Etiket arşivi: karya

Suyun Kaynağına Yolculuk Büyük Menderes 5. Gün

02 Mart 2021Suyun Kaynağına Yolculuk Büyük Menderesbaattin, baraj, buldan, büyük menderes, cavea, çürüksu, dibek, ferdimen, frigya, güney, güney şelalesi, incir, kahve, karya, kocapınar, kuz, lidya, nekropol, patates, şarj, tripolisurimbaba

29 Nisan 2018 Pazar

(Kör arkadaşlar için betimleme yapılmıştır)

Tosunlar köyü – Güney şelalesi – Güney

(Resimlerin bir kısmı Ferdimen’e aittir)

“Yuvarlanan yıldızlar içinde saçlarımız,
Boylarımız büyür usul usul;
Duyulmasın diye gürültüler uykularda
Yağmurlar yağar geceleri.”

Can Yücel

Öne çıkmış olan görsel, elimde Urim Baba’nın Kahvesi logolu fincan, içinde kahve, aşağıda Güney barajının göleti ve manzara.

Güneşin ilk ışıkları ile uyandım tatlı uykudan. İlk işim çadırımın fermuarını açıp dışarısını çekmek. Az ileride karayolu. Gece aralıklarla gelip geçen motor gürültüleri olmasaydı daha rahat bir uyku çekerdim. Nedense insanların bir kısmı uyumuyor gece boyu.

Dışarıdan kamp alanımızın resmini çekiyorum. Çadırım mavi renkte, bisikletim KUZ turuncu çantaları ile park edilmiş. Pankartımız iki ağaca bağlı, arkasında bir çadır daha var. Benim çadırımın yanında kalın gövdeli servi ağacı, sol tarafta çam ağaçları var.

Ferdimen de kendi mavi çadırını ve yeşil renkli çantaları ile bisikletini çekiyor çam ağaçlarının altında.

Sevgili dostum Baattin ile elçek resim çekiyorum bir poz hatıra olarak. Güneş ışıkları ikimizin de yüzüne vuruyor. Gözlerimiz kısılmış durumda.

Kahvaltıyı hep birlikte elimizde olan malzemelerle yaptıktan sonra hazır dördüncüyü de bulunca cezveyi tamamen doldurup kahve pişirmeye başladım. Kahve takımları önümde, katlanır tabureye oturmuşum. Pankartımızla birlikte resmimi çekildim.

Bisikletimdeki tripoda cep telefonumu zaman ayarlayıp dördümüz birlikte Suyun Kaynağına Yolculuk pankartı ile çekildik. Solda pankartın ucunda Mehmet, pankartın arkasında Ferdimen ve ben. Pankartın diğer ucunda Baattin. Mehmet ve Baattin ipi çekerek gerdiriyor pankartı.

Baattin ile vedalaşıyoruz. Baattin İzmir’e dönüş yolunda, bu gün İzmir’e varır. Motorla giderse bisikletten hızlı gideceği kesin. Baattin ile ayrıldıktan sonra biz Bir süre Buldan yolunda gideceğiz. Yolumuz üstünde, benzinlikte tuvalet molası verdik. Tuvaleti arkalarda, ayrı bir bina olarak yapılmış. Dışı tamamen fayans kaplı, çatısı kiremitli. Az ilerde tanker arabaları park etmiş.

Benzinlik yanında inek çiftliği var, kahverengi lekeli dana Ferdimen’e poz vermiş ağacın gölgesinde. Tarlanın sonunda inek ağılı, yanında üç katlı bir ev.

Bir süre ana yoldan gittikten sonda nehri takip ettiğimizden sağa saptık. Yol sapağında sağa işaret edilmiş Yenicekent, Tripolis 4 Km. Altta ise düz olarak Buldan 9 Km mesafede olduğunu gösteriyor. Yenicekent köy girişi hemen kavşakta. Tak yapılmış, iki direk üzerinde yazan; T: C: Buldan belediyesi Yenicekent’e hoş geldiniz.

Tripolis kentine kısa sürede vardık, uzaktan görünen az sayıdaki harabeleri çekiyorum.

