Efes antik kentini dolaşmıştım. Burada bir kütüphane var. Adı da Celcus kütüphanesi. Bu kütüphaneyi MS 110 – 135 yılları arasında Celsus onuruna oğlu Gaius Julius Aquila tarafından yaptırılmıştır. İşte bu kütüphanenin ön tarafında dört tane heykel koydurmuş Gaius Julius Aguila tarafından. Bu dört heykelin ismi de;
APETH KEΛΣOY (ARETE = Erdem ve karakter)
ENNOIA ΦIAIΠΠOY (ANNOİA = Kader ve muhakeme)
EΠIΣTHMH KEΛΣOY (EPİSTEME = İlim ve bilim)
ΣOΦIA KEΛΣOY (SOPHİA = Bilgelik ve Akıl)
Bu isimler yazı masasında yazacağım şiirler, romanlar ve yazılar bu karakterleri taşıyacak. Geleceğe güzel bir miras bırakmalı. Edebiyat budur, güzelliği dışa yansıtmak. O yüzden aklımda olan bu isimlerin orijinali olan Yunanca harfler olarak iki yüzeye yakıyorum. Diğer iki yüze de Türkçe anlamları yakıyorum. Masanın dört ayağını çekiyorum alttan, Yunanca ve Türkçe yazılar yakılmış durumda. Nereden bakarsan bak iki dilde yazdığım yazı görünüyor.
Masa odanın ortasında komple görünür biçimde. Yanında da koltuk. Koltukta Urim Baba’nın Kahvesi logo baskılı yastık var. Arka fonda çekyat, kömür sobası ve televizyon.
Masa bitti, sıra geldi cila işine. Ama ilk önce zımpara yapmalı. Zımpara önemli! Zımpara yaparken toz çıkacağından masayı bahçeye çıkardım. Zımpara çok ince, 300 numara. O yüzden saatlerce zımpara yaptım ama pürüzsüz bir duruma geldi. Zaten sert bir ağacı zımpara yapıyorum. Neyse her tarafını en ince ayrıntılarını zımparaladı bir güzel. Bir taraftan da elimle kontrol ediyorum.
Zımpara işi bitince sıra geldi cila işine. Özcan marangoza bana vernik almasını söyledim. O da sağ olsun almamış. Dükkana gidince bana neden vernik almadığını anlattı. Masayı yaptığım ağaç Teak cinsi İreko ağacı. Değerli bir ağaç. “Ağacın rengini, desenlerini orijinal göstermesi için tik yağı ile yağlamalısın” dedi. Elinde de bir miktar kalmış teneke kutuda. Tik yağını nasıl uygulayacağımı da anlattı. Küçük bir miktar tik yağını kaba koydum. Küçük bir fırça ile uygulayacağım yere iyice yediriyorum. Sonrasında bez ile sildikten sonra sanki kurumuş gibi oluyor ve akıntılar, fırça izi yok oluyor. Böylece dört kat vuruyorum. Her kat vurduktan sonra 24 saat beklemek gerek yağın iyice kuruması için. Tik yağı uygulama işi 4 gün sürdü. Tik yağını fırça ile masaya uygularken otomatik çekiyorum kendimi. Arkada motor ve bisiklet var. Limon ağacı da görünüyor.
Tik yağı iyice kuruyunca masayı odaya aldım. çekmecenin soluna mavi nazar boncuğu yapıştırıyorum. Alttan masanın görünümü, dört ayak, çekmece ve nazar boncuğu. Çekmece kulpsuz. Nazar boncuğunu koymamın nedeni; Nazara inanırım. Bir kaç kez kem gözlerin, kıskançların kötü bakması sonucu eşyaların çatlayıp patladığını, başıma da kötü olayların geldiğine şahit oldum ve yaşadım. Böyle bir masayı görenler mutlaka beğenecek. Aralarında kıskananlar, sahip olmak isteyenler olacak. Özellikle mavi gözlü insanların nazarı kötü oluyor. Masanın başına kötü şeyler gelmemesi için bir tane mavi nazarlık olsun ki kötü bakışlardan korusun. Nazardan korunmak için başka bir çaresi de yok maalesef.
Masayı duvar dibine yerleştirdim. Daktiloyu da üzerine koyunca kendini gösterdi. Demir çelik fabrikasında çalıştığım zamanlarda çektiğimiz demirlerin en kalını olan 50 milimetre kalınlığındaki nervürlü demirden kendime kalemlik yapmıştım. Kaplamacılarla iş yaptıran bacanağım Vural Civan kalemliği çinko ile kaplattırdı. Nervürlü demir olan kalemlikte 18 yıl çalıştığım İzmir demir çelik harfleri kabartma olarak basılı. İki nervür arasında bir harf gelecek şekilde İ D Ç yazılı. Yıllarını verdiğim fabrikanın ismi yazılı kalemlik benim için anlamlı.
Masa üzerinde daktilo, yazmaya hazır kağıt takılı. Yanında kalemlik, içinde kurşun kalem. Biraz önünde yeni yaptığım köpüklü Türk kahvesi. Kahve içilmeye hazır. Fincandaki logonun yansıması tabakta tersine görünüyor. Masanın sağıda şiir ve solda yazı masası yakılmış durumda.
Masanın üzerine tik yağı vurmadan önce yazdığım ilk şiiri yaktım.
El Salla
Bak görüyor musun denizi
Deniz çalkalanıyor kımıl kımıl,
Şu an kano ile geçiyorum
Bana el salla
Yelken açık
İmbat rüzgarı esiyor efil efil
Elim yekeyi tutmuş
Gidiyorum
Bana el salla
El salladığını görürüm
El sallayalım kendimize
Bak önde sen oturuyorsun
El salla kendine
Bana da el salla, ikimize de
Kano ile buradan geçerken
Kendimizi göreceğiz
Bize el salladığımızı
Biz bize el sallıyoruz…
Hadi biz de el sallayalım
Kendimize
Urim Baba’CAN 29 Eylül 2021 Çarşamba
Şiirle ilgili çizdiğim görsel olan kanoyu da iki kişi binmiş, denizde yelken açmış olarak giderken yakıyorum en üstte.
Masayı yandan çekiyorum koltukla beraber. Koltukta logolu yastık var. Masanın üzerinde daktilo, kalemlik, defter ve içilmeye hazır kahve var. Masanın sol alt tarafına da “Yazı Masası” olarak yakılı.
Tam istediğim bir masa oldu mavi nazarlıklı yazı masası. Arkadaşım da sanki biliyormuş gibi tam bir masa yapacak kadar tahta verdi. Ayrıca dört ayak ta tesadüf değil, sanki bilerek bana geldi. İş sadece yapmaya geldi. Elimden de geliyor marangozluk işleri. Hem yaptıkça daha çok öğreniyorum. Artık şiirler, masallar, romanlar, yazılar yazılacak. Hatta şu anda okuduğunuz bu yazıyı bile bu masada yazdım bilgisayarda. Şimdiye kadar hep iyi şeyleri, güzel şeyleri diledim. Hepsi de bir şekilde beni buldu ve dileklerim gerçeğe dönüştü. Her şey de birden bire olmuyor. Zamanı gelince kendiliğinden ortaya çıkıyor. Tıpkı “Yazı Masası” gibi. Ben de ilham perilerinin kulağıma fısıldadığı kelimeleri yazıya dönüştüreceğim. Ama kalemle, ama daktilo ile. Mutlaka iyi şeyler yazacağıma inanıyorum. Biz gelecekteydik, geleceğe iyi şeyler bırakacağız. Yarınlar güzel olacak, Güneşli günler göreceğiz.
Şair ne demiş; “Dünyayı güzellik kurtaracak, bir insanı sevmekle başlayacak her şey”
En son olarak ta ben şöyle diyorum; “Bu günü yazmazsan yarınlar olmayacak”
Ağaç demiş ki baltaya Sen beni kesemezdin ama Ne yapayım ki sapın benden Bak şu ağacın bilincine sen Ölen ben, öldüren benden
Ruhi Su
Öne çıkmış olan görsel. Üç kişi bisikleti sürerken, birbirine kolları omuzlarda tutuşmuş halde.
Gece biraz serin olsa da rahat bir uyku uyudum sayılır. Her zamanki gibi erkenden kalkıp eşyaları ve çadırı toplayıp kıytırığa yükledim. İlk işim fotoğraf makinemi boynuma asmak oldu. Bazen umulmadık manzaralar çıkıyor karşıma. Havada pek rüzgar yok, ortalık sakin. Yelkenli tekne denizde yelkeni açık olarak demirlemiş.
Sabah kahvaltısını birlikte yaptık, herkesin çadırlarını toplayıp hazır hale gelmesi için uyarıları yaptıktan sonra vapur hareket saatine kadar Foça kalesini gezmek için yola çıktık. Foça’da mendirekli liman yok, gerek te duyulmamış, çünkü doğal bir liman durumunda. Bu yüzden denizden gelecek dalgalar olmayınca yelkenli yatlar kıyıda bağlanıp demirlemiş.
Foça belediyesi kordondaki gezinti yerine bir tekne koymuş. Hem yelkenli hem de birer düzineli kürekle gidebilen eski bir tekne. Tekne siyah boyalı tamamen ve yerde sabit duruyor. Kıyıya bağlı bir çok tekne de var. Sahiplerinin gelip binmesini bekliyorlar.
Tarihi Foça kalesine geldik. Onarılmış kale surları yeni gibi duruyor. Sur kare biçiminde, burçları dört yanda. Kale duvarları yüksek, içerisi görünmüyor.
Kale kapıları kemerli taşlarla yapılmış deniz tarafına.
Yukarıda gördüğümüz kapılar toplam beş tane. Buraya Beşkapılar olarak isim verilmiş. Denizdeki kayıklar burada karaya çekilip tamir edilirmiş. Aynı zamanda kayıkhane olarak ta kullanılmış. Kapılardan içeri girip malzeme, erzak alımı yapılıyormuş zamanında. Beşkapıların olduğu yere tabela konulmuş, üzerinde;
Beşkapılar
Foça’nın bekçisi Beşkapılar
Önünden zümrüt bir derya akıyor
Gözünü dört açmak yetmemiş ona
Denize beş gözle bakıyor
Ataol Behramoğlu
Foça, Ağustos 2016
Hakan elinde fotoğraf makinesi ile otu, boku, böceği çekerken ben de onu çekiyorum.
Kalenin deniz tarafındaki burçları.
Merve önünde kucaklıkta oğlu ile birlikte Mustafa Güven ile sohbet ederken deniz manzaralı çekiyorum.
Arkeolog etrafında toplanıp Foça tarihini, kaleyi ve antik dönemi anlatıyor kale dışında, deniz kıyısında.
Beşkapılardan birindin içinden resim çeken bir kadını resmediyorum. Kafasında kırmızı kaskı var, nedense çıkarmamış, çok seviyor olmalı kaskını.
İçeri girip yüksek kale duvarını, burçları ve dibindeki Beşkapıları çekiyorum. Ortadaki kapı diğerlerinden daha geniş.
Kapıların birisinin içinde eski bir top kaya blok üzerinde öylece duruyor.
Görme engelli İso (İsmail) Kıyıda birisi ile konuşurken çekiyorum çaktırmadan.
Deniz tarafındaki surların dibinde hendek kazılmış, Eskiden hendeği atlamak zordu, içerisi su ile doldurulup düşmanı bir derece tutuyor. İçinde çok az miktarda su birikintisi var.
Kale dibinde beton dökülerek yürüme yolu yapılmış. Demir korkuluk sadece hendek tarafında. Deniz tarafında dolgu kayalıkları var.
Foça’nın dağında, yamaçtaki orman içinde doğal kayalıklar fışkırmış. Sanki kale gibi yüksek kayalıkların bir tarafı düz. Buraya büyük bir direk konulmuş ve Türk bayrağı dalgalanıyor.
Foça tipik bir balıkçı kasabası, şimdilerde balıkçılardan çok dışarıdan gelmiş ve yerleşmiş olanların ikişer, üçer katlı evleri sahil boyunca gidiyor. Bakalım nereye kadar talan edecekler güzelim kıyıyı.
Kale sağlam kayaların üzerine kurulmuş. Denizin dibinde kocaman kaya kütlesi bunu belirtiyor.
Uzaktan gördüğüm cami minaresini yakınlaştırıp çekiyorum. Çekmemin nedeni minarenin tarihi ve tamamen kesme taştan yapılması. Minarenin şerefesi demir korkulukla çevrelenmiş. Üstünde 6 penceresi, kubbesi ve üzerinde alem kondurulmuş. Alemin yanına da yıldırımı çeken paratoner takılmış.
Kale içini geziyoruz, kazı çalışmaları hala devam ediyor. Kazıya İzmir büyükşehir belediyesi bünyesinde yapılmakta. Kazı alanı kafes çit teli ile çevrelenmiş.
Kazı yapılan yer derin bir çukur.
Kalenin içinde tek olarak kalmış çam ağacı zamana ve denize karşı direniyor.
Çam ağacına doğru tek sıra yürüyen arkadaşları uzaktan çekiyorum.
Çukurdaki kazı alanının ötesinde toplanan grup ve çukurda iri papatyalar açmış durumda.
Kazı başkanı bizlere bilgilerini anlatıyor.
Çakıl, kum, kaya da olsa bitkiler kendilerine yaşam alanları buluyor. Onlardan birisi iri papatya çiçeği. Bunun gibi bir çok bitki ve papatya seyrek olsa da alanı kaplamış.
İki Selahattin, bir Mesut, üçünü bir çekiyorum.
Saat 11:30 civarında Foça kalesini bitirip vapurun olduğu iskeleye geldik. Katılımcılar bisikletlerini vapura yerleştiriyorlar. Belediyenin Foça iskelesine yaz aylarında seferler düzenleniyor İzmir’den ve Karaburun’dan.
ABAK gönüllülerinden İlknur bisikletinin üzerinde iken zafer işareti yapıyor eli ile.
Herkes binip bisikletini vapura yerleştirdi.
En son olarak ben vapura binmeden önce aşağıdan iskelede duranları çekiyorum bir poz.
Bisikletimi içeri yerleştirdikten sonra vapurun üst güvertesinden iskelede toplanmış ABAK turcularını topluca çekiyorum.
İskelenin karşısındaki binanın terasından bizleri çeken kameraman ve fotoğrafçıları ben bir poz çekiyorum karşılık olarak.
İskeledekiler vapura binmeye başladılar. Saat 12:00 de vapur hareket etti.
Bisikletim KUZ elimi uzatabileceğim bir yere park ettim. Vapur hareket etti, kahve takımlarımı çıkarıp kahve pişirmeye başladım ikili koltuğa oturup. Bacanağım beni çekiyor kahve pişirirken. Ocak, cezve ve fincanlar yerde.
Bacanağım yanımdan ayrılmıyor, kahve içecek illaki. Bizi çekenler var ne de olsa. Üst kata çıkan merdivenler yanımızda, bisikletler kenarda park etmiş, güvertede gezinenler var.
Yaklaşık 27 Kilometrelik deniz yolculuğu 1 saat sürdü. Deniz bize izin verdi ve fazla dalgalı olmadan Mordoğan iskelesine vardık. Vapurdan indik, Çocuklar arkada bağlı olarak koltuklarına oturmuş hareket saatini beklerken bana bakıyorlar. Öndeki çocuğun ağzında kocaman su matarası var.
İskelede toplanıp harekete geçince tüm katılımcıların videosunu çektim, videoyu aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz. İyi seyirler.
Yeşil bir ormanın içinde bisiklet sürmesi gibi yoktur Dünyada. Önümde kaybolan bir yol var ve ben kaybolmuşum sanki. Bazen öyle anlar olur ki kaybolduğunuzu hissedersiniz. Önümde, arkamda kimseler yok. Yeşil bir sessizlik içindeyim. Sadece kuş cıvıltılarına izin veriyor doğa. Ben de huzur içinde bisiklet sürüyorum gelecek kaygısı olmadan.
Neyse yolu bildiğimden kaybolmadım. Yolda giderken bir de baktım haylaz çetesi yol kıyısında bir ağacın gölgesinde piknik masasına oturmuş kahve pişiriyorlar. Hep ben yapacak değilim ya, başkaları da kahve yapıyor. Ama benim gibi Türk kahvesi değil de filtre kahve pişiriyorlar. Beni davet ediyorlar ve davetlerine katılıp kendi tasım ile biraz filtre kahve içiyorum.
Kahve molasını bitirip arkadaşları yola çıkardım. Derin bir deniz mavilikte pedal çeviriyoruz. Yol biraz yüksekte, deniz manzarası bisiklet sürmeye değer. Önümde iki kişi gidiyor, Mustafa ve evleneceği kadın Pınar ile dönemeci dönerken çekiyorum.