Yolumuz üzerinde olduğundan antik kente girdik. Girişte antik kentin çizilmiş topografik şehir planı

Tripolis Antik Kenti; Menderes Nehri kıyısında yamaç üzerine kurulmuştur. Batıya ve kuzeye açılan vadilerle Ege’ye güneydoğusundaki Çürüksu Ovası ve vadileri ile İç Anadolu ve Akdeniz’e ulaşımı bulunan antik kentlerden birisidir. Kentin güneyinde Çürüksu Vadisi’nde kurulmuş olan çağdaşı Laodikeia’ya 30 km. , Hierapolis’e ise 20 km. uzaklıktadır. Kaynaklarda Tripolis’in ilk adının Apollonia olduğu daha sonra Geç Helenistik Dönem de Tripolis olarak adlandırıldığı ve ilk kuruluşunun Lidya Devleti zamanında olduğuna ilişkin belgelere rastlanılmaktadır. Tripolis Lidya Şehirleri arasında yer almasına karşın Frigya ve Karya bölgelerine ulaşımı sağlayan önemli sınır, ticaret ve tarım merkezlerinden biri görünümündedir. Menderes Nehri ile Çürüksu Çayı’nın bereketlendirdiği, Çürüksu Ovası’nın büyük bir bölümüne hakim kentlerden biri olup, kuruluş biçimiyle ve şehircilik anlayışı ile yörenin en zengin kentleri arasında yer almaktadır. Tripolis’in ilk kuruluşunun Lidyalılar zamanında olmasına karşın, yüzeydeki kalıntılar üslup olarak Roma ve Bizans Dönemi mimari özelliklerini ve yapı örneklerini göstermektedir. Tripolis Antik Kenti İ.Ö. II. yy sonları ile İ.S. I. yy. ortalarında ve IV. yy. ortalarında birçok deprem ve savaşlara sahne olduğundan çok tahrip olmuştur. Kent en görkemli dönemini Roma devrinde yaşamıştır. TRİPOLİS’İN BAŞLICA YAPILARI: Tripolis Tiyatrosu: Grek tiyatrosu tipinde araziye uygun inşa edilmiş, Roma mimari tarzında yapılmıştır. Tiyatro üç bölümden oluşmaktadır. -Cavea: Yarım daire şeklinde olup, üç diazoma ile bölünmüştür. Tonoz çıkışları caveanın üst kısımlarında ve yanlarda yer almaktadır. Oturma kademeleri büyük mermer taşlardan yapılmıştır. Yaklaşık 8.000 kişi alabilecek kapasitededir. -Orkestra: Cavea’nın oturma kademeleri ve malzemeleri ile tamamen toprak altındadır. -Scene (Sahne ve Sahne Binası): Sahne binasının üst yapısı iç ve dış kısımlara doğru yıkılmış harap durumdadır. Sahne binasına ait sağ ve sol istinat duvarlarının az bir kısmı yüzeyde görülmektedir. Tripolis Hamamı: Tripolis Tiyatrosu’nun 200 m. batısında bir düzlük üzerinde bulunmaktadır. Geç dönemde kenti çeviren sur duvarının dışında kalmıştır. Yapıya ait yüzeydeki kalıntılardan beş bölümü tespit etmek mümkündür. Her bölüm kendi arasında tonozlarla ve büyük nişlerle geçildiğine dair kemer izleri bulunmaktadır. Alt yapısı ve duvarlarının kesme traverten blok taşlardan, kemer ve tonozların da ise aynı malzemeyle tamamlandığı anlaşılmaktadır. Hamam, tipik Roma Hamamı geleneğinin bir örneğidir. Şehir Binası: Hamamın yaklaşık 200 m. güneyinde yer almaktadır. Üst yapısı tamamen yıkılmıştır. 40X65 m. ölçülerinde büyük bir yapıdır. Temel duvarları çok geniştir. Yapının batı duvarına bitişik sur duvarı devam etmektedir. Yapı Roma Mimari karakteri göstermektedir. Apsisli Yapı: Şehir Binası ile Tiyatro arasındadır. Dikdörtgen planlı yapının kuzey duvarının iç kısmı apsisli olduğundan bu ad verilmiştir. Yapının üst bölümü tamamen yıkılmış harap durumdadır. Kale ve Surlar: Tripolis Geç Roma ve Bizans Dönemi’nde sur ile çevrilmiştir. Eğimli arazide kurulan kentin surları yer yer burçlarla, gözetleme kuleleri ve kalın duvarlarla desteklenmiştir. Tiyatroya bitişik devam eden sur, kentin kuzeyindeki en yüksek tepede kule ile birleşir. Kule hem savunmaya hem de gelecek düşman tehlikesini gözetlemeye yöneliktir. Su Yolları: Tripolis Antik Kenti her ne kadar Menderes Nehri kenarında kurulmuş olsa bile, kentin ihtiyacını karşılayacak olan gerekli su, kente 25 km. uzaklıkta bulunan şimdiki Güney İlçesi yakınındaki kaynaktan temin edilmiştir. Kaynak ile Tripolis arası dağlık ve engebeli arazi olduğundan bu güzergahta su yortusunu, tünel, künk ve kemer izlerinin kalıntıları bulunmaktadır. Nekropol: Antik Tripolis Kenti’nin doğu ve güney yamaçları Nekropol olarak kullanılmıştır.

Kültür ve Turizm Müdürlüğü

https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/denizli/gezilecekyer/tripolis-antik-kenti

Aşağıda Tripolis antik kenti tarihinin yazıldığı tabelayı uzun olduğu için iki bölümde çekiyorum

1. Bölüm

2. Bölüm

Antik kentin girişi yok, herhangi bir gişe de yok. Serbestçe girip hızlıca resim çekerek etrafı geziyorum. İki taş duvar kalıntısı az uzakta.

Büyük yapıların blok taşları düzgün yontulup duvarı örmüşler.

Büyükçe bir blok taş üstünde daha küçük blok taşın üzerine kahramanımız Ferdimen çıkmış bana poz verdi. Ben de çekiyorum az uzaktan. Ferdimen sanki bir kolunu ileri uzatıp uçacakmış gibi duruyor. Arkada tepeler giderek yükselmekte ardı sıra.

Tripolis antik kentinde buraları henüz kazı yapılmamış sanki. O yüzden araziyi ot kaplamış, kalıntılar ortaya çıkmamış. Bir kaç duvar kalıntısının ucu görüyor arazide.

Büyükçe bir yapı olduğu anlaşılan binanın 7 sıra taşları, o da fazla değil.

İçlere doğru gidince beyaz mermer sütunlu bir yol görüyorum. 7 den fazla sütun sıralı, zemin de kalın mermer döşeli.

Kalın bir duvarın dibinde yazılı bir blok taş konulmuş. Yazılar çok küçük.

Bisikletleri dışarıda bırakmadık, yanımızda götürüyoruz yürüyerek. Ferdimen taş döşeli yolda durmuş resim çekiyor. Yolun sağında bir kaç sütun, solunda yüksekçe bir duvar.

Bir yapı, tapınak olmalı, köşesinde üç sütun, üzerinde kiriş L biçiminde. Köşedeki sütun kare, diğer iki sütun yuvarlak. Diğer sütunlar ayrı ve bağlantısı yok köşedeki üç sütunla.

Başka bir sütunlu yol, buradaki sütunların başları tam, yol taş döşeli. Solda alçak bir duvar var.

İçlere doğru gidince burada kazı yapıldığı ve restore çalışmalarını görüyorum. Bir binanın giriş kapısı, duvarları yüksekçe. Sadece çatısı yok.

Kimi binaların kemerleri görünüyor. Kemer genişçe.

Kalın, kısa kare ayaklar üzerine taş kemerlerle geçit halinde yapılmış bir yapının içinden çekiyorum. Sol tarafta ayaklar üzerinde kemer başlangıcı sağ tarafta duvara örülmüş.

Kısa, kalın sütun kemeri diğer tarafa da yapılmış. İki taraf ta kemerli ve üstü kapalı bir geçit.

Sütunlar sıra sıra dizilmiş yol boyu ve genişçe bir alanın kenarlarında dikili duruyor.

Bu cadde hakkında yazılmış uzunca yazının resmini çekiyorum.

Zeminde döşeli pişmiş toprak künklerin bir kısmı görünüyor.

Antik kentin kenarındaki yola çıktık. Az ilerde sağda kazı çalışmaları devam ediyor. Sol tarafta tel örgü ile çevrelenmiş antik kent son kazılarda tel örgü dışında da kalıntılar ortaya çıkmış.