Karaburun yarımadası bakir, el değmemiş hali yavaş yavaş bozulmaya başlamış bile. Deniz kıyısını takip eden yol hem dar hem de çokça dönemeçli olduğundan doğa bozguncuları bu yola pek girmek istemiyorlar. Yakın zamanda yapılan Çeşme yolu ile Mordoğan arasındaki yeni yol hem düz hem de geniş olması buralara daha çok arabanın girmesi demek. Araba girdi mi bakir olan yerler giderek yok olacak. Karşıdaki koyun yamacına yapılan yüzlerce ev gibi. Şimdiden kıyı şeridi yok olmaya başlamış bile.
Yeni yoldan eski yola girerek daha sakin bir trafikte gitmeye başladık. Öğle zamanı da geldi de geçti bile, daha önce deniz kıyısındaki bir sitenin kafesi ile anlaşmıştık. Buraya girip öğle kumanyalarımızı yiyeceğiz. Ben en son geldiğimden arkadaşla çoktan çimenlere oturup kumanyalarını yemeğe başlamışlar bile. 6 Kişi oturmuş kumanyalarını yerken bana bakıyorlar.
Kimisin yanında pratik koltuklarını taşıyor benim gibi. Hemen kurup oturmuşlar bile. Kimi yere uzanmış sosyal medya ile uğraşıyor.
Bacanağım ve Mesut koltuklarına oturmuş dinleniyorlar.
Grup grup küme halinde kumanyalarını yiyenleri çekiyorum.
Kumanyaları yiyip dinlendikten sonra yola çıktık, Deniz tarafında bitik bir taş bina var. Yüksek duvarlı, çokça penceresi olan taş binanın çatısı yok. Ne olduğunu, ne amaçla kullanıldığını bilmiyorum, kaderine terkedilmiş olarak öylece duruyor.
Dönemeçli sakin yollardan bisiklet sürerek geçiyoruz. Balıklıova’ya vardık. Burada çay ve un kurabiyesi molası verdik bir süre. İnsanları yola çıkarmak ne de zormuş. Dağınık oturanları yola çıkarıp peşlerinden ben de yola çıktım. Karaburun yarımadasının ortalarında en alçak yeri aşıp Ildırı yoluna saptık. Burada çam ormanları var ve en arkada kalmış olanları hafif yokuşa tırmanırken çekiyorum.
Tam yokuşun başında resim çekerken bir da baktım arkadan gelen delifişek tayfası çıka geldi. Hem de birer elini omuzlarına atmış olarak gelirken bir poz yakalıyorum. Üç kişiler, kıyıdakiler birer eli, ortadaki iki eli yanlarındakinde değmiş. Bu resmi öne çıkan görsel olarak seçiyorum.
Bana pozlarını verdikten sonra sertleşen yokuşta normal olarak çıkmaya başladılar.
Ildırı yol ayrımı denize gelmeden sola sapıyor. Biraz yokuş çıkınca denizi ara sıra görüyorum çalıların arasından.
Şimdiki adı Akdağ, antik dönemdeki adı Mimas dağını çekiyorum. Karaburun yarımadasının en yüksek dağı. Denizde karaya yakın küçük bir adayı görüyorum.
Adayı yakınlaştırıp çekiyorum, karşı kıyılara Gerence adı veriliyor. Bir zamanlarda çok çipura tutmuştuk kıyıdan.
Bu da Mimas dağı, yani Ak dağ 1212 metre yüksekliğe sahiptir.
Ildırı koyunda bir çok adacık var. Bunlar ıssız olarak koyda demirlemiş gemi gibi.
Ekilmemiş tarla nadasa bırakılmış. Haliyle yabani otlar da tarlayı işgal etmiş. Bu tarlayı ise sarı çiçekli bir bitki tamamen kaplamış durumda. Sarı bir halı gibi.
Denizden yiyeceği balıktan umudu kesmiş martılar tarladaki böcekleri, solucanları yemek için gelmişler. İki martı tarlaya konmuş, sanki benim varlığımı hissetmişler, tedirgin bakıyorlar başını havaya kaldırıp.
Ildırı da günü birlik olta balıkçı tekneleri var. Bir kaç arkadaş toplanıp tekneyi kiralıyorsun. Oltalarını, yemlerini alıp tekneye binerek balıkların olduğu yere götürüyor kaptan. Burada akşama kadar balık tutup stres atabiliyorsun. İşte o teknelerden birisi akşam üzeri balıktan dönüyor limana. Tekne adanın yanından geçerken.
Yassı bir ada, tamamen rüzgarlara açık ve korumasız.
Koyun rüzgarı eksik olmaz, rüzgar olunca da yel değirmenleri de olmalı. Eski bir yel değirmeni, değirmenin rüzgar kanatları ve çatısı yok.
Ildırı köyü göründü, köy evleri, camisi tipik balıkçı kasabası. Daha uzakta düzgün, sıralı yapılmış çirkin sitelere hiç benzemiyor. Deniz kıyısında demirli tekneler var. Solda yüksek bir tepe görünüyor. Orası antik kentin bulunduğu Eritrai. Yarın antik kenti gezeceğiz.
Uzakta olsam da fotoğraf makinem yakınlaştırıyor gördüğüm yerleri. Onlardan birisi Eritrai deki en yüksek yapı olan kilise kalıntıları. Sadece kilise görünüyor, diğer yapıları çalılar, ağaçlar kapatmış durumda.
Eritrai tepesini tamamen görünecek şekilde çekiyorum. Kilise görünüyor tam tepede. Köy evleri tepenin yamacında.
Köyün içine okul bahçesine geldik. Daha önce muhtar ile konuşup kamp için izin almıştık. Okulda eğitim yok maalesef diğer köylerdeki gibi. Benden önce geldikleri için kimisi çadırını çoktan kurmuş bahçedeki taş döşeli yolda çocuklarını gezdiriyor.
Okul bahçesi denize yakın, rengarenk çadırlar da düz alana kurulmuş bir oba gibi.
Henüz daha yeni yürümeye başlamış bir çocuğu yürüme antrenmanı yapan bir baba. Aferin babaya, kollarından tutmuş yürütüyor bir güzel.
Selahattin Tavkaya beni görünce elini kaldırıp hoş geldin diye selamlıyor. Ben de karşılık veriyorum. Başındaki kaskı çıkarmayı unutmuş nedense.
Eline megafonu alan Olcay kamptakilere anons geçiyor. Yemek saatinin yaklaştığını, yemeği köyün kahvesinde yiyeceğimizi belirtiyor. Ketring Ayşe Aliağa dan ta buralara bizi doyurmak için yemek getiriyor üşenmeden. Hem de sabah kahvaltısı dahil.
Duygu da boş durmuyor, şimdiden çocuk yürütmesini öğreniyor. Güneş’i iki elinden tutmuş yürütürken çekiyorum. Güneş henüz yaşını doldurmamış, 1 hafta sonra 1 yaşına basacak 1 Mayıs’ta.
Çadırı kurup eşyaları içine yerleştirdim. Sonrasında yemek için kahveye gittim. Tabldot usulü yemekleri gönüllüler dağıtıyor. Leziz yemekleri yiyoruz masalarda. Yemek olayı bittikten sonra havanın serin olması nedeni ile kahvedeki yerimizi bırakmıyoruz. Burada oturup şarkılar türküler çalıp söyleyeceğiz. Benim sazım, kabak kemane ve flüt Olcay’ın arabasında, kabak kemane ustası Özgür Tekeli ve Öğretmen olan usta flüt sanatçısı Burak Çardak. Saz ustasını da yanımda getirdim; Hakan Sevin. Bizlere saz çalacak. Akşam boyu türküler, şarkılar çaldılar biz söyledik hep birlikte.
ABAK Şarkıları videosu aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.
Bir şey bilmiyorum – dedi – bir şeyim yok, bir şey değilim
buradaysam, dünyanın içinde, çakılmış bir büyük kanatla göğsüme,
o’dur öğrendiğim tek sözcük, söyler ağlarım-
onu tanıyorum, onunla varım, onu haykırırım rüzgâra-
uykusuz ıssız gecelerde öldürenlerin öğrettikleri
onca taşın taşlanmanın altında – yalnız bir sözcük:
Özgürlük, Özgürlük, Özgürlük.
Yannis Ritsos
Öne çıkan görsel, Ferdimen ile, sırtımız dönük oturmuşuz. Manzarayı izliyoruz. Karşımızda masa biçiminde kayalık dağlar var.
Kiraz bahçesinde uyumanın rahatlığını hiç yaşadınız mı? Ben yaşadım, yeşil yaprakların hafif esen rüzgarda çıkardıkları hışırtılar. Sabaha kadar doğal müzik çalıyormuş gibi huzur içinde uyudum. Gün doğmadan uykuya doymuş olarak kalkıyorum huzur içinde. Güneşin doğuşunu kaçırmamak gerek. Kiraz dalları arasında olsa da güneşin muhteşem doğuşu bana güne iyi başlamama neden oluyor. Kiraz dalları arasından Güneş parıldıyor. Çadırlar ağaçların altında.
Eldeki kahvaltılık malzeme ile kiraz bahçesinde kır kahvaltısını ücret ödemeden yapıyoruz. Biz kahvaltıyı yaparken sabah yağan çiğ tanelerinin çadırlar üzerinde Güneş altında kurumaya bıraktık. Kahvaltıyı yapasıya kadar kurudu bile ıslak olan çadırlar. Acele etmeden, eşyaları toparlayıp bisikletlere yükleyerek yola çıkmaya hazırız artık. Bahçede kaldık ama bir tane bile çöp yada artık bırakmadan nasıl bulduysak öyle bırakıyoruz bahçeyi. Ferdimen kendi bisikletini çekiyor kiraza dayalı olarak., çadırı yerde serili.
Gece görmemişiz yakınımızdaki kayaları ve mağaraları. Bilseydik mağaralarda kalabilirdik geceleyin. Şimdiye kadar mağarada hiç kalmadım. Benim için bir tecrübe olabilirdi. Kayalıklarda üç mağara görünüyor.
Sabah sabah pedal çevirmeden inişe geçmek gibisi yok. Bakalım ne kadar ve nereye kadar ineceğiz. Tabi ki kendimi dünkü gibi salmıyorum, dikkatli inmekteyim. Hem sonra yüksekte olduğumuzdan manzaranın tadını çıkarmak gerek. Geriye dönüp baktığımda indiğim yokuşun eğimini görebilirsiniz.
Ufkum geniş, manzara alabildiğine uzayıp gitmiş. Böyle yerleri kaçırmamam gerek.
Aşağımızda Tepebaşı köyü, küçük. Yukarıdan izlemesi güzel.
Köyün içinden geçiyoruz, kahvede oturup çay içmek için. Köyün iç yolları henüz toprak. Ya muhtar çalışmıyor ya da sorumlu belediye gereken yardımı yapmıyor. Yazın toz toprak, kışın ise çamurdan kurtulamıyordur köy halkı.
Ferdimen Tepebaşı köyünün tabelasını girişte çekmiş. Ben de önde tıngır mıngır gidiyorum.
Ermenek kasabasına 3o Kilometre kalmış diyor tabela, ama yol bana tabelalarda yazanlara inanmamayı öğretti. Neyle ölçüm yapıyorlarsa, gelişi güzel konulmuş tabelalar, hiç bir zaman doğruyu söylemiyor. Bu Kilometreler arabalar için önemli değil. Gaza basıp gidiyorlar yorulmadan. Ama bisikletliler için gerçeği yansıtmayan bu rakamlar önemli. Çünkü kendi gücümüzle gidiyoruz, kaslarımızın besinlerden aldığı enerji ile.
Yaklaşık olarak 20 Kilometreyi fazla pedal çevirmeden bir çırpıda indikten sonra yine tırmanış başladı. Ama ne tırmanış, yokuş yetmez gibi sıcaktan eriyen asfalt ile birlikte. Asfaltın ortasından gitmenin imkanı yok. Tekerlekler zift içinde çakılır kalırsın. Ben de toprak kısma yakın yerden fazla zifte bulaşmadan yavaş yavaş tırmanıyorum. Ara sıra zifte girmek zorunda kalınca tekerleğe yapışan zift pek kolay çıkmıyor. Bir de yolda ne kadar küçük taş varsa toplayıp lastik taşla kaplanıyor. Taşlı lastikle gitmek te zor, bakalım ne kadar sürecek bu durum. Bazı yerde bisikletten inip yürüyerek gitmek zorunda kalıyorum. Ayakkabı tabanları da ziftleniyor biraz, yürürken yere yapışıyor ara sıra. Bir de taşlar da yapışıyor tabana…
Güneyyurt köyüne geldik, radar uyarısı bizi ilgilendirmiyor. Yokuş çıktığımızdan hızımız düşük. Zaman zaman 5 Km/h hızda gidiyoruz. Eriyen asfalta bulaşmadan kıyıdan kıyıdan. Hızımız radara uygun değil. Tabelayı bisikletimle birlikte çekiyorum.
Hani derler ya “Demokrasilerde çareler tükenmez!” diye. İşte bunu görüyoruz güneş ısınlarının dik vurduğu asfaltta. Eriyen zift artık iyice akmaya başladığında karayolları pratik çözüm bulmuş. Kamyondan tozlu mıcırı kürekle erimiş zift üzerine serpiştirip eriyen asfalt için çözüm bulmuş. Sanki kökten sorunu çözer gibi. Olan işçilere oluyor, işçiler de dediğim taşeron işçiler. Bu sıcakta kamyonun üstünde toz bir yandan sıcak bir yandan bir yandan da ziftin yapışkanlığı. Aldıkları ücret yaptığı işe göre çok düşük. Masa başında klima ile serinleyen “Aydın!” mühendislerimiz ise asfalt burada neden eriyor, çözümü ne diye araştırmıyorlar. Zaten amirleri de çalışmalarını sanki istemiyorlar gibi. Al maaşını işe karışma, bu günü kürekle tozlu mıcır ile atlatalım, yarın Allah kerim. Düzen böyle maalesef…. Ferdimen’i yokuş çıkarken, asfaltın kıyısında çekiyorum.
Güneyyurt köyünde kısa bir mola verdik. Mola verdiğimiz yerde koca bir çınar ağacı, içi oyulmuş. Oyulmakla kalmamış yakmaya bile çalışmışlar ama ağaç direnmiş, yakamamışlar. Tonlarca ağacı ve dalları taşıyan sadece gövdenin kenarları. İnsanlar ne acayip bir mahluk anlaşılır gibi değil. Ağacın geniş gövdesinin etrafına oturma yeri yapılmış çepeçevre. Oyuk ta bir mağara girişi gibi. İçine girilebilir. Bisikletim KUZ ve kıytırık solda park etmiş durumda.
Ermenek baraj göletinin başlangıç yerini görmeye başladım. Göletten bayağı yukarılardayız.
Beyaz bulutlara doğru tırmanmaktayız, kocaman bir bayrak ve direğine doğru.
Bayrağın yanına gelince rüzgar hafif te olsa kocaman Türk bayrağı bizi selamlıyor. KUZ ve kıytırık ta saygı duruşunda bulunuyor şanlı bayrağımıza.
Baraj göleti giderek belirginleşmeye başladı.
Görünen o ki tırmanışlar bitmek bilmeyecek gibi. Ama görünüşe aldanmamak gerek, burası da aşılır. Sadece biraz sabır ve azim yeter çıkmaya. Sol tarafta kayalık dağ var.
Koca bir kaya kütlesi dibinde gidiyoruz. Kaya kütlesi de öyle küçük görünmüyor. Kilometrelerce uzayıp gidiyor. Toros dağlarının ikinci sıra dağları.
Yani anlayacağınız dağların yamacındaki yolda gidiyoruz. Bir taraf yalçın kayalık diğer taraf uçurum ve dibinde daha önce akan nehir baraj göletine dönüşmüş durumda.
Bayağı büyük ve uzun bir baraj göleti ile manzaramız sürekli değişerek uzayıp gidiyor.
Dağın zirvesi dikine kayalık ve çıkması olanaksız gibi. Aşağıda dört tane blok apartman inşaatı yapılıyor.
Her daim manzara hem yukarıda hem de aşağıda değiştiğinden habire resim çekmek için duruyorum. Yol da çıkış olduğu için arada resim bahanesi ile dinlenmek gerek değil mi? Ben de öyle yapıyorum, yani dinleniyorum.
Ve Ermenek ilçesine sonunda vardık. Gerçi o kadar kalabalık bir kasaba değil. Nüfus olarak sakin bir kasaba. İş, aş için büyük şehirlere göç vermiş zamanla. Bisikletlerimiz ile tabela önünde çekiliyoruz. Tabelada; Ermenek, Nüfus: 11300 yazıyor.