Atik kentin tel örgüleri devam ediyor tepeye kadar. Biz dıştaki yolda rotamızı takip ediyoruz nehir boyu.

İlerideki tepe yamacına gelince bu yamaçta kaya mezarları olduğunu zannettiğim delikler görüyorum. Biraz yumuşak kayaçlara kimi geniş, kimi dar giriş yapılmış. Hepsi aynı hizada değil, kimi yüksek, kimi alçak.

Yamacın diğer tarafında da mezarlar görünüyor. Herhalde antik kentin nekropol kısmı burada yapılmış. Antik kenti gezerken nekropol (Mezarlık) görmemiştim.

Antik kenti geçer geçmez vadiye girdik ve Büyük Menderes nehri bize kendini gösterdi. Gösterdi, gösterdi göstermesine ama beni şaşırtan akan suyun berrak ve temiz akmasıydı. Sevindim böyle temiz akmasına. Demek ki Denizli’den gelen Çürüksu çayındaki kirlilik Büyük Menderes nehrini kirletiyordu. Kıyılarda sazlar ve hayıtlar var.

Vadiden gelen nehir dar bir yerden tertemiz akıyor. Karşı taraf kıyıları sazlık, beni olduğum tarafta Zakkum pembe çiçekler açmış.

Yolu yaparken kazdıkları yerde iki farklı renkte toprak yapısı ortaya çıkmış. Alt kısım koyu gri, neredeyse siyaha yakın. Üst kısmında, 1.5 – 2 metre kalınlıkta toprak yüzeyi bej renginde.

Burada üzüm bağları gözüme ilişiyor, boşluk olan yerlerde kırmızı gelincikler açmış.

Nehrin karşı tarafına geçen bir köprü görünce o tarafa girdik. Ferdimen köprünün ortasında resim çekiyor. Köprü uzun, kenarları korkuluk demirleri uzayıp gitmiş. Tam ortada uzunca bir kavak göğe doğru uzamış gövdesini saran sarmaşıkla birlikte.

Köprü başındaki demire tabelamızı bağlıyorum.

Büyük Menderes nehri berrak ve temiz aktığını gördüğüm için şanslıyım. Yıllardır her geçişimde nehrin dibini görme şansım olmadı. Şimdi ise nehrin yatağındaki tüm çakıl taşlarını görmekteyim. Ayrıca bolca suyun akması da sevindiriyor beni. Yaptığımız turun amacına ulaşması için çabamızı sürekli göstermeliyiz. Tarımda ürünleri zehirlemeden, balıkların, kaplumbağaların, kurbağaların, yengeçlerin yüzdüğünü görmemiz gerek. Savaşımız bunlar için olmalı. İnsanlara bütün pislikleri nehre akıtmamalarını anlatmalıyız ki geleceğimize temiz bir miras bırakalım.

Büyük Menderes nehri ağaçların arasından usulca ve tertemiz akıp gidiyor.

Dar vadi dibinden, nehrin akışına doğru, suyun kaynağına yolculuğumuz sürüyor. Vadinin yamaçları dik, Önde Ferdimen bisikleti ile gidiyor. Mehmet daha ileride.

Yol bu kez karşı tarafa doğru köprü ile bağlanmış. Köprü başında durup demire tabelamızı bağlıyorum. Köprü korkuluk demirleri, KUZ, kıvrılarak akan nehir ve yamaçlar görüntüye giriyor.

Karşı kıyıya geçer geçmez barajın gövdesi tüm ihtişamlığı ile karşıma çıktı. Burası vadinin en dar yeri olmalı. Baraj duvarı yüksek beton olarak milyonlarca metre küp suyu tutuyor. Önümde bir kaç ağaç ve akan nehir.

Barajın gövdesinin en üst kısmına tırmandıktan sonra, barajın sağ tarafında yamaç betonla kaplanmış. Bu beton içine kocaman tüneli görünce içine girerek gölgelik ve serin yerde dinleniyoruz. Yokuşu çıkınca terledik ne de olsa. Ferdimen tünel girişine oturmuş gölgelik yerde, sağında ve solunda iki bisiklet duruyor.

İlk önce Güney şelalesini görmeye gidiyoruz. Az daha tırmanış var. Baraj seviyesinden yükseklerdeyiz. Gölet geniş bir alan oluşturmuş. Üstümde çınar ağacı var, dalları resmin üstünde görünüyor birazcık. Karşıdaki yamaçta bir yol kıvrılarak yukarı doğru çıkmakta. Sanırım o yoldan gideceğiz. Yolun üstünde teras olarak bir kaç kademe daha var.

Ve ağaçların arasından Güney şelalesini görüyorum yükseklerde. Su yüksekten dökülüyor ama ağaçlardan döküldüğü yeri göremiyorum.

Sonunda Güney şelalesinin dibine geldik. Yüksekten, epey yüksekten, iki yerden dökülüyor. Burasının dibin görünmüyor. İkinci kademeden bir daha dağınık biçimde, bir kaç yerden yolun dibine kadar dökülüyor. Şelalenin yüksekliği 20 metre civarında. Şelalenin etrafı yeşil bitkilerle kaplı. Burası milli park olarak ilan edilmiş doğal güzellikte bir yer. Beton taş döşeli yolda Ferdimen’in bisikleti ve KUZ park etmiş durumda.

Burada restoranlar var yemek yiyeceğiniz. Biz de oturup balık yiyeceğiz birinde. Bisikletim KUZ yolun kıyısında park edilmiş halde duruyor. Dik yamaç bitkilerle yemyeşil durumda

Bu yamaçtaki bitkilerden yoğun olanı sarmaşık türü her tarafı kaplamış durumda. Nedeni ise yamacın her tarafından su çıkması. İki yerden su akıyor çeşme gibi.

Restoranın birine oturduk. Manzara çok güzel, baraj göletini izleyerek yemek yiyeceğiz. Biraz yüksekteyiz, altımızda ağaçlar boy göstermiş, karşıdaki dağlar manzarayı tamamlıyor.

Üstü kapalı bir yerde masanın birine oturduk, Alabalıkları ısmarlayıp beklemeye başladık. Dünyada en çok resim çeken garsona bizi çekmesini rica ettik. O da bizi kırmadı ve üçümüzü masada otururken çekiyor göl manzaralı olarak.

Pişen balıklar gelince yanına da soğuk bira eşliğinde yiyoruz. Balığı ağlatmamak gerek değil mi? Karnımızı doyurduktan sonra bisikletlere binip kendimizi yokuş aşağı saldık. Yemekten sonra kahve içmemiz gerek. Göl manzaralı bir yer seçerek duruyoruz. Kahve takımlarını çıkararak kahve pişirmeye başladım. Ferdimen Mehmet ile beni arkadan göl manzaralı olarak çekiyor benim telefonumla.

Kahve pişiyor, logolu fincanımı elimi uzatarak gölü çekiyorum. Fincanın içinde köpüklü kahve, baraj gölü ve karşıda tepeler olarak manzarayı oluşturuyor. Bu resmi öne çıkan görsel olarak seçiyorum.

İnişte göletin karşı kıyısını ve tepeleri çekiyorum. Baraj gövdesi üzerinde yol var ve devamında yokuş başlıyor.

Tam karşımda koca bir dağ gölet yüzünden tepeye dönüşmüş. Kayalıktan oluşan dağ girintili, çıkıntılı ve az olarak bitki görünüyor. Dağın yansıması gölete vurmuş. Hafif esen rüzgarın titrettiği su yüzeyinde yansıma net değil.

Baraj gövdesinin üzerine geldik, tam ortasından göl yüzeyini dar olan vadiyi çekiyorum. Göl dar ve uzun bir vadidedir. Göldeki su seviyesi tamamen dolu.

Su yüzey alanı: 2.80 km²

Toplan su hacmi: 84.27 hm³

Baraj altındaki elektrik santralını ve kanallara ayrılmış beton yapıları çekiyorum. Buradan Büyük Menderes havzasını sulamak için su kanallara ayrılıyor. Santralın kurulu gücü 28.72 MVA dır.

Baraj duvarına nehre atılan plastik atıklar su yüzeyinde birikmekte. Bu da barajın yukarılarında insanlar nehri kirletmekte olduğunu gösteriyor.

Düzlük bitince sert yokuşlar başladı, hem de ne sert. Zig – zag sürerek çıkarken Ferdimen Mehmet’i bisiklet üzerinde arkasında gölet manzaralı çekiyor.