Kasabadan önce petrol istasyonunda benden önce gelen Ferdi beni bekliyordu. Yokuş tırmanmaktan terlediğimden üzerimi çıkarmış bulunmaktayım. Geldiğimde beni öylece çekiyor. Burada soğuk birer dondurma ile hem pistonları soğuttuk hem de dinlendik. Ferdimen de bana benzinci ile yaptığı konuşmada söylenen sözleri söyledi. “Kendine bu kadar eziyet ediyorsun, öbür dünyada hesabını nasıl vereceksin?” diye söylemiş benzinci. Benzinci de bunu söylerken sigara ağzında olduğundan Ferdimen de ona “Asıl sen sigara içerek ciğerlerine verdiğin zararın hesabını nasıl vereceksin onu düşün” diyerek yapıştırmış cevabı. Ferdimen akıllı adam hiç lafın altında kalır mı? İnsanlar neler düşünüyor, şimdiye kadar hiç bir spor, kültür faaliyeti ya da sosyal sorumluk almamış, doğru dürüst kitap bile okumadan hesap sormayı kendine hak görüyor. Hem bilincinde olmadığı bir durum da var ortada. Burası benzinlik ve sigara içerek ne kadar bir tehlike içinde olduğunun farkında bile değil. Benzinin buharı bile alev alan bir yakıt. Böylelerine nasıl anlatacaksın ki?
Neyse dondurmaları yedikten sonra kaya manzarası ile baş başa kalarak yolumuza devam ediyoruz. Kayalar sabır taşı, insanların dertlerine sabır gösterirler. Hele bizim gibi yolcuları daha iyi anlayabilir. Yolcu negatif enerji taşımadıkları için dertleri yoktur ve taşlar yolcunun dertleri olmadığı için sabır göstermek durumunda kalmaz. O yüzden taşlara zarar vermez yolcular. Doğdukları yerde ölenler böyle için insanlara dayanmak zorunda kalan taşlar sabredemez ve durmadan çatlar dururlar.
Sonunda zirveye ulaştık.
Kasabaya giriş yapıyoruz sonunda. Ermenek dar bir alanda yukarı aşağı pek genişleyememiş. Kasaba uzunlamasına yayılmış, pek te genişlemeye uygun bir arazi yapısına sahip değil.
İlçede eskiyi andıran kerpiç evler de hala duruyor. İşin ilginç yanı betonarme binadaki borudan su falan geçmiyor. Adam kim bilir nereden aldıysa! boruyu kolon olarak kullanıp beton dökmüş. Hazır kalıp ama biraz pahalı bence! Belki de para vermemiştir? Kim bilir…
Ermenek, Karaman iline bağlı bir ilçedir. Kentin tarihteki adı Yunanca: Γερμανικόπολις Germenikopolis`tir. Kimi zamanlarda Ermenak (yükseklerde yaşayan yiğit insanların ülkesi) olarak da anılan ilçe, Karamanoğulları Beyliği’ne başkentlik de yapmış olan ve nüfusunu Avşar Türkmenlerin oluşturduğu önemli bir yerleşim iken, bu beyliğin yıkılması ve ardından gelen Osmanlı dönemiyle birlikte, Adana Eyaleti’ne bağlı İçel Sancağı’nın “Paşa Hassı” olarak yönetilmiştir. 1845 Yılında Konya Eyaleti’ne bağlı sancak merkezi olmuş, 1910 yılında ilçe yapılmış, önce Konya’ya sonra Mersin’e bağlanmıştır. Cumhuriyetin ilanı ile beraber yeniden Konya’ya bağlanmış, 1989’da Karaman’ın il olmasıyla Karaman’a bağlanmıştır.
Dünyanın önemli mağaralarından biri olan Maraspoli’yi de içinde bulunduran ilçe, denizden oldukça yüksekte Göksu nehri kıyısında yerleşmiştir.
Kasabanın merkezine doğru meraklı gözlerin bakışları altında ağır ağır gidiyoruz. Karnımız acıktı, yemek yenecek bir yer de bakınarak giderken bir lokanta görünce hemen durup içeri girdik. Bütçemize göre en uygunu Kuru – Pilav olarak kendimize güzel bir ziyafet çektik. Lokantanın patronu ile sohbete başladık yemek yerken. Hep göç veren kasaba da kalanların her birinin büyük şehirlerde mutlaka bir yakını var. İki uzun saçlı adam da dikkati çektiğinden sohbet te bir başka oluyor. Bu arada lokantanın önüne park ettiğimiz bisikletler gözümüzün önünde. Arada geçen çocukların dikkatini çekiyor. Başlıyorlar bakmaya bisikletlerimize. Daha çok benim KUZ ilgilerini çekiyor. Arkada kıytırıkla beraber. Kimisi dayanamıyor gidonda bağlı olan kornaya basıyor, nedense kornaya basanların hoşuna gidiyor. Bisiklet üzerinde havalı korna pek görmemişler anlaşılan. Sadece burada değil her yerde geçerken şöyle bir kornaya basanlar çok oluyor. Lokantacı inişten sonra küçük bir çıkış yapacaksınız, ondan sonra Silifke’ye kadar hep iniş olacak diye bizi bilgilendirdi. Bakalım ne çıkacak karşımıza. Dostum Feyyaz bizi Silifke de karşılayacak, hep iniş dendiğine göre çabucak varırız. Ama karşılaması için daha erken, onun için aramıyorum.
Ana cadde kenarında apartmanlar boy göstermiş.
Lokanta sahibinin tatlı ikramı ile yemek faslını bitirdik. Hesap ta öyle ahım şahım bir şey tutmadı Kesemize uygun fiyatlar. Lokantacı ile vedalaşıp yola düştük. Yolda genç delikanlıların ilgisini çekince durup tanışarak bir resim çekildik. Çocuklar harika, büyüdükçe değişime uğradıklarından şimdilik iyi anlaştık gençlerle.
Çektiğimiz resimleri nereden alırız diye sorunca facebook ta paylaşırız deyip arkadaş olduk kimisi ile.
Çocuklarla tanışıp sohbet ettikten sonra az ilerde yolun aşağısında lisede ki öğrencilere el sallayıp onlara fırsat vermeden “Hello” diyerek şaşırttım. Tabi ki onlar da şaşkın bakışlarla “Hello” diyerek karşılık verdiler. Artık alıştık nasıl olsa, Hellolaşmak güzel gençlerle. Erzak stoğumuz azaldı, onları tamamlamak için marketten eksiklerimizi tamamladık. Yol bu, daha 2 – 3 günlük yolumuz var Mersin’e kadar. Ne olacağımız belli değil.. Baraj gölet manzarasını çekiyorum.
Polyesterden yapılmış Keloğlan heykelleri görüne durup resmini çektim. Kimisinin kafası yok, elleri kesilmiş. En öndekinin yüzü parçalanmış. Güzel bir görsel heykellere neden böyle yapılır anlaşılır değil.
Ermenek barajı manzarası ile yola koyulduk.
Solumuzda ise yalçın kayalıklar, nereye bakarsan orası ayrı bir güzellikte. Karşıda tek minareli cami var.
Ermenek kasabası pek te küçük olduğundan hemen bitiverdi ve bina görünümleri kayalık doğal taşlara dönüştü.
Bir süre iniş çıkıştan sonra Körkuyu beli 1360 rakım yazan tabelaya geldik durduk. Yol boyunca bir çok bel den geçtik, sayısı belli değil. Ferdimen’in makinası ile bir prodüksiyon ile Körkuyu belinde ki resmimizi ölümsüzleştiriyor.
Dağlardan aşağı kendimizi salıyoruz ama dikkatli bir hızda. Arada durup resim çekmek gerek pedal çevirmesek te manzara süper sağımda.
Solumda da güzellikler alabildiğine uzanıyor.
Kimi yerde derin kanyon çıkıyor karşıma.
İniş zevkli oluyor, pedal çevirmeden. Sadece etrafı seyrederek hızla iniyoruz.
Yukarıdan kanyonun başlangıcını görmüştüm. Şimdi ise aşağısındayım.
Henüz tabana gelmedik, iniş normal olarak devam ediyor. İnerken sanki eğim daha fazla gibi geliyor bana. Yoksa göz yanılması mı? Bilemedim, hep inerken çok dik gelir sonra aynı yeri çıkarken rahatça çıkarım. Nedendir bilinmez…
Yol kıyısında yapabilen kendine ev ve bir bahçe yaparak kendine uğraş edinmiş.
İlginç dik kayalıklar bizi takip ediyor sürekli olarak.
Karşımıza küçük bir köy çıkıyor, camisinden belli küçük olduğu. Neyse ki kahvesi varmış. Kahveye oturup birer duble çay içerek köylülerle sohbete başladık. Sohbet her zaman olduğu gibi Nerelisin? Nereden gelip nereye gidiyorsunuz? gibi. Kısaca nereden gelip nereye gittiğimizi anlattık. Mersin’e gittiğimizi öğrenen köylüler önünüzde 3 kilometrelik bir yokuş var. O yokuşu aştınız mı Silifke’ye kadar hep iniş ineceksiniz diye yolun bilgisini verdiler. Hadi bakalım göreceğiz. Ermenek te lokantacı da aynı şeyleri söylemişti.
Köyün çıkışında su sesi duyunca durup çağlayıp akan küçük dereyi görüyorum. Bisikletin bana verdiği bu özgürlüğü Tanrıma şükrederek seyrediyorum. Bisiklet bana yolda çok güzel yerleri her zaman sunuyor. Başka bir araçla bunu göremem.
İniş olunca benim ivmem Ferdimen den daha hızlı olunca bu kez ben öndeyim. Arada durup hem resim çekiyorum hem de Ferdimen’i bekliyorum. Birbirimizden fazla ayrılmamak gerek. Ferdimen beni geçince resmini çekiyorum bisikletimle beraber.
Köylülerin bahsettiği son yokuşa geldik. 3 Kilometre %10 eğim gösteriyor. Biraz sert ama bizim için kısa. Takıyorum 1. vitese, başladım çıkmaya. Bana yokuş mu dayanır…
Aşağıda Evsin köyü var ama yol köyün yukarısından geçtiği için köye uğramaya gerek yok.
Torosların muhteşem görüntüsü ile birlikte gidiyoruz yol boyu. Kayalıklar fırlamış yukarıya doğru, duvar gibi.
İneceğimizi gösteren vadi manzarasına tepeden hayranlıkla bakıyorum. Manzara inanılmaz güzel. Ben de bunu kaçırmam diyerek oturup seyre daldım. Bu arada Ferdimen de tripodu kurup resmimi çekmiş bile. Arkam dönük, manzarayı izliyorum.
Dedim ya sanattan anlıyor Ferdimen, işte bunun kanıtı aşağıdaki resimde. Manzarayı oturup seyrederken kendimizi otomatik çekiyor 10 saniyelik bir sürede. Arkamız dönük, bu resmi öne çıkan görsel olarak seçiyorum.
Bize anlatılanlar biraz abartılı geldi bu uyarı tabelasını görünce. Ne demek şimdi %10 eğim ve 10 Kilometre. Bu bize yapılır mı? Köylülerin anlattığı kadarı ile bu hesapta yoktu. Adamlar ya başka yolu biliyorlar ya da hiç bisiklete binmemişler buralarda. Birden bire bir hayal kırıklığı, yılgınlık ve yol yorgunluğu baş gösterdi. Hani deriz ya son yokuş diye turlara yeni başlayanlar için. Çok kişiye söylemişimdir her önümüze gelen yokuşta bu son yokuş diye. Cesareti kırılmasın, turu bırakıp geri dönmesin diye. Ben de yeni turlara başlayanlar gibi hissettim kendimi. Vay anam vay, neyse yılmak yok. Yola devam…
Daha yokuşun başındayız ve güneş tepelerin ardına girmek üzere. Orman, dağlar bunu gösteriyor.
Çık çık bitmiyor, bazı yerde bisikletten inip yürümek durumunda kaldım güneşin yola vurduğu son ışıklara bakarak. Etrafta çam ağaçları var.
Bir yere kadar geldim ve yere iki seksen uzandım. Pil bitti, şarj da tutmuyor. Öylece yat pozisyonunda hiç bir şey düşünmeden sadece nefes alıp veriyorum. Pistonlar iflas etmiş durumda. Ben yerde yatarken, bisikletim sakince kalkmamı bekliyor.
Bu durumu gören Fedimen kalacak uygun bir yer bakmak için ileriye doğru gidip araştırmalara başladı. Ben de iki seksen uzanmış güç toplamaya çalışıyorum. Kımıldayacak halim yok. Bir süre sonra Ferdimen yanıma gelerek “Urim baba kalacak bir yer buldum. 500 Metre ilerde ormanın içinde uygun bir yer var” deyip biraz toparladığım enerji ile kalkarak bulduğu yere geldik. Burası orman yolu. Yoldan biraz uzaklaşıp içeri doğru giderek kamp attık.
Akşam yemeğini birlikte hazırlayıp tıka basa karnımızı doyurduk. Sonrası her zaman olduğu gibi Türk Kahvesi keyfi. Çay da demlenmeden olmaz deyip çaylar da içildi. Çevrede çeşme olmayınca suyumuz kısıtlı o yüzden suyu ölçülü kullanmak gerek. Yoksa yarın ne olacağı belli değil. Yolda çeşme var mı yok mu bilmiyoruz. Çöp artıkları bir torbaya koyduktan sonra çadırlardan uzak bir ağacın dalına astık. Orman hayvanlarını uzak tutmak gerek. Fazla zaman geçirmeden çadıra girip ilk başlarda yorgunluktan uyuyamasam da derin bir uykuya daldım. Orman hayvanlarından çekinmem de insanlardan çekinmek gerek. Zaten içerdeyiz, arabaların gürültüsü az da olsa geliyor. Bizi görmelerine olanak yok gibi.
Atalarımız ne demiş kahve konusunda? herkes bilir ki ;
“Kahvenin Kırk Yıl Hatırı Vardır”
” Gönül ne kahve ister, ne kahvehane, gönül sohbet ister, kahve bahane. “
Göçmen olmak sonradan gelen bir şey değil. Göçmen olmak hücrene sinmiş bir şeydir. İnsanın içinde varsa gitmesine izin vermezsen ruhu firaridir. Kapar gözünü nerelere gider, kimse engel olamaz. Göz açıp kapayıncaya kadar dağın tepesine de çıkar, denizin dibine de iner.
Evet Keşan’da Şahit oldum Dağın tepesine de çıktı yangın kulesinde kahvesini yaptı paylaştı yoldaşlarıyla. Çekilişte dalış çıktı, denizin dibini gördü.
Urim baba senelerce fabrikada çalışmış ruhunu uçurmuş. Emekli olunca Kanatları Saçları vesaiti bisikleti olmuş.
Göçmen insan yolun halini bilir paylaşır.
Urim Baba paylaşır, kahvesini paylaşır, yazar tecrübesini paylaşır, anlatır bilgisini paylaşır. Etrafına toplananlarla dostluk paylaşır.
Şimdilerde Urim Baba’nın kahvesi diye bir Akım var. E Adam göçmen bi yere ait olamaz. Başka Kahvecilere de benzemez. Sabit bi yerde değil, göçücü bir kahve. İçtiğin kahvenin parasını da ödemek yasak. İnsanlar güzel muhabbetler etmeli, negatife, Agresife yer yok.
Urim Baba’nın gezgin kahvesi kaç kırk yıl hatırın var?-daha olacak?- Urim Baba’nın gezgin kahvesi kaç muhabbete tanışmaya dostluğa tanıklık ettin? -edeceksin?-
Urim babam kahve kokusu can kokusu, dost kokusu, muhabbet kokusu…
Urim Baba’nın dervişin çorbası gibi, etrafına topladığı dostlara elleriyle yaptığı sunduğu kahve hiç bitmesin…..
esmaeseraçıkgöz
Öne çıkmış olan görsel, teknede kahve ,çerken,. Elimde fincan, denize bakıyorum. Başımda mavi buff, masada kamp ocağım ve cezve duruyor.
Kahve köpüğü ilk yudumda ay – yıldız şekli olmuş. Tabakta ısırılmış çikolata parçası.
Kahve bulunduğundan beri insanlara en keyif veren içeceklerin başında gelir. Kahvenin aroması ve içerken ağızda bıraktığı tatlı bir tat insanların muhabbetine tatlı, yumuşak bir etki bırakıyor. Uyarıcı etkisi ile konuşurken kullanılan kelimeler beyin süzgecinden geçip te dilin ucuna gelince karşısındakini incitmeyecek biçimde çıkıyor. Duru sözlerle yapılan muhabbet daha verimli olunca öfke, sinir, kavga, kötü düşünce yerine hoşgörü, anlayış ve saygıya bırakıyor yerini.
Bisiklete binmeye başladıktan sonra çadırlı kamplarımda çay ve kahve içebilmek için yanımda çaydanlık, çay bardağı, cezve, fincan taşımaya başladım. Keyfim her yerde yanımda olmalıydı. Çay iyi güzel de demlenmesi ve cam bardakları kırmadan taşınması biraz sorun oluşturuyor. İlk zamanlarda çay bardakları birer ikişer kırılmaya başlayınca kahve fincanlarına gün doğdu. Fincanlar darbelere daha dayanıklı ve daha küçük boyutta olduğu için saklama kabında kırılmadan çantamda daha uzun yol gidebiliyorlardı. Her turda yeni tecrübelerle sadece kahve takımını yanımda taşımaya başladım. Çay için cam bardak taşımaya gerek yoktu. Uzun turlarda yanıma çaydanlığı alıp çayımı demleyip su bardağımla çay içiyorum.
Artık her gün çantamda yeri var kahve takımının. Sadece kahve ve şeker bitiminde ilave yapıyorum. Bakır cezvem 4 fincanlık, onun için dört fincan var yanımda. Kahveyi yaparken yanımda şanslı olan üç kişi kahve içebilir. Gerçi dört kişiden fazla olunca tekrar kahve yapıyorum arkadaşlara. Onların da canı çeker değil mi?
Yıllar önce saz kursuna giderken Aşık Garip kitabını okumuştum. Sonu kavuşma ile biten halk destanı olarak bilinir. Aşık Garip Şah Seneme aşık olmuştur, babası yüklü miktarda başlık isteyince para kazanmak için gurbete gider. Aşıklık yapmaya çalışır fakat beceremez ilk başla. Tanrıya yakarışları sonucu bir gece rüyasında Hızır girerek Aşk şerbetini içirince yakarışları kabul olur. Başlar Aşıklık etmeye sazı ve sözü ile. Bunun için bir aşık kahvesi açar ve kahve satarak para kazanmaya başlar. Ünü giderek yayılır Aşık Garip’in, aşıklar gelip atışmaya başlar kahvede. Ama Aşık Garip hepsini susturur tatlı sözleri ve sazın tınısıyla. Bir gün bir haber gelir, Şah Senem başkasıyla evlenecek diye. Hızır yardımıyla düğünden 3 gün önce vararak Şah Senem’i alıp evlenir. Yaşanmış bu destandan Aşık Garip’in kahvesinden etkilenmiştim o zaman. Onun gibi bir kahve açma hayallerim başlamıştı.
İlk başta kahve pişirmek için ocak gerekli. İlk ocağım içinde LPG olan küçük, delinip bir defa kullanılan ocak almıştım. LPG tankları hem küçük hem de pahalıydı. Aynı zamanda tekrar dolduramıyordum. Bir süre o ocağı kullandım ama verimli olmadığı için başka arayışlardayım aynı zamanda. Zaten büyük boyutlu olduğu için bagaj çantamda epey yer kaplıyordu. Aşağıda kamp tüpü görünüyor.
Benim gibi kamp yapan bir arkadaşta ispirto ocağı görünce bu olabilir deyip ocağı incelemeye başladım. Yaklaşık olarak ölçülerini alarak benzerini yapabilirdim. Bacanağımın çalıştığı torna atölyesinde ölçüleri vererek iç içe geçen iki borudan bir tane ocak yaptık. Ocak bitince deliklerini 1 mm matkap ucu ile dikkatli bir biçimde deldim. 1 mm uç çok ince olunca hassas delmeli. Yoksa matkap ucunu kırabilirsin. Neyse ocak bitti ve ilk kahveyi pişirmeye başladım.
Mavi ispirto haznenin içine konulduktan sonra ispirtoyu çakmakla yakıyorum. İspirto yanarken ilk başla deliklerden alev çıkmaz. Demir Demir haznenin ısınıp ispirtonun kaynaması gerek. Kaynama derecesi 78 OC . İspirto kaynayıp buharlaşmaya başladığında deliklerden çıkan buhar mavi bir renkte yanmaya başlar. Benim yaptırdığım ocağın alevi orijinal ispirto ocağından farkı iç haznesi biraz fazla olduğundan alev kararlı yanıyor. Orijinal ispirto ocağının iç çeperi dar olduğundan alev bir artıyor bir azalıyor, yani kararlı yanmıyor. Ocağın deliklerinden alev çıkmadan üzerine bir şey konmamalı yoksa ocak söner. Alevler deliklerden yanmaya başlayınca cezve ocağa sürülüp pişirilmeye başlanır. Cezve ocağın üstünde, dört tane boş fincan dizili masanın üstünde.
İspirtoyu ocağa koyup kahve pişesiye kadar geçen zamanı ölçtüm tam 7 dakikada kahve fincanlara doluyor. Benim için iyi bir zaman. İspirto ocağı iyi, verimli ama ispirto her yerde bulunmuyor ve İzmir dışında pahalı. Neredeyse 3 katı pahalı satılan ispirto da çantada şişede taşıması zor ve yer kaplıyor. Ayrıca ispirto dağlarda, yüksek rakımlarda pek verimli değil, kaynama noktasına uzun sürede ulaşıyor. Araştırmalarım devam ediyor ocak konusunda.
Aslında en güzeli odun közünde pişen kahve. Yapabilirseniz közde pişirmenin tadı hiç bir şekilde olmuyor. Bunun nedeni de odunun doğal olmasından kaynaklanıyor bence. Diğer ocak türlerinin yakıtları insan yapımı. İspirto, LPG gaz, benzin gibi yakıtlar kimyasal değişimlerle oluşmuş. Buradan elde edilen ısı odun közündeki gibi ısı değil. Bu fark pişen kahvenin tadına yansıyor. Yavaş pişen kahvenin tadına doyum olmaz.
Artık kahve takımı her turda yanımda, bagaj çantamın içinde taşımaya başladım. Kahveyi canımızın çektiği yerde, hemen bir bankın üzerinde kahve takımını çıkarıp pişiriyorum.
Henüz denizden çıkmışız. Bir kahve iyi gider diyerek Gökova bisiklet turu sonrasında kendi turumuzu yaparken içtiğimiz kahvelerden biri. Marmaris Orhaniye köy deniz kıyısında üç dengesiz ile. İrfan da LPG tüplü ocak olduğu için daha çabuk kahveyi pişirdim. Bir tane tüplü ocak edinmeliyim. Tüplü ocak daha pratik..
Bazen de Sığla ormanının içinde su kaynağının dibinde sıcaktan bunaldıktan sonra buz gibi suda serinlemek. Eh bunun üstüne de kahve iyi gider deyip hemen pişirip kahve keyfimizi de ihmal etmiyoruz. Köyceğiz sonrası Sığla ormanı, üstümüz çıplak, üç kişiyiz.
Bazen kahve içmek için fırsat kolluyorum. Arkadaşın lastiği patlayınca fırsatı değerlendiriyorum hemen. Çanakkale’ye giderken.
Bazen de herhangi bir parkın gölgelik bir yerinde.
Bazen de festivalin ortasında, ormanda henüz yolumuzu kaybetmeden oturup bir kahve içmeli insan. Ormanın sesini dinlemek gerek kahve tadında. 2. Keşan dağ bisiklet festivali.
Hele bir de festivalde Masalcı Teyze masal anlatmaya başlarsa ormanın kuytu bir köşesinde. Kahvenin verdiği tat ile masal daha da ahenkli oluyor. Zaten masalcı teyzenin sesi büyüleyici güzellikte. Masalcı Teyze başlıyor bize masal anlatmaya, biz de dinlemeye. Bizi alıp masalın içinde yaşatıyor sanki.
KAHVE TANRIÇASI ELENA
Kuzguncuk’un ilk ışıkların ile alelacele Koşar adımlarla çıktı sokağa, merdivenleri indi. Taksiye atladı terminale gitti.
Öğleye doğru İzmir’e geldi. Göztepe’de bisiklet kiraladı. Körfezin iyot kokusunu içine çekerken bu şehri ne kadar özlediğini hissetti. Gözlerini kapattığının farkına varmadı. Önce şiddetli bir ses duydu anında dirseğinde ve ayağındaki acıyı hissetti.
“İyi misiniz?” Sese doğru baktı.
Yerde biri daha.
“Neden gözlerinizi kapatarak bisiklete biniyorsunuz bu çok tehlikeli.”
Doğrulamaya çalıştı canı artarak yanıyordu.
“Peki, siz neden dikkat etmiyorsunuz?” ( Kendi sorusuna kendi de şaşırdı.)
Kalkmasına yardım eden kazazedesi;
” Dikkat ettiğim için düştük. Sizin gözünüzü kapatmanıza dikkat ettim.”
Kenara çöktü genç kadın, gülümsedi.
“Daha iyi misiniz?”
“Hala bisiklete binebilirim”
“İsterseniz benim gittiğim yere gelin orada pansuman ederiz yaralarımızı.”
“Nereye gideceğiz ?”
“Urim Baba’nın Kahvesine?”
Tuhaf geldi genç kadına anlamsızca baktı.
Fark eden adam,
“Gideceğimiz yer sıradan bir yer değil. Aslında sabit bir yer de değil. Urim Baba gezgin bir kahvecidir. Sohbeti, telve ile koyulaştırır. Bisikletinin heybesi, derviş Sofrası gibidir, faydalı olan her şeyi barındırır.”
***
Bir ağacın altında, hasır taburelere oturmuş etrafında insanların ortasında bir Adam, hem insanları dinleyip gülümsüyor hem de cezveyi karıştırıyordu.
Aksayarak gelenleri görünce ayaklandı insanlar. Oturttular yaralarını kontrol ettiler.
Genç kadın plansız kaçar adımla saatler önce çıktığı evinden bir anda başka bir kentte daha önce hiç görmediği insanların arasında kırk yıllık dost gibi muhabbete karışmış; yaralarını, acısını unutmuştu.
“Rüzgâr” diye geçirdi içinden. “Önce düşürse bile süprizleri getirebiliyor. Kapılmak lazım…”
İçilen kahveler, bisiklete ve dostluklara dair sohbetler, okunan şiirler, türküler… İnsanları inceliyordu bu kadar farklı insanların bir araya gelmesinde en büyük faktör neydi?
Kahve: her yerde her zaman içilir.
Muhabbet: çok farklı insanlar belki de ilk defa görüşen insanlar var.
Bisiklet: aslında olabilir, herkes bisikletle gelmiş ve muhabbet çoğu kez bisiklete dönüyor.
“Kim bu Urim baba?” diye düşündü sonra. Çok farklı bir Görüntüsü vardı; omuzlarına dökülen saçları, yüzündeki çizgiler, dilindeki aksanı, bir anda patlattığı kahkahası, türkülere şiirlere dalıp gitmesi ve sınırlı fincanla sıralı içirdiği hiç sönmeyen ocağı.
Neresiydi burası? Kimdi bu insanlar nasıl bu kadar çabuk kabullenmişlerdi yabancı bir kadını. Artık yaraları acımıyordu. Kiraladığı bisikletin düşmeyle ufak tefek sıkıntısı giderilmişti.
Şaşıyordu Elena, nefes alamadığı kentinde, neyi aradığını bilmeden kaçıp geldiği başka bir kente ne çekmişti? Bu kahvenin kokusu tadı insanların sıkıntılarını bu açık alanın kapısında bıraktıkları her şey ne güzeldi. Onu çeken bir gücün olduğuna inandı.
Bir anda geri dönmesi gerektiğini hatırladı. Tam vedalaşmak için ayağa kalktığında ayakkabısı çıktı. “Dikkat et Sindirella diye takıldılar daha 12’ye çok var.”
Gülümsedi. “ Sanırım Alis’im ve harikalar diyarındayım” dedi.
Bir anda yağmur sonrası yolunu kaybetmiş bir kurbağanın sesi geldi. Herkes gülmeye başladı “Öpecek misin? Şansını dene.”
“Masal. evet şu an masaldayım. Burası, sizler masalın ta kendisi.”
“Hadiiii dediler yedi cüceye bağlarız şimdi. Valla ben cadı kraliçe olmam.” dedi bir kadın kollarını kaldırarak.
“Elena masal kahramanı değil Tanrıça.” dedi Urim Baba.
“ Artık bir Tanrıçamız da oldu arkadaşlar, Urim Baba’nın Kahvesinde –KAHVE TANRIÇASI ELENA-“
Hep bir ağızdan
“SEN ÇOK YAŞA YÜCE KAHVE TANRIÇAMIZ ELENA!” diyerek mizansen bir seslenişle ilan edildi.
Elena masallara inanırdı. Masallar onu mutlu ederdi. Ama kendini, bir kahve erbabı ilginç bir adamın etrafına topladığı kahramanların olduğu bir masalın ortasında bulacağını tahmin etmemişti.
Aldığı nefesi içine doldurarak tekrar Kuzguncuk’un yolunu tuttu.
esmaeseraçıkgöz
Beş kişi oturmuş kahveyi içerken.
Bazen ovanın ortasında, bir ağacın gölgesinde. Kimseye aldırmadan, sohbetin tadı yerinde olur. İki kişi yere oturmuş muhabbet ederken.
Keşan’dan Edirne’ye giderken yol arkadaşımda gördüğüm ocağın kafası tam bana göre idi. Kafa var ama tüpü yoktu. Arkadaşa :
” Bu kaç para”
” 6 Dolar”
” Al sana 15 Lira”
” Olmaz UrimBaba hediyem olsun”
” Hediye kabul etmem, parası ile alırım. Çünkü böyle bir şeye ihtiyacım var ve ben istiyorum. Hediye vereceksen karşındaki istemeden, gönlünden ne geçerse vermelisin.” Diyerek ocağın kafasını aldım. İzmir’e gidince tüpünü de alarak tüplü ocak kullanmaya başladım.
Bazen de yol arkadaşın ile bir zamanlar orduların üzerinden geçtiği Edirne deki Taş Köprü manzaran olur bir nehir kıyısında.
Bazen de İğneada da şiddetli bir lodos fırtınasında şimşeklerin aydınlığında tüm gece çadıra giren suyu boşatıp uykusuz, yorgun. Ertesi gün yorgunluk kahvesi ile bir günlük tatile başlamak. Güneşe merhaba diyerek.
POETİKA
Yalnızlığı sevmiyorum
Yalnız kim ola ki
Kendim…
Kendimin kendini sevmiyorum
Kediler hariç…
Kahve ocakçısı olacaktım ben
Tuttum kavlimi
Yazdıklarımsa hep nafile
Hep nişanlı angaje ısloganlı
Can, diyorlar, bir kahve yap şu dümenin ağzına
Kallavi olsun!
Bende yoksa kahve, yemişçiden tedariklenip
Ve cezveyi ateşe sürüp, üstüne yemeni, şekerini
Taşırmadan pişiriyorum
Biliyorum, bilmez miyim bu kahve ocağınnan
Ocağımızı bucağımızı
Isıtamayacağımı!
İşte onun içinde de içim titreyerek
Cezvenizi sürüyorum ateşe
Can YÜCEL
İki haftalık turun son günü, telaşsız, yol arkadaşın gitmiş. Tek başına, yalnız kendinle sohbet ederek keyfini çıkarırsın kahvenin tadını. Neler gördüm, güzel dostlar edindim. Köyler, kasabalar, şehirler. Yollar; kimi asfalt, kimi toprak 1450 kilometreye sığdırmışsın yoldaki dostların sıcaklığını. İçin sevinçle dolar, heybemdeki hazine çoğalmıştır kat be kat. Yükün çoğalmıştır, dostların hafif gelir, ağırlık yapmaz hiç bir zaman. Anlatacak hikayeler birikmiştir.
Bazen de en güzel denize girip arınmışsındır Ege denizinin tuzlu suyu ile. Tuz kahveye tadını verir çakıl taşları üstünde.
Henüz kış gelmeden Güz meyvelerinin bol olduğu zamanda bağların kenarında, dağların henüz donmadığı yerde kahve ile ısıtırsın Sonbaharı.
Bazen de bacanaklar buluşur göletin kenarında. Kahvenin tadına doyum olmaz bir türlü. Sohbet uzayıp gider adam akıllı. Kış olsa da güneşin tadı çıkıyor.
2013’ün Nisan ayıydı galiba…
Kızıl Prens’in gelip yüreğime konduğu ve birlikte gideceğimiz ilk festival… “ANTİK KENTLER”! Heyecanımı ve ürkekliğimi yanıma alıp çıkmıştım yola…
Bana uğurlu geldiğini düşündüğüm, şeker mi şeker, sıcacık insanlar ile orada, Ege’nin en güzel şehirlerinden biri olan İzmir’de Cinatı’nda karşılaşmıştım ilk, gülünce kalbinden gülen, hiç tanımadığı halde orada varlığımı hissettiren iki teker sevdalılarıyla… Onlardı belki de beni iki tekere bu denli sevdalı yapan…
Kızıl Prens ilk kez sahneye çıkıyordu ve bir daha gönüllerden hiç inmeyeceğini bilemezdim o zamanlar, onlar benim gönlüme taht kurarken meğer ben de onların gönüllerinde küçücük de olsa bir Ayşegül bırakmıştım, bu köylü kızı Ayşe için çok değerli ve paha biçilemezdi! (Urim BabaCAN bana “Ayşe” der)
Ben bisikletimle dağ yollarında kendimi zor taşıyorken Urim BabaCAN toplamış pılını pırtını bisikletiyle dağlar aşıyordu, tank gibiydi, hiçbir engel ona dur diyemezdi, güçlüydü, heybetliydi, görünüşü kadar yüreği de öyleydi, ama bunu çok sonra anlayacaktım…
Tank dedik de bir farkı varmış bu tankın diğerlerinden barut kokmuyormuş, top tüfek yokmuş içinde, sıcacık, dumanı tüten, buram buram kokusuyla insanları kendine çeken üç fincanı, bir cezvesi ve kırk yıl hatırı sayılacak kahvesi varmış, aklımın ucundan bile geçmeyen şeyler geliyordu başıma, dağın başına kurulan bir Çilingir Sofrasında dumanı tüten, yürekleri sıcacık ettiği gibi, yüzlerde de tebessüme neden olan işte o UrimbabaCAN kahvesini ben ilk Nisan ayının yeşillere boyadığı bir dağın yamacında içmiştim…
Zaman su olup aktı, günler, aylar geçti ve ben UrimBABA’nın GülAyşe’si oldum! Sonra bir de Serhat Ferahi Değimli Abim ve Semra Ablam var, onların da Sarı civcivi, kimleri anlatsam bilmem ki… Bülent Abim ve Gönül Ablam, Neşeli mi Neşeli, capcanlı çift Emre ve Çisel , bu çılgın çiftin bir de tatlı babaları Selahattin Tavkaya, deli mi deli “Canavar” Canavar’ül Velosipet ve H. OLCAY ORMANKIRAN Abi, İzmir benim için ilkti ve sizler benim bu yolda en sevdiklerim oldunuz.
İzmir Kızıl Prens’in doğumuydu, UrimBabaCAN iyi ki varsın ve bir kahveyle bizleri hep bir arada tutuyorsun…! Hep var ol
Ayşegül GÖKALP
Dünyanın en büyük savaşlarının olduğu yerde. Yüzbinlerce insanın Şehit olduğu kanla sulanmış topraklarda Gülayşe’nin sıcak sohbeti ile yemek üstüne içilen kahvenin tadı hiç bir yerde yok.
Sabahın seherinde dostlarla içilen kahvenin henüz güneş ısıtmadan içimizi ısıtması.
Yüzlerce kilometre öteden gelen dostların ormanın içinde kahvenin tadına varırken henüz çamura saplanmadan önce. Resimde altı kişiyiz.
Bir DOÇEK festival zamanıydı, Korudağlarda; yıl 2014.
Ormanların, dere, tepelerin arasında.
Kararır gibi oldu hava. Yağmur geliyordu, gelsindi…
Islanacaktık; yolda kalabilirdik, kalacaktık, kaldık, çektik aldık.
Bir anda oldu hepsi ve olanlar hep köpüklü kahvenin hatırına.
40 yıl derler kahvenin hatırına, Urim Baba’nın kahvesi ise en az 80’den başlar ve ardı unutulmaz hiç bir zaman.
Kahve yapan ellerine ve elbet o kahveyi köpükleten yüreğine sağlık Urim Baba…
Hakan Eşme
Bazen dostlar çoğalır yağmur damlaları gelmeden. Hepsi de kahve kokusunu duymuş, sohbete katılmamak olmaz. Verdik coşkuyu…
Kahve ocağa sürülmüş pişerken gözler ayrılmıyor, büyülenmiş gözler bakmakta. Çam kokusu kahve kokusu ile karışmış. Sadece pişmeyi bekliyor gönüller.
Bazen bir dostla karşılaşırsın sahil yolunda. Dur bir kahve içelim, söyleşelim çimenlerin üzerinde. Çimenler bir şey demez üzerine oturduk diye.
Belli değil sürprizler, birden bire ortaya çıkar karşına, şaşırırsın. Ne söyleyeceğini bilemezsin, öylece baka kalırsın. Sonra kahve tadını alınca kelimeler dökülür ardı sıra, Sohbet tatlılaşır, dostça kırk yılın hatırı başlar.
Kahvenin Tarihi
Kahve beynin aşırı uyarılması durumuna sebep olur. Bu durum kendini, dikkat çekici oranda çok konuşmakla gösterir ve bazen hızlı düşünce çağrışımlarıyla birleşir. Bu durum birbiri ardına kahve içen… ve bu aşırı kahve tüketimiyle tüm dünyevi vakalarda derin bir bilgelik sağlayan.
Muhtemelen, insanlığın beşiği olan ve günümüzde Etiyopya olarak adlandırılan antik Habeşistan toprakları kahvenin doğduğu yerdir. Afrika boynuzu olarak bilinen, Afrika ve Arap dünyalarının birleştiği yerde kurulan, depreme meyilli Büyük Rift Vadisi tarafından ortadan ikiye ayrılan dağlık ülke.
Kahvenin tam olarak ne zaman veya kim tarafından keşfedildiğini bilmiyoruz. Birçok Arap ve Etiyopya efsanesinden en ilginci dans eden keçileri anlatanıdır. Doğuştan şair, Kaldi adında bir keçi çobanı, keçilerinin dağların eteklerinde yiyecek ararken oluşturdukları patikaları takip etmeyi seviyordu. İşi ondan çok şey beklemiyordu. Dolayısıyla, şarkı yazmak ve kavalını çalmak için özgürdü. Akşamüstü, özel tiz notasını üflediğinde keçileri ormanda otlamayı bırakıp onu eve doğru takip etmek için çabucak gelirlerdi.
Ama bir öğleden sonra keçileri gelmedi. Kaldi kavalını şiddetle tekrar üfledi. Hala hiçbir keçi gelmemişti. Şaşkın çocuk onları dinlemek için daha yükseğe tırmandı. Sonunda uzaktan gelen melemeleri duydu. Dar bir yolun köşesinden koşarak geçen Kaldi, birden keçilerin bulunduğu yere vardı.
Güneşe parlak keleler oluşturacak şekilde sızmasına izin veren büyük yağmur ormanı kubbesi altında, keçiler koşuyorlar, birbirlerine boynuz atıyor, arka ayaklarının üzerinde dans ediyor ve heyecanla meliyorlardı. Çocuk, nefesini kesen merak içinde, onlara şaşkınlıkla bakakaldı. Büyülenmiş olmalılar diye düşündü. Başka ne olabilir ki?
Onları seyrettiğinde, keçiler birbirleri ardına daha önce hiç görmediği bir ağacın parlak yeşil yapraklarını ve kırmızı meyvelerini çiğnediler. Keçilerini çıldırtan bu ağaçlar olmalıydı.
Keçiler birkaç saatten önce onunla eve dönmeyi reddettiler ama ölmediler. Ertesi gün, keçiler doğruca aynı koruya gittiler ve aynı hareketleri tekrarladılar. Bu sefer, Kaldi onlara katılmanın güvenli olduğunu düşündü. İlk önce, birkaç yaprak çiğnedi. Tatları acıydı. Ama, onları çiğnediğinde dilinden boğazına inen ve tüm vücuduna yavaşça yayılan bir karıncalanma hissetti. Daha sonra meyveleri denedi. Meyve biraz tatlıydı ve dışarı çıkan tohumlar kalın lezzetli bir sıvıyla kaplanmıştı. Son olarak tohumları çiğnedi. Ve ağzına başka bir meyve attı.
Efsaneye göre, bundan sonra Kaldi keçileriyle birlikte mutlu bir şekilde oynamaya başladı. Ondan şiirler ve şarkılar saçıldı. Bir daha hiç yorgun ve sinirli olmayacakmış gibi hissetti. Kaldi babasına sihirli ağaçlardan bahsetti, dedikodu yayıldı ve sonunda kahve Etiyopya kültürünün bir parçası oldu. Arap hekim Rhazes 10. Yüzyılda kahveden yazılı olarak ilk bahsettiğinde kahve muhtemelen yüzlerce yıldır üretilmekteydi.
Efsanede olduğu gibi, muhtemelen, bunn taneleri (kahve bu şekilde adlandırılmaktaydı) ve yaprakları başlangıçta sadece çiğneniyordu ama yaratıcı Etiyopyalılar kısa sürede kafeinlerini alacakları daha tatmin edici yollara terfi ettiler. Yaprakları ve meyvelerini kaynar suyla hafif bir çay gibi demlediler. Hızlı bir enerji atıştırmalığı hazırlamak için dövdükleri kahve tanelerini hayvansal yağlarla karıştırdılar. Mayalanmış püresinden şarap yaptılar. Kahve meyvesinin hafifçe kavrulmuş kabuğundan bugün kisher olarak bilinen o zamanlar qishr olarak adlandırılan tatlı bir içecek yaptılar. En sonunda, muhtemelen 16. Yüzyılda, biri kahve çekirdeklerini kavurdu, dövdü ve kaynattı. Ah! Bildiğimiz şekliyle Kahve (veya çeşitleri) sonunda meydana geldi.
Etiyopyalılar kahveyi hala genellikle bir saat kadar süren özenli ritüellerle sunmaktadırlar. Mangal kömürleri özel bir toprak kabın içinde ısınır, misafirler üçayaklı taburelerde otururlar ve sohbet ederler. Konuklar konuşurken, evin hanımı kahve çekirdeklerini üzerlerindeki ağarmış kabuğu çıkarmak için dikkatlice yıkar. Komşuların ağaçlarından gelen çekirdekler güneşte kurutulmuştur ve kabukları elle çıkarılmıştır. Ev sahipleri kuvvetli bir koku yaratmak için kömürlere biraz tütsü atarlar. Sonra evin hanımı kömürlerin üzerine bir ayak çapından küçük düz demir bir tepsi koyar. Demir çengelli bir aletle çekirdekleri dikkatlice bu ızgaranın üzerinde karıştırır. Çekirdekler, birkaç dakika sonra tarçın rengine dönüşürler daha sonra, klasik kahve kavurmanın “ilk patlama” sıyla çıtırdarlar. Altuni kahverengiye dönüştüklerinde onları ocaktan alır ve küçük bir havana koyar. Havanda bir tokmakla iyice toz haline getirdiği kahveyi pişirmek için toprak bir kaba alır. Toz halindeki kahveye biraz zencefil ve tarçın da ekler.
Koku şimdi egzotik ve karşı konulmazdır. İçeceğin ilk turunu, bir kaşık şekerle birlikte kulpsuz küçük fincanlara boşaltır. Herkes yudumlar, beğenilerini mırıldarlar. Kahve koyudur, dövülmüş kahvenin bir kısmı kaçınılmaz olarak içecekte kalmıştır. Ama kahve bittiğinde telvenin büyük kısmı fincanın dibinde kalır.
İkinci bir kez daha, ev sahibi daha fazla kahve sunmak için, kahveye biraz daha su ekler ve kaynatır. Daha sonra konuklar ayrılırlar.
Kahve Arabistan’a Gider…
Kahve Arabistan’a girdikten sonra üretimi iyice yayılır ve ticareti başlar kahvenin. Araplar kahveni uyanık tutması ve hoş tat vermesi dolayısı ile şarap anlamı olan Kahwa adını verir bu içeceğe. Mekke hükümdarı kahvelerde kendi hakkında yayılan hicivler çoğalınca şarap gibi kahvenin de haram olduğunu ilan ederek yasaklar. Mısır hükümdarı bu yasağa aldırmaz ve içmeye devam eder. Osmanlı ordusu buraları fethedince Türkler kendilerine göre kahveyi pişirerek Türk kahvesi adını alır. Türkler den Avrupa’ya yayılır kahve. Paris’te kafeler açılır, kahve sütle karıştırılarak değişik tatlar elde edilerek yaygınlaşır. İnsanlar kahve içerek uyanık ve zihni sürekli açık tutmasından dolayı sohbetler iyice koyulaşmaya başlar. İnsanlar kafelerde toplanarak Fransız devrimini başlatır bu sohbetlerinde. Bu arada şarap tüketimi azalmıştır. Fransız devrimi başarıyla sonuç vermiştir. Kahve İngiltere’ye ulaşır, kafeler açılır. Londra da insanlar sürekli kafeleri doldurmaya başlayınca Kral kafeleri kapatmaya karar verir. Halk kafelerin kapatılmasına karşı çıkmaya başlayınca kral papucun pahalı olduğunu görür ve kafeleri kapatmaktan vaz geçer. Fransa olanlar burada olmasın diye kafa patlatırlar lordlar kamarası. Kahve yerine çay içmeye yöneltirler halkı. 5 Çayı böylece başlar, çayın içine bir de sütü katarak kahvenin yerine başka bir içecek sunarlar halka. Çay kahve gibi insanları krala karşı isyan ettirmez ve İngiltere de devrim olmaz.
Kahvenin tarihini aşağıdaki linkte daha detaylı okuyabilirsiniz.
http://www.turkkahvesidernegi.org/tkkad/detay/TARIHCE/17/12/0
Baş Tanrı Zeus ile kardeşi deniz tanrısı Posedion neyi paylaşamamış belli değil. İki tanrının kavgası sırasında Dilek yarımadasını ortadan ikiye yarıp Samos adası ve derin kanyon oluşmuş durumda. Samson dağının zirvelerine yakın kahvemizi pişirerek Tanrıların meydana getirdiği güzellikleri seyre dalıyoruz dengesiz İrfan ile.
Kahve her yerde içilir ama burada içmenin ayrıcalığını yaşıyoruz üç dengesiz. Üç fincan kahve dolu, yan yana. Karsıda Samos adası.
Alışmışız zirvelere, zirvelerden zirve beğenirken Anadolu’nun zirvelerinden 2150 metre yüksekliğinde kahvenin tadı bir başka oldu. Kommagene kralı Antiokhos Nemrut dağının zirvesinde Doğu ve Batı tanrılarını birleştirmek için Devasa bir tapınak yaptırmıştır. Dev heykeller her sabah doğu terasında güneşin doğuşunu seyredip akşam da batı terasında güneşin batışını seyrederler. Kommagene kralları o zamanlarda kahveyi bilmediklerinden kahvenin keyfini yaşamamışlar gün doğumunda ve gün batımında. Ben onların yerine kahvenin keyfini yaşıyorum dünyada gün doğuşunu ve gün batışını seyredilecek en güzel terasta.
Zirveye, Nemrut dağına çıkmanın mutluluğunu yakaladıktan sonra dönüş yolunda Malatya’yı Kube dağından kahve ile keyiflendirmek gerek.
Bizim dengesiz her zaman güzel yerde kahve içmek ister. Ben de onu kırmam, isteğini hemen yerine getiririm. Zaten kahve başka nerede içilebilir ki?
Turlarda en güzel anlardan biri. Yerde yazılan; “Çaya gel, kahveye gel”
Kendi kendine oluşan festivaller her zaman dört kişi yapılmalı. Cezve dört kişilik olunca anca yetiyor katılımcılara. Zaten başta ben varım bu bir. İkincisi belli, dengesize ait, üç ile dördüncü fincan da katılımcılara ikramımdır.
O kadar uzun süredir bisiklet sürdük turlarda bir defa bile kahve içmemiş birine kahveyi İzmir’den uzaklarda dağın başında yapınca kahve kokusu yayılmadan içmeli diyerek hemen içiyoruz kaşla göz arasında.
Kahve tiryakisinden kaçamazsın bazen, içmek için yanında dört dolanır. Elbette o da urimbaba’nın kahvesini tadabilir. Piknik masasında üç kişi kahve içerken.
“Bir fincan kahvenin…” Diye başlayan folklorik hazinemizden kalıplaşmış cümlelerle başlayıp methiye düzmeyeceğim.
Lal taşı kıymetli taşlar arasında neyse, Urimbaba da insanlar arasında odur.
Çünkü Lal taşı kendi ışığını yayar. Hâlbuki gösterişli ve ışıltılı görünen diğer taşlar ancak aldıkları ışığı yansıtırlar.
Ocak başında toplandıkça salt neşenin verdiği, sarayların sağlayamayacağı mutluluğu bulursunuz. Bu sebepten Urimbaba her zaman küçük ocağın etrafında toplananlar tarafından yaltaklıkla kirletilmemiş bir saygı ve sevgi görür.
Urimbaba’nın sunduğu kahvesinin keyfini ancak üç şanslı kişiden biriyseniz sürebilirsiniz. İçinizi ısıtanın kahve olduğunu sanabilirsiniz, ama asıl sebebin Urimbaba’nın kendinden ışıltılı yüreğinin olduğunu bilmelisiniz.
Unutmadan Urimbaba ile uzun tura çıkılmaz. Neden mi?
O kadar İyi bir yol arkadaşıdır ki, yolu kısaltır.
“Ferdimen”
Uzun turların yorgunluğu ancak tatil yaparak çıkar. Yine de yolumuz uzun, yoldaşım uzun, saçlarımız da uzun. Daha ne olsun kahve bol köpüklü olsun göl kıyısında. Ferdimen ile masanın başında, gölgede kahve içerken.
Dünyada başka eşi benzeri olmayan Salda gölünün kıyısında olmak, cezveyi ocağa sürüp soda tadında pişirmek. Turkuaz renginde.
Kırk Yılın daha bir yılı geçmiş aradan, daha otuzdokuz yıl var ama dostluğundan bir şey kaybetmemiş tatlı sohbet ile. Türkülerin güzelliği sesinde, hem de yalınayak.
Aradan geçen onca zamana rağmen dostlar buluşmuş yağmur yağmadan içilmeli kahve. Üç kişi kahve pişmesini beklerken çadırların arasında.
Hele bir de güzel sesiyle kahveci çırağının “kahveler geldi” deyişi yok mu. Devrim elinde askı, kahveleri getiriyor.
UZUN LAFIN KISASI
Urim babaaaaa, bisiklet camiasının en yüksek insanı (küçük İsmail’den) harika bir insansınız, cansınız.. dostluğunuz, yol arkadaşlığınız, babacanlığınız zaten sonsuzlukla tanımladığımız hatıra, dostlukla yudumladığımız, soluklandığımız, bir kırk yıl daha ekleyen nefis yol kahveniz ve herkese kendisini çok değerli ve mutlu hissettiren, basit yaşayıp, cömertçe seven yüreğiniz, varlığınız için sonsuz teşekkür, sevgi ve selamlar.
Bu kahveler de benden afiyet olsun, HOŞGELDİNİZ
Dev-Rim
Her zaman urimbaba’nın kahvesi içilmez ya, bazen de dostunuzu ziyaret ettiğinizde kendi elleriyle kahveyi pişirip sunabilir.
Yolun getirdiği bazı kuşlar seni ağaçların yetişmediği Toroslarda gezintiye götürür. Uzun zamandır görüşmemişsin ve hasretle kahve pişirilip sohbetin tadına doymadan bitirmiyoruz kahveleri.
Kahve uzaklardan gelir ya fincanlar durur mu? Gönlünden kopan, deseni kendine benzer fincanın. Rengi de rengine kahvenin. Ne de olsa kırk yılın hatırına alınmıştır kapalı çarşıdan. Uzaklardan gelmiştir uzaklara, uzak Diyarlardan bakır cezve, aynı kahvenin geldiği gibi. Böylece fincanların yolculuğu başlar heybenin içinde. Diyar diyar dolaşır dağları. Hiç te şikayet etmez, en güzel kahveyi sunmaya çalışır. Bir cezve, altı fincan.
24 Eylül 1945
En güzel deniz ;
henüz gidilmemiş olandır.
En güzel çocuk ;
henüz büyümedi.
En güzel günlerimiz ;
henüz yaşamadıklarımız.
Ve sana söylemek istediğim en güzel söz ;
henüz söylemediğim sözdür.
Nazım Hikmet 21 Şiirleri
Taş üstünde fincan, arkada Yoğurtçu kalesi.
Bazen de doğduğun topraklara gidersin ya bisikletinle. Sıcak güneşin altında terlemişsindir yol boyu. Bir ağaç gölgesi yeter kahve pişirmeye. Tüm yorgunluğun gider bir anda. İçinde bir sevinç vardır, Memleket hasreti burnunda buram buram tüterken kahve kokusuyla karışır ormanın kıyısında. İçin içine sığmaz bir çocuk gibi. Belki de çocukluğuna yolculuk ediyorsundur!
Doğduğun şehri görürsün başkasının gözünde kahve fincanını yudumlarken.
Yağmur yağar yer yaş olur, bu arada yağmurun dinmesini beklerken oturup kahve yaparsın spor salonundaki parkelerin üstünde.
Kahvenin kokusunu almış avcılar, Kadınlar pek aldırış etmiyor gibi görünseler de yan gözle çaktırmadan kahvenin pişmesini kontrol ediyorlar. Erkek olanı ise cezveden bir an bile gözlerini ayırmadan öylece bakıyor. Yay gibi gerilmiş, cezveden fincanlara dökülmesini bekliyor. Ona hayır demek imkansız gibi.
Kahve pişerken Doktor resmimi çekmiş ben farkında olmadan. O ara tatlı sohbete dalmışım karşımdaki ile.
Eve kavuşmanın kahve keyfi balkonda çıkar. Üzerinden büyük bir yük kalkmıştır. Kosova Bisiklet Turu başarıyla geçmiş ama mutlusundur. Kahve bu mutluluğa renk katmıştır tatlı bir yorgunlukla.
Kahve bahane derler ya işte öyle oldu. Sevgili yazarımız ta İstanbullardan gelip Bir Tur Versene kitabını imzalatıyorum çaktırmadan. Ama Aydan Çelik durumu anlıyor ve alçakgönülükle kitabı imzalayıp bana sunuyor. Haliyle bu durumdan mutlu oluyorum.
En çok mutluluk duyduğum anlarda biri sabah güneş doğarken ki an. İlk ışıklarını kahve yudumlayarak izlemek bir başka oluyor.
Öğütülmeyi Bir Şartla Kabul Etmiş Kahvenin Mutlu Sonu
Kokusu
Bir dinginlik müzikali…
Rengi
Acı Toprak.
Yol Dostluğa değdi miydi,
Urim Baba pişirir onu
Çıplak
Balkan
Yüreğinde…
Ve
Sesi
Asfalt seslerine karışmış olmalı çoktan.
Feyyaz Alaçam / 2016
Feyyaz sandalyesine oturmuş, arkasında dağlar.
Bir kahvenin kırk yıl hatırı vardır ya, acaba kendime hatırım ne kadar. Ben bunu şimdiye kadar düşünmemiştim. Teknenin kıçında Akdeniz de iyot kokusunu içine çekerek kahve içmek herhalde bu kırk yıl hatırına oluyordur. Elimdeki fincanı hediye eden fotoğrafı çekerse böyle çeker. Bu resmi öne çıkan görsel olarak seçiyorum.
İki kişi sabahın erken saatlerinde ne konuşur ? Kırk yıl hatır değil, sanki kırk yıldır dost gibi, kırk yıl kahve içmişiz gibi sohbet edilir. Konular derin gün yetmiyor sohbete, o derece kahve etkisini gösteriyor. Dünya Umur’umuzda mı sanki? elbette Umur’umuzda. Çevremiz hızla kirlenmekte.
Sohbet ederken kahve yeri açma konusuna gelince yeni fikirler ortaya çıktı. Ben kahve pişireceğim, kahveler bedava olacak, Doktor Umur Gürsoy da kitap satacak ama kitaplardan para almayacağız. Kahve içmeye gelen kitap okuyacak, beğenirse alıp gidecek. Güzel bir fikir, bunu yapmalı en kısa zamanda diyoruz.
Güneşin doğuşunu izleyemesem de ışınlarını hissederek kahve keyfi her ne kadar kalın bir kitap olsa da sakince okumak gerek. Kitaplar biter, yeni bir kitaba başlarsın. Kahve biter, yeniden pişer. Bu her sabah sürer gider.
Kahve içmenin keyfi giderek artıyor ve bunu diğer arkadaşlarla nasıl paylaşırım diye düşünmeye başladım. İlk önce ismini koymak gerek değil mi? İsim hazır zaten UrimBaba’nın kahvesi aklımda vardı.
Bir bakarsın Türkü dostu çıkagelmiş, kahve içilmez mi. İçilir elbet, türkü tadında.
Deniz kıyısında bir şehirde oturmak bir ayrıcalık olsa gerek. Emaneti almak için uğradığın dostunla kahve Manolya iskelede içilir. İyot kokusu Manolya ile karışmıştır kahvenin tadına.
Bazen yolda tanışırsın biriyle, oturup kahve içersin ve senin peşine takılır. Önde bisikletim KUZ, arkasında römorku, arkada bankta iki kişi oturmuş kahve içiyoruz.
Seni 50 kilometre öteye kadar götürüp yolculukta yalnız bırakmaz. Sadece bir defa daha kahve içmek için.
Uzun yoldan gelmişsin, Büyük taarruzdaki yorgun askerler gibi. Mustafa Kemal’in İzmir’i kurtarmadan önce Belkahve de kahve içtiği yerde sana ikram etmedikleri kahveyi kendi kahveni pişirmeye başlayınca hemen eline tutuştururlar fincanı utancından. Yorgun savaşçılar önemli değildir onlar için. Ama biz yine de kendi kahvemizi pişiririz utanmayanların gözü önünde.
Yeni dostluklar kurulmuştur Büyük Taarruz turunda ve düşmanı denize dökmeden önce Belkahve de kamp kurulup güç toplamaya çalışırken kahve bize enerji veriyor Atalarımıza verdiği gibi.
Güneşin ilk ışıklarında düşmanı denize dökmeye gitmeden önce kahve pişer ve İzmir de düşman denize dökülür.
Bu yılın bisiklet turlarını bitirdim. Mart ayından beri bir çok yere binlerce kilometre yol yaptım. Elbette yıllardır benimle birlikte çantamdan eksik etmediğim hazinem cezve ve fincanlar. Yollarda arkadaşlarımla, dostlarımla kahve içe içe oluşmaya başlayan ve son turumda iyice olgunlaşan düşüncelerimi hayata geçmesi artık kaçınılmaz olmuştu. Turlar bittiğine göre kahve yapabileceğim uygun bir yer aramaya başladım. Oturduğum yere fazla uzak olmayacak, yakınlarda çeşme olacak. En önemlisi ağaçların ve denizin olduğu bir yer olması önemliydi benim için. Bisikletimle sahil şeridini dolaşarak en uygun yeri belirlemek için dolaşmaya başladım. Bir kaç yer belirledikten sonra en uygun yeri buldum sonunda. Burası Çakalburnu. İnciraltı kent ormanının içinde tam burunun olduğu yerde iğde ağaçlarının arasında, belediyenin getirdiği bir kaç iri kaya ve mermer taşının olduğu yer tam aradığım yer. Hemen hemen herkesin gelebileceği Cumartesi günleri uygun olur düşüncesindeyim. Saat olarak öğleden sonra 13:00 olarak kararlaştırdım. Bitişi mi? Bitişi Güneş ufuktan bir yumruk yukarıda iken bitecek.
Her zaman vapurların geçişini seyredebiliriz buradan.
Burayı keşfettikten sonra kendi ellerimle yaptığım tahta sehpa ve dört tabureyi Kıytırığın içinde getirerek UrimBaba’nın kahvesini canlandırmaya başladım.
Bir solda,
Bir ortada,
Bir sağda oturarak nasıl görüntü oluşturacağına bakmak gerek.
Yaşamaya Dair I
Yaşamak şakaya gelmez, büyük bir ciddiyetle yaşayacaksın bir sincap gibi mesela, yani, yaşamanın dışında ve ötesinde hiçbir şey beklemeden, yani bütün işin gücün yaşamak olacak.
Yaşamayı ciddiye alacaksın, yani o derecede, öylesine ki, mesela, kolların bağlı arkadan, sırtın duvarda, yahut kocaman gözlüklerin, beyaz gömleğinle bir laboratuvarda insanlar için ölebileceksin, hem de yüzünü bile görmediğin insanlar için, hem de hiç kimse seni buna zorlamamışken, hem de en güzel en gerçek şeyin yaşamak olduğunu bildiğin halde.
Yani, öylesine ciddiye alacaksın ki yaşamayı, yetmişinde bile, mesela, zeytin dikeceksin, hem de öyle çocuklara falan kalır diye değil, ölmekten korktuğun halde ölüme inanmadığın için, yaşamak yanı ağır bastığından.
Nazım Hikmet 1947
Deniz kıyısından nasıl görünecek acaba?
Taze kahve içmek için kahve değirmeni yanında bulunmalı. Kavrulmuş kahve çekirdeklerini içine koyduktan sonra fazla hızlı çevirmeden kahve çekirdeklerini öğütmeye başlarsın. Hızlı çevirirsen kahveyi yakarsın ve tadı bozulur. Çekirdekleri üzmeden aheste aheste öğütmelisin ki kahve pişerken aroması içinde kalsın.
Neyse yer ve konum ayarlandıktan sonra ilk kahvemi pişirmeye başladım. Belki de burada ilk defa kahve kokusu yayılıyor.
İlk kahve pişti, bakalım diğer şanslı üç kişi kimler olacak bakalım! Buradaki ilk kahvemi afiyetle içerek keyfini çıkardım. Bir fincan kahve dolu, diğer üç fincan boş.
Artık her şey hazırdı UrimBaba’nın kahvesi için. En son olarak facebook ta UrimBaba’nın kahvesi adlı grubu kurarak arkadaşlarımı gruba eklemeye başladım. Ardından ilk Cumartesi günü için UrimBaba’nın kahvesi için etkinlik açarak arkadaşlarımı davet ettim. 24.10.2015 Cumartesi sabahı öyle bir yağmur yağıyordu ki eyvah dedim kahve etkinliğini etkileyecek gibi. Artık dualarımı yağmur dinsin diye etmeye başladım. Dualarım kabul oldu ve yağmurun dinmesiyle birlikte sehpa ve tabureleri Kıytırığa yükleyip deniz şemsiyesini almak için arkadaşımın evine giderek aldım. Ardından saat 13:00 te Çakal burnuna gelerek sehpa ve taburelerimi hazırlayıp ilk gelecekleri beklemeye başladım. Yağmur yağabilir diye deniz şemsiyesini de açarak Rüzgardan uçmasın diye ağaca ve bisikletime bağlayarak sağlama aldım. Havanın ne olacağı belli değil. Rüzgar sürekli yön değiştiriyor. İşte ilk gelenler karşıma belirince resimlerini çekiyorum. İlk gelenler Gülhan Etiler ve Gürel Gürselp.
Heyecanla ilk gelenlere kahve pişirmeye başladım. Bakalım kimler gelecek bu ilk kahve etkinliğine. Hava biraz rüzgarlı, poyraz esmeye başladı. Henüz yağmur yok şimdilik. Üç kişi taburelerde oturmuş kahve içiyoruz.
Daha sonra üç kişi gelerek toplam altı kişi olduk. Nazlı Bişirici, Cem Koç, Gürcan Yılmaz ile birlikte 6 kişi olduk Onlara da kahve yaparak tatlı sohbet etmeye başladık. Hava poyraz diyerek açmasını beklerken birden bire kapatarak rüzgarla beraber yağmur yağmaya başladı. Hepimiz şemsiyenin altında sığınarak kahveleri içtik. Yağmur uzun süre yağacak mı belli değil. Yağmur durmadı ve herkes dağıldıktan sonra bir süre daha bekledim yağan yağmurla birlikte. Rüzgar dindi ama yağmur tüm şiddeti ile yağmakta. Üzerimde kalın bir yağmurluk var. Sadece ayaklarım ıslanıyor. Yağmur ortalığı serinletmeye başlayınca ıslanan ayaklarım üşümeye başladı, sehpa ve tabureleri toplayıp yağan yağmurun altında eve gelerek hemen sıcak duşun altında ısınarak normale döndüm. İlk etkinlik biraz sönük kaldı, ne yapalım yağmurun azizliği. Ne de olsa rahmet yağıyor, bereketli olur umarım. Uzun zamandır yağmur pek yağmadı. Yağmur yağıyor, şemsiyenin altında oturuyoruz
Bazen iki dengesiz buluşuruz UrimBaba’nın kahvesinde. Konuşacaklarımız vardır turlar hakkında. Kahve içerek konuşuruz da konuşuruz.
Emekli olduktan sonra hemen hemen hiç kitap okumadım diyebilirim. Bu bende büyük bir boşluk oluşturdu. Artık zaman ayırmam gerekti kitap okumak için. UrimBaba’nın kahvesine erkenden gelip sessiz, sakin kitabıma dalarım bir ağaca yaslanarak. Daha okunacak kitap çok var.
Tatlı dili, güler yüzü bir de sazı ile türküler söylemek bir başka oluyor kahve tadında. Sazın teline vurdukça coşarak türkü ahengini buluyor ormanda, denizin üzerinde.
UrimBaba’nın kahvesi giderek çoğalmaya başlıyor. Kahvenin yarattığı sıcak sohbetler bitmek bilmiyor akşam karanlığına kadar.
Uzaklardan gelen dostlar misafirimiz oluyor yağmura rağmen.
Kahvesini içen gidiyor, yerine başkaları gelerek boş bırakmıyorlar sohbeti.
Kahve etkinliğinden arta kalan günlerde kahve keyfi devam etmekte. Yıllardır sanal ortamda birbirimizi tanımamıza rağmen henüz karşılaşmadığım dostumla bir gün yolumuz kesişti. Dostluğumuz sanki kırk yıl önce başlamıştı.
Bazen tarihi Roma hamamında yunduktan sonra arınarak sonbaharın zayıf güneş ışınlarında ısınmaya çalışırken kahve içerek ta içini ısıtırsın.
İzmir’e girmeden gecenin karanlığına henüz kavuşmuşuz. Uzun ve yorucu bir turun ardından yorgunluk kahvesini Belkahve de dostunla birlikte kahve içmek bir ayrıcalıktır.
Urim Babanın Kahvesi
Nasıl içersiniz diye sorarlar kahveyi,
Sade, orta ya da şekerli….
Herkesin damak tadı başka,
Ama burada bunlara gerek yok…
Cezve sürülürken ocağa, başlar sohbet,
Kahveler dökülürken fincana, koyulaşır sohbet,
Kahveler yudumlanırken, derinleşir muhabbet,
Bitmesin istenir fincandaki kahve……
Sade, orta ya da şekerli..
Fark etmedi bak…..
Kahvenin yanındaki sohbet,
Tam da kahve tadındaydı…….
Sohbet, dostluk, Babacan’lık var
Urim Baba’nın kahvesinde.
Şafak Omaç
Şafak Omaç yoğurtçu kalesinde, ateşin başında oturmuş.
Kahve sabır ister, aceleye gelmez. Ağır ateşte usulca pişmeli, sohbeti de olmalı ki tadı yerine gelsin. Acele etmeden insanın gözüne hoş görünen , manzaralı bir yer buldu mu durup kahve yapmalı. Kahve takımını çıkarıp ilk önce ocağın kafasını tüpe takacaksın. Ardından fincanlar çıkarıp dizeceksin sırayla. Sonra cezveyi, şekeri, kahve kutusunu. Cezveye biraz şeker koymalı ki içerken sohbetin tadı kaçmasın, tatlı olsun. Sonra kahve Adam başı iki çay kaşığı. Tepeleme olacak, boşluk bırakmayacaksın ki cezvenin içinde sıkı olsun. Bu dostluğu sıkı yapar. Sonra suyunu yedireceksin karıştırarak şeker ve kahve ile. Ocağı yakıp cezveyi süreceksin ateşin üstüne. Ocak harlı yanmayacak ki kahve yavaş pişsin, köpüğü bol olsun. İki insanın yolda yavaşça ilerleyen dostluğu gibi. Sağlam temeller üzerine kurulmalı. Cezvede kahve kabarmaya başladı mı köpükleri elini titreterek eşit olarak fincanlara dağıtmalı. Elin titriyor diyecekler sana, aldırma onlar öyle sansınlar. Böylece dostlarınla paylaşırsın yolları, yaşamı. Bunu yaparken etrafındaki dostlarınla sohbet etmelisin ki kahve iyi pişsin. Tekrar cezveyi ateşe süreceksin, işte bu ikinci ateşe sürmede pişen kahve şekerle iyice karışınca, kaynamadan fincanlara dolduracaksın. Kahveye tadını bu verir. İnsanın dili tatlılaşır, güzel sözcükler çıkar ağzından. Damarlarına karışan kafein beynine gidince işte orada olan olur. Fikirlerin ufku açılır. Duru düşüncelerle tatlı kelimelerle konuşmaya başlarsın. İnsanlar sohbetin tatlı derler sana ama bilmezler ki kendileri de tatlı sohbet etmektedirler. Ağzından kötü söz, dilinden yalan çıkmaz. Özgürlüğü düşünürsün, barışı, kardeşliği. İnsanca yaşamayı düşünürsün. Bunları paylaşırsın insanlarla. Bir bakmışsın çevrende senin gibi düşünenler çoğalmıştır. Devrim gibi olur dünya, savaşsız, sömürüsüz, tüm insanlar eşit…
İşte UrimBaba’nın kahvesi böyle oluştu dostlar. Ta en başından dilimin döndüğü kadar kelimelere dökmeye çalıştım en ince ayrıntısına kadar. Kahvemi herkes içebilir, yeter ki isteyin. Nerede olursa olsun hiç üşenmeden yaparım kahveyi, beraber içeriz tatlı sohbet ederek.
Kahve Aşktır insanın aklını başından alır. Köpükte kalp şekli oluşmuş.
UrimBaba’nın Kahvesi ücretsizdir
Ücret vermek isteyen kahve içemez !
Kahve falına bakmıyoruz,
Bakılmaması için fincan tabağı yok
Alkol getirmeyin, sadece kahve içeceğiz
Sohbet etmek isteyenler,
Anlatacak bir hikayesi olanlar,
Hikaye dinlemek isteyenler,
Şiir okumak isteyenler,
Roman okumak isteyenler
Susmak isteyenler
Konuşmak isteyenler
Hepsi Kahve tadında
Sevgili sinemacı arkadaşım Uğur Cuya benim haberim olmadan belgesel niteliğinde videomu çekmiş. Ellerine sağlık Uğur Cuya
UrimBaba’nın kahvesi Üçkuyular Kent Ormanı, Çakalburnunda yapılmaktadır. Gelmek isteyenler aşağıdaki rotayı takip edebilir. Deniz kıyısında beni görürsünüz zaten. Cumartesi günleri saat 14:00 te. İzmir de olduğum sürece kahve hep olacak. Beklerim…
Aşağıda Göztepe vapur iskelesinden Urim Baba’nın kahvesine giden yolun haritası
Yiğitliğine yiğittir bilirim onu (Zeus’u) Ama beni küçümsemekte ne oluyor eşitim ben onunla, Bana zorla baş eğdirecek olan o mu? Rhea doğurdu Zeus’u, beni, ölülere hükmeden Hades’i Dünya üçe bölündü, üçümüzde aldık payımızı, Kura çekildi, köpüklü deniz düştü bana, Her zaman orada oturayım diye… Zeus’a bulutlar arasında engin gök düştü Ama topraklarda koca Olympos’tan herkesin payı var, Bu yüzden yaşamak ben Zeus’un keyfince Gücü varsa, rahat otursun kendi payında, ülkesinde, Korkutmasın elleriyle, alçak elleriyle koymasın beni.
Öne çıkmış olan görsel, Güzelçamlı bisiklet festivalinin afişi 28 – 29 Eylül 2013 yazılış. Altta da bisiklete binenler deniz kıyısında.
Güzel bir uykunun ardından güneş doğmadan uyanıyorum. Hava sakin, buradaki çamların ürettiği oksijen, deniz seviyesinde olduğumuzdan o kadar bol ki insanı gençleştiriyor. Böyle bir yerde uyanmak her zaman hoşuma gitmiştir. Bir de sakin denizin dip dalgalarının çakıl taşlarını sahilde sürükleyerek çıkardığı ses tatlı bir uyku uyumamı sağlıyor bütün gece. Henüz uyanan yok, güneş daha doğmadı. Sahile gelip etrafı seyrediyorum. Samson dağı kanyon civarında kendi sisini meydana getirmiş öylece güneşin doğmasını bekliyor benim gibi.
Sağ tarafım da sakin görünüyor.
Çadırdakiler henüz uyanmamış derin uykudalar, güneş doğmak üzere.
İşte güneş ilk ışıklarını üzerime vurmaya başlıyor. Ben her çadırda kalışımda güneşin doğuşunu seyretmeye doyamıyorum doğrusu. Sanki her sabah bir başka doğuyor. Her gün bizi ısıtarak yaşam kaynağı vermesi, dünyada ki büyün yaşam kaynağını sıcak ışınlarıyla can katması. Boşuna ilk insanlar güneşi tanrı yapmamış.
Güneş iyice yükselip çadırları iyice ısıtınca içindekiler yavaş yavaş uyanmaya başlıyor. Ortalık hareketleniyor bir anda. Herkes birbirine günaydın diyerek gülümsemelerini eksik etmiyor. Çoğumuz gece geldiğimizden birbirimize hoş geldin diyerek muhabbet etmeye başlıyoruz. Türkiye’nin her yerinden gelenler var, çoğu da beni tanıyor.
Kimisi yeni gelmiş çadırını kurmaya çalışıyor. İki kişi boş çadırı taşıyor.
İzmir den gelen arkadaşlarla buluşup sabah kahvesini içiyoruz. Cem Yatman ve Ertuğrul Arda araba ile gelmişler. Lazoğlu kampingi işletenler bize 2 gün için 5’er liradan 10 lira karşılığında sabah kahvaltısı için para topluyor. Kahvaltı henüz hazır olmadığından kahvemizi sohbet ederek içiyoruz.
Sabah kahvaltısı için kuyruk oluşmaya başlamış. Acıkanlar ilk önce sıraya girmişler. Biz de sıraya doğru yürümeye başladık, nasıl olsa başka yapacak işimiz yok. Kahvaltı parasını da vermiştik.
Kahvaltı hazırlanıp dağıtılmaya başlandı, bir süre sıranın gelmesini bekledikten sonra kahvaltılıkları alıp masala oturarak karnımızı doyurmaya çalışıyoruz. Sonbaharda olmamıza rağmen hava güzel ve sıcak. Açık havada kahvaltı yapmak mutlulukla bir ilişkisi olmalı mutlaka. Bir de arkadaşlarla beraber olunca katlanıyor mutluluğumuz. Güzel sohbet eşliğinde kahvaltıyı yapıyoruz.
Her yıl düzenlenen Güzelçamlı Bisiklet Festivali yine beldenin meydanında toplanmamız ile başlayacak. Bu yıl son kez olması ayrı bir hava katıyor sanki. Türkiye’nin en güzel yerinde en güzel bisiklet festivali artık resimlerde kalacak. Yine de gelsek buralara sadece anılarımızı canlandıracağız. Festivalin tadı, havası, ve Türkiye’nin her tarafından gelen yüzlerce bisikletçi ile bulunmanın rengi olmayacak bir daha. Güzelçamlı belediyesinin festival afişi. Afişte; V. Güzelçamlı Bisiklet Festivali 28 – 29 Eylül 2013 yazılmış. Altta deniz kıyısında bisiklete binenler resmedilmiş. Bu resmi öne çıkan görsel olarak seçiyorum.
İstanbul dan sevgili Ergun Oskay, beraber resim çekiliyoruz pankartın önünde. Renkli kişiliği ile festivallere ayrı bir hava katıyor canlı hareketleriyle.
Güzelçamlı’ya bir çok arkadaş gelmiş, nereye baksam tanıdık biri karşımda. Bu da Nagehan Topuz, elçek ile birlikte resim çekiyorum pankart önünde. Kendisi güzel resim çeker, makinesi profesyonel ama henüz resimlerini göremedik.
Henüz tören başlamadı, ben de etrafı dolaşarak resim çekmeye başlıyorum. Ne de çok tanıdık varmış burada. Herkes bana selam veriyor “Günaydın Urim Baba” diye. Ben de “Günaydın” diye karşılık veriyorum.
Kahvede oturanlar kalabalık.
Çekmeye devam oturanları.
Afyon’dan Aykut Sığındık.
Kahvenin masalarında oturanlar kendi aralarında muhabbet ediyor.
Ceren edalı bana bakarken çekiyorum.
Bunlar da İzmir’den arkadaşlar.
Dengesiz İrfan ile beni masada otururken çekiyorlar.
İzmir’den Mukaddes ve Asaf ile elçek çekiyorum.
İzmir’den Ceren Edalı gelmiş, resim çekilmeden olmaz.
İstiklal Marşı ile tören başlıyor. Ardından Belediye başkanı kürsüye çıkıp bizleri selamlayıp önümüzdeki seçimlere kadar Güzelçamlı belediyesi görevini yapacak. Seçimden sonra Güzelçamlı mahalleye dönüşeceğinden son defa düzenlenen Güzelçamlı Bisiklet Festivaline katıldığımız için teşekkür ediyor tüm bisikletçilere. Bizler de alkışlarla cevap veriyoruz karşılık olarak. Konuşmaların ardından festivale katılan dernek başkanlarına plaket verilerek tören sona eriyor.
Törenin ardından topluca resim çekiliyoruz hep beraber. Resimleri Güzelçamlı’dan foto Tuncay çekiyor.
Foto Tuncay benim bir resmimi çekerken ben de pozumu veriyorum. Saçlarım salınık ve keçi sakallıyım.
Tören ve resim çekilme olayları bittikten sonra Belediye başkanı önde diğerleri arkada sıralanıyor tüm bisikletçiler. Güzelçamlı halkından da aramıza bisikletleriyle katılan oluyor. En başta sabırsızlıkla bekleyen bisikletçi çocuklar. Böyle kalabalıkta bizlerle bisiklet sürmek için can atıyorlar.
Ve tur resmen başlıyor, en öndekileri çekiyorum.
Ardından gelenler çok.
Burcu da önümden geçerken selam veriyor.
Bisikletler önümden geçmeye davam ediyorlar.
Ergun Oskay geçerken selam veriyor.
Deniz kıyısına geldik, Asaf ve İrfan bisiklet sürerken. 2 Dengesiz sohbet ederek Güzelçamlı sahilinin tadını çıkararak bisiklet sürüyorlar. Güzelçamlı’nın küçük balıkçı limanından geçiyoruz. Balıkçı teknelerinin yanında gezinti tekneleri de var. Dilek yarımadasının güzel ve eşsiz koylarını denizden tekne ile gezdiriyorlar turistleri. Biz koyları karadan bisiklet ile gezeceğiz.
Sahilden Dilek yarımadası Milli park yoluna girdik. Yolda iki elektrik direği arasına belediye pankart asmış. Güzelçamlı belediyesi 5. bisiklet festivali 28 – 29 Eylül 2013 yazılmış afişe.
Kamp yaptığımız yerden hep beraber geçip Dilek yarımadası milli park kapısına doğru gidiyoruz.
Burcu yanımdan geçerken şöyle kafasını çevirip, gözünde Güneş gözlükleri ardından bana bakıyor.
Milli parkın kapısında bekliyoruz, arkada kalanlar geldikten sonra toplu halde gideceğiz. Beklerken arkadaşlarla sohbet edip resim çekiliyoruz. Yanımda Emre ile çekiyorlar bir poz.
Sonra da Emre’nin babası Selahattin ustayı çekiyorum.
Giriş kapısında arkadan gelenleri bekliyoruz, ortalık ana baba günü.
Ahmet ve Mukaddes’i korkuluğa oturmuş durumda çekiyorum.
Giriş kapısı o kadar kalabalık ki arabalar zar zor geçiyor aramızdan. Aslında özel arabaların hiç birini Milli parka sokmayacaksın. Getirdikleri pisliklerin çoğunu bu arabalar bırakıp doğayı kirletiyorlar.
İzmir’den bisikletçilerin duayeni Günay abi ve Cem’i çekiyorum.
Milli parkın içine girişimiz başlıyor. Parkın güvenliği Jandarma sağlıyor o yüzden bize rehberlik ediyorlar. Yol asfalt ve düzgün, etraf çam ormanı. Tertemiz bir hava içinde bisiklet sürmek, denizin iyot kokusu çam kokusu ile birleşince nefes almaya doyamıyorum. Derin derin, ciğerlerimin en küçük bronşlarına kadar bu karışım havanın gittiğini hissediyorum. 35 Yıldır içtiğim sigaraların dumanlarının kapattığı bronşlar sanki açıldı gibi. Buradaki çam ağaçlarının yanında giderken arıların uğultusunu duyuyorum. Etraftaki arı kovanlarında bulunan bal arıları sonbahar çiçeklerinden toplayabildikleri bal nektarlarını durmadan kovanlara taşıyorlar. Arada arılar ter kokumuza gelip bizi takip ediyor. Bazen de kimimizi şöyle bir küçük iğnesi ile aşı yapıyor. Bal arılarının olduğu çamlık yerden eğer geçecekseniz sakın ola parfüm gibi kokular sürmeyin ha. Arılar parfüm kokusuna bayılırlar. Hazır güzel koku varken bir de iğnelerinin tadına bakıyorsunuz. Arı sokmalarına karşı alerjiniz varsa böyle yerlerde bisiklet sürmeyiniz, tehlikeli olabilir sizin için. Yanımda burcu olduğu halde arkamızdan gelen bisikletçileri çekiyorlar.
Yol çıkış ve inişli, epey yükseğe çıkmışız. Küçük bir koy manzarasında durup güzel manzaranın tadını çıkarıyoruz. Eşsiz manzarada resim çekilmeden olmaz. Karşımızda Samos adası denizin puslu havasında hayalet gibi görünüyor. Yarımadanın sonunda küçük bir boğaz var. Türkiye ve Yunanistan sınırı da boğazda. Yarımadanın belli bir yerine kadar gidebiliyoruz. Ötesine girmek askeri bölge olduğu için yasak.
Öğretmen arkadaşım Mehmet Savaşçıoğlu, İyi bir bisikletçidir kendisi. Yanında bisikletim KUZ duruyor.
Burcu ile manzarayı kaçırmıyoruz, yol arkadaşım benim. Birlikte resim çekiliyoruz, arkamızda deniz manzaralı.
Burcu, Melih Aslan, Abdurrahman Yurduseven ve ben.
Liseden arkadaşım Metin Sadıç, yıllar sonra bisiklete başladıktan sonra buluştuk. İzmir Çınarlı Meslek lisesinde 12 Eylül’den önce okumuştuk aynı okulda. Fırtınalı günlerimiz olmuştu o gençlik yıllarımızda.
Bisikletçilerin çoğu buranın manzarasını kaçırmak istemediğinden durup resim çekilerek manzarayı seyrediyorlar. 7 kişiyi çekiyorum terasta.
Dilek yarımadasının kuzeye bakan tarafındayız. Manzara süper, yarımadanın girintili çıkıntılı yeşil koyları alabildiğine uzanıyor.
Manzara keyfinden sonra yola devam ediyoruz. Kalamaki koyunda mola verip aynı zamanda denize girdikten sonra öğle yemeği de yiyeceğiz. Önden bir grup giderken çekiyorlar bizi.
Deniz ve çam ağaçlarının birleştiği yer. Denizin mavisi, çam ağaçlarının yeşili birbirine kavuşmuşlar iki sevgili gibi. Antik çağlarda iki kardeşin kavga ettiği yerden eser kalmamış.
Güzelçamlı beldesinin fotoğrafçısı Foto Tuncay, hem resim çekiyor hem de gireceğimiz koya yönlendiriyor. Tuncay resim çekecek değil ya bir de ben onun resmini çekiyorum. Her festivalde binlerce birbirinden güzel resimler çekiyor. Elinde kırmızı bayrakla sağa gireceğimizi belirtiyor.
Kavaklıburun, diğer bildiğim adıyla Kalamaki koyu. Dilek yarımadasının en güzel koylarından biri. Tahta tabelada 200 metre kaldığını belirtmiş.
Deniz kıyısında, çakılda giden bisikletçiler. Deniz sakin, rüzgar yok.
Tuvaletlerin bulunduğu yere giderek deniz şortumu giyiyorum. Dışarı çıkınca sevimli canavarı görüyorum karşımda. Zamanı olmadığı için motoru ile gelmiş. Motorun bagajına katlanır bisikleti yüklemiş öylece gelmiş festivale. Katlanır bisikleti test ediyor burada. Kendi web sitesinde yazısını okuyabilirsiniz. www.canavarkesifte.com Fazla güneş görmediği için bacakları hala süt gibi beyaz. Katlanır bisikleti ile poz veriyor bana. Üstünde yeşil tişört ve kırmızı don var.
Öğlen yemeği olarak tavuklu, nohutlu pilav bizlere plastik tabaklarda veriyorlar. Ayranla takviye ederek karnımızı biraz olsun doyuruyoruz. Ne yapalım bununla yetinmeliyiz, fazla bir şey de beklemiyorum. Belediye kendi bütçesinden karşılıyor bütün bunları. Bunu bildiğimden Güzelçamlı da olmak bana yetiyor. Kalamaki koyuna her gün piknikçiler gelip piknik yapıyorlar. Doğal yaşamlarına girdiğimiz yaban yaşamın parçalarından olan domuzlar buraya kadar gelip piknikçilerin bıraktığı yiyecekleri yiyorlar. Domuzlar öyle alışmışlar ki ta dibimize kadar gelip verdikleri yiyecekleri afiyetle midelerine indiriyorlar çekinmeden. İşte onlardan biri aheste aheste geziniyor.
Muhteşem denizin keyfini çıkarmaya başlıyoruz hep birlikte. Denize girip sahilde sohbet ederek güneşleniyoruz. Kahvem cezvede, keyfimizin kahyasını bekliyoruz. Resimde ben, Ergun, Asaf ve dengesiz İrfan var.
Kahve içmek için millet sıraya giriyor, böyle yerde Türk kahvesi nerede görülmüş. Haliyle cezve 4 kişilik olunca sırasını beklediler. Kahveyi birkaç kez pişirip bir güzel afiyetle içtik. Cezve ocağın üstünde pişerken fincanlar kapak üstünde bekliyor kahvenin pişmesini.
Sıra geldi ünlü atlayışıma. Çevremizde resim çekmekle uğraşan Foto Tuncay’ı görünce benim resmimi çekmesini söylüyorum. O da seve seve kabul ediyor bu teklifimi. Tuncay’a nereden resim çekeceğini, benim nereden denize atlayacağımı kısaca açıkladıktan sonra yerimi alarak hazırlanıyorum. Biraz geriden koşarak denizin başlangıcında zıplayıp hop denizin içine. Foto Tuncay da 5 karede işi hallediyor. Gerçekten sanatkar olduğu çektiği resimlerden belli oluyor. Denklanşöre nerede basacağını çok iyi biliyor, kutlarım kendisini. Denizin tadı Eylül ayında bir başka oluyor doğrusu. Yıllardır denizle haşır neşir olduğumdan denize girilecek en uygun zamanı Haziren ve Eylül aylarının olduğunu öğrendim. Diğer aylarda böyle denizin keyfi olmuyor. Deniz ve hava ne çok sıcak ne de çok soğuk. Hani derler ya iki arada bir derede diye. İşte öyle bir şey. Denizde biraz yüzerek keyfini çıkarıyorum Kalamakinin güzel koyunda.
Henüz koşu halinde, denizin dibindeyim.
Denizin içinde 1 metre kadar iki ayağımla yaylanıyorum. Kollarımı geriye atarak kuvvet kazanıyorum birazcık.
İyice yaylandıktan sonra havaya zıplayıp ileriye doğru uçmaya başladım. Kanatsız uçmak diye buna derim. Uçmanın dayanılmaz hafifliğini yaşıyorum kısa bir an olsa da. Ama bana çok uzun gibi geliyor bu an. Kısacası An’ı yaşıyorum. Henüz ıslanmadım.
Ve o kısa an bitiyor ve cup denizin içinde tamamen kayboluyorum bir anda. Zıpladığım yerdeki köpük hala duruyor, dağılmamış. Ben 1.5 metre ileride suları sıçratmış halde deniz içindeyim.
Denizin içinde bir süre gittikten sonra yüzüm kameraya dönük olarak su üstünde başım görünüyor. Ayaklarımı çırpıp beyaz köpükler çıkarıyorum.
Bir süre deniz kıyısında Eylül ayının son günlerinde yakmayan güneşin altında tembeller gibi güneşlenip sohbet ederek dinleniyoruz. İyice dinlendikten sonra öylece bisiklete binip dönüşe geçiyoruz kampa doğru. Üstüm çıplak, sadece su donum var. Elimde bisikletim KUZ ile yürüyorum. Ayakkabılarım öndeki çantaların üstünde.
Kamp yaptığımız alanın karşısında Zeus mağarası bulunuyor. Deniz keyfinden sonra mağaranın soğuk mavi karanlık suyuna girmeden olmaz. Hep beraber mağaranın olduğu yere gelip bisikletleri park ederek biraz yüksekte olan mağaraya doğru patikadan tırmanıyoruz.
Zeus Mağarası Kuşadası Güzelçamlı da Milli Parka gelmeden hemen girişe yakın soldadır. Dilek Yarımadası Milli Parkı’nın giriş kapısının sol tarafında, 200 m. İçeridedir. Mağaranın girişi, 20 metre kadar kayrak (kaygan) taşlı patikadan sağlanır. Dilek Milli parkının adından dolayı mağaranın sağında ve solunda bulunan ağaçlara gelenler Dilek için bez parçaları bağlamaktadırlar.
Mağaraya girildiğinde, O haşmetli tanrı Zeus’un yüzünü görür gibi olursunuz. 10 – 15 metre derinliğindeki su adeta burayı bir havuz haline dönüştürmüştür. Mağaranın suyu yaz kış yaklaşık 5 derece sıcaklıktadır. Yazın içerisi serin, kışın ise ılıktır. Suyunun bayanların cildinde güzelleştirici bir etkisi olduğuna inanılır. Mavi Yeşil renkli su dağdan gelen tatlı suyun ve denizden gelen tuzlu suyun karışımı ile yavan bir maden suyu haline dönüşmüştür. Kışın yöredeki gençlerin yazında turistlerin yüzme havuzu haline dönüşen mağara muhteşemdir.
Zeus mağarasının içindeki büyük kayanın dibinden çıkarılan çamuru, tarihten buyana bayanlar yüzlerine sürerek güzelliklerine güzellik katarlar. Yüze sürülen çamur kuruyuncaya kadar beklenir kuruduktan sonra tekrar mağaranın serin sularında yıkanır. Fakat çamur çok az çıktığından her yıl sadece yetişen, çamur bulabilen ancak bu çamuru kullanabiliyor. Çamuru çıkarmak için mağaranın serin sularına en az 4 metrelik bir dalış yapmak gerekiyor.
Mitolojide Göktanrısı Zeus, kardesi Poseidon’u kızdırdığında elindeki üçlü yabasını kaldırarak dalgaları kabartıp, denizi altüst eden Poseidon’un gazabından kaçıp sakinleşmesini beklemek için bu mağaraya sığınır. Dinlenir ve yıkanırdı. Güzelçamlı sakinleri ve yabancı turistler, denizin çok dalgalı olduğu günlerde ve havanın denize elvermediği günlerde tıpkı Zeus gibi burada yüzerler, o mitolojik havayı teneffüs ederler.
Zeus mağarası girişindeki tabelayı çekiyorum. Yazılar çok küçük göründüğünden resimde okunmuyor. Mağara içinde bir kaç resim ve Dilek yarımadası haritası yerleştirilmiş.
İşte Zeus mağarasının ağzı, patikadan tırmanarak mağaranın bulunduğu yere geliyorum. Ziyaretçiler eksik olmuyor, devamlı insanları görmek mümkün.
Mağaranın girişi biraz aydınlık, iç kısımları loş bir karanlık içinde. Suya girenler var, ben de zaten hazırlıklıyım. Şortum ve havlum hazır öylece gelerek buz gibi suya girmek gerek.
Mağaranın hikayesi büyük bir olasılıkla şöyle ;
Baş tanrı Zeus Tiranlarla olan savaşı kazandıktan sonra babasının yuttuğu kardeşlerini kurtarıp babası da dahil tüm Tiranları yer altı cehennemi olan Tartaros’a sürüyor. Daha sonra zaferin verdiği güç ile tanrıların kralı olarak kendini ilan ediyor Dünyaya. Diğer tanrılara kendisini kral olarak görmelerini ve saygı duymalarını istiyor. Haliyle yer altı ölülerin tanrısı kardeşi Hades ve denizler ve deprem tanrısı Poseidon pek önemsemiyorlarmış Zeus’u ama Tiranları yenmesi dolayısı ile biraz çekiniyorlar. Yine bu konuda Poseidon ile tartışmaya başlamış bir gün. Tartışma kavgaya dönüşmüş. Eeee Tanrıların kavgası da öyle sakin olmaz.
Zeus Poseidon’u buyruklarına boyun eğdirmek için güçlü yıldırımlarını yağdırmaya başlamış. Poseidon da altında kalır mı hiç! O da denizi hallaç pamuğu gibi savurarak Zeus’un yıldırımlarına karşı kendini savunuyormuş. Kavga Midilli adasında başlamış İzmir yarımadasında devam ederken Poseidon iyice kızmaya başlamış. Elindeki güçlü yabası ile denize vurarak dev dalgalarla Zeus’u bir o yana savuruyor. Bir de toprağa değdirdi mi depremler olmaya başlıyor yer yarılıyormuş adeta. Zeus’un yıldırımları Poseidon’un canını yaktıkça öfkesinin daha da büyümesine neden oluyormuş. İzmir yarımadasında kavga iyice kızışınca o zamanlarda Sakız adası ile Çeşme – Karaburun karası bir imiş. Kavga iyice şiddetlenince Poseidon Zeus’u Çeşme tarafında köşeye sıkıştırıp elindeki yabasıyla toprağa şiddetli vurunca toprak yarılıp ikiye ayrılıyor. Bir tarafta Çeşme karası bir tarafta Sakız adası oluşuyor. Bu şiddetli darbenin etkisiyle Zeus ta Dilek yarımadasına düşüyor.
Poseidon bakıyor Zeus ortalarda yok onu aramaya başlıyor. Öfkesi hala şiddetli. Etrafa şöyle bir göz gezdirince Zeus’u dilek yarımadasında görüyor. Atlı arabası ile o tarafa dört nala gidiyor. Zeus Poseidon’un çılgınca denizi allak bullak ederek üzerine geldiğini görünce Dilek yarımadası ile bir olan Samos’a doğru kaçıyor. Bunu gören Poseidon yabası ile tekrar karaya vurunca bu sefer Dilek yarımadası ile Samos birbirinden ayrılıyor. Böylece Samos adası meydana geliyor. Samos adasında kalan Zeus denize atlayarak deniz altından Güzel çamlıya kadar yüzüp deniz ile bağlantısı olan mağaraya çıkıyor. Poseidon Zeusun kaçtığını görmediğinden her tarafı aramaya başlıyor ama Zeus ortalarda yok. Zeus’u bulamayan Poseidon iyice çılgına dönerek rast gele yabasını etrafa vurmaya başlıyor. Dilek yarımadasını Samson dağına bir vuruyor dağ ikiye ayrılıyor. İki dağın arasında derin bir kanyon oluşuyor.
Zeus mağaradan dışarı çıkmadan günlerce Poseidon’un öfkesinin geçmesini beklemiş. Dağları, toprağı hallaç pamuğu gibi ayıran Poseidon artık iyice yorulunca Zeus’u aramaktan vaz geçerek at arabasını denizin altında olan sarayına doğru sürmüş. Zevki sefasında olan Zeus mağarada buz gibi suda yıkanarak gününü gün ediyormuş Nymphler (su perisi) kızlarla birlikte. Ortalık sakinleşince bir süre daha bekleyen Zeus mağaradan dışarı çıkınca Poseidon’u ortalarda görmemiş. Etrafı şöyle bir gezince Dilek yarımadası çam ormanına dönüşmüş, dağın ikiye ayrıldığını, çok güzel bir kanyonun oluşmuş olduğunu, Samos’un adaya dönüştüğünü görmüş. Sanki cennete dönüşmüş Güzelçamlı ve Dilek yarımadası. Dev dalgaların karada meydana getirdiği birbirinde güzel koylar saklı bir cennet bahçesine dönüşüvermiş. Zeus Olimpos dağındaki sarayına giderek bir daha düşünmüş; Poseidon’u kızdırmamak gerek bundan sonra.
Bundan böyle mağaraya Zeus mağarası denmiş bu güne kadar. Mağaranın içini çekiyorum, kıyıda insanlar suda yüzenleri seyrediyor.
Suyun soğuk olmasına aldırmadan kayaların üzerinden balıklama atlıyorum, coooozz. Biraz serinlik geliyor ama suyun 5 oC sıcaklığına hemen alışarak mağaranın havuzunda yüzmeye başlıyorum. Suyun soğuk olması kaslarıma iyi geliyor, sanki masaj yapıyormuşum gibi. Tüm yorgunluğum gidiveriyor birden bire. Loş mağaranın soğuk mavi sularında bir süre yüzerek dışarıya çıkıyorum, yoksa belli bir süre sonunda üşümeye başlıyorum. Erkekliğin gereği yok değil mi? Ferdimen beni su içinde çekiyor yüzerken.
Mağaradan çıkarak havlu ile kurulanıyorum. Daha sonra kamp alanına gelerek giyinip akşam yemeğini beklemeye başlıyoruz Lazoğlu kampingin bahçesinde. Beklerken de birer tane bira iyi geliyor günün yorgunluğuna. Arkadaşlarla sohbet ederek biraları yudumluyoruz. Masada; ben, Asaf, Mehmet ve İrfan var.
Akşam yemeğini yedikten sonra güneşin batışını izlemek için deniz kıyısına geliyorum. Güneş burada Samos adasının dağlarının ardında batıyor. Tam dağın ardına gelen Güneş sanki batmak istemez gibi ortalığı kızıla boyuyor birden bire. Battıkça daha da kızıl oluyor. Havanın sakinliğinde deniz Güneşe gitme der gibi dipten getirdiği dalgaları kıyıya boca ediyor. Sadece dalganın kıyıya vurduğunda çıkan ses var. Zaman sanki duruyor öylece. Güneş, dağlar ve deniz kırmızı rengin her tonuyla birbirine karışıyor. İçimde yine sevinç var, bu gün de sağlıkla Güneşin yarın doğacağını bilerek batışını güzel bir tablo gibi seyrediyorum ya en büyük mutluluk benim için.
Hava sakin, rüzgar yol ama dip dalgaları ardı sıra geliyor. Dalgaları ve batan Güneşi kızıla boyadığı Samos adasını çekiyorum.
Güneş batıp hava karardıktan sonra hep beraber oturup sohbet ediyoruz. Daha sonra yakında olan diskoya giderek bir bakınıyoruz. Müzik sesi öyle abartılı ki yanındakinin ne dediğini anlamıyorsun. Bağırsan da hiç bir şey duyulmuyor korkunç müzik her şeyi bastırıyor. Yaşadığım güzel bir günün sonunda böyle bir yerde mahvetmek istemediğimden hemen uzaklaşıyorum diskodan. Bir süre daha kamp alanında sohbetten sonra çadıra girip yatıyorum.
Resimlerin bir kısmı arkadaşlara ait. Bir kısmı da Güzelçamlı’dan Foto Tuncay’a aittir
Benim resimlerimde urimbaba.com yazıyor.
Bu gün yaptığım yol yaklaşık olarak 16 Kilometre civarı.