Yavaş ve emin pedallarla çıkıyoruz. Bazen durup nefesi azaltırken geriye dönüp çıktığımız yolu ve baraj göletini çekiyorum. Epey çıkmışız demek ki. Ve hala çıkmamız gereken yokuşlar var.

Ağır ağır çıkarken Mehmet ve Ferdimen’i direkler üzerinde kiremit döşeli çatısı olan, üç tarafı bir metre duvar örülü, üzeri yeşil gölgelikli bir yapıda koltuklarda otururken görüyorum. Bisikletlerini park etmişler, koltuklarda gel keyfim gel beni bekliyorlar. Yapının ön kısmı açık, zemini beton kaplı. Burada kamp yapılabilir.

Ben de biraz dinlenip nefesim normale dönmesiyle tekrar kıvrılarak yukarı giden yola çıktım. Etrafta çam ağaçları var.

Rakım yüksek olsa da buralarda zeytin ağaçlarını görünce durup resmini çekiyorum Demek ki Akdeniz havası buralara kadar geliyor.

Eğim o kadar çok ki arada durup dinlemeden yol alamıyorum. Gidonumda takılı iki tüy ve dönemeç olan önündeki yokuş nereye çıkıyor bilmiyorum. Ne zaman bitecek bu yokuş, artık bitsin gayri.

Yokuşu çıkarken üzerimi çıkarıyorum ki terim atletimi sırılsıklam yapmasın. Üzerim güneş ışınlarına maruz kalınca kıpkırmızı olmuş durumda. Ferdimen beni çıkarken resmediyor bir an için.

Yokuşu çıkarken bir çeşme karşıma çıkıyor. Tamamen betondan yapılıp, beyaz badana ile boyanmış. Aynasına yeşil sprey boya ile İsmail yazmış birisi. Yalak kısmına da 93/1 devre yazmış askerin birisi. Çeşmeden su az akıyor. Suları dolduracak kadar değil. Arkası tamamen yeşillik olarak kaplamış ağaçlar.

Bahçenin girişinde 50 X 80 cm boyutlarında içi oyuk taş dibek konulmuş. Yanına SATIK ARZİ olarak yazılmış. Yanında demir bir direk ve uzun bir demirle bahçe girişi 6 tahta dağınık biçimde konularak kapatılmış. Hemen dibinde incir ağacı ve bahçe içinde zeytin ve nar ağaçları görünüyor.

İncir ağacına tabeladan bir tahta konulmuş. Tahtaya kırmızı boya ile “İncir yemek selbes. Marangoz Orhan” yazılmış. Maalesef incir mevsimi olmadığı için yiyemiyoruz.

Sonunda Güney kasabası göründü. Yamaçta kurulu olan kasabanın evleri fazla yüksek değil. Biraz daha yokuş çıkacağız demek ki.

Kasabaya giriş yaptık, yolda kazı çalışmaları yapıldığı için cadde tamamen toprak. Ferdimen beni yokuşu çıkarken çekiyor arkamdan.

Yokuşu çıkarken bir çeşme görünce duruyorum çeşmenin başında. İki tane geniş borudan su akıyor. Çeşmenin duvarı kayrak taşı ile kaplanmış. Beyaz bir mermer üzerinde “Kocapınar 1950 Belediye” yazılmış. Su iki bölmeli yalağın içine akıyor. Her olasılığa karşı sularımı dolduruyorum çeşmeden.

Kasabanın merkezine geldik. Bisikletleri kahvenin birisinin önünde park ettik. Karşıda bir dükkanda yazılanları görünce dükkan tabelasını yakından çekiyorum. Tabelanın üstünde 34 Nolu sokak (TN. 4) tabelası sokağı belirtmiş. 4 B dükkan numarası. Dükkan tabelasında yazan ise; “Özen kundura tamircisi, O ŞİMDİ UZAKLARDa Ömer Kanlı

İşin ilginç yanı dükkanda yazılı kartondan tabelalar. Büyük küçük harf karışık olarak şunlar yazılı;

AYAKKABI

TAMİRİ YAPILIR

HER RENK AYAKKABI

BoyanıR HeRkesin

istedigi paRaya

TamiR yapıLIR

(Nedense R harflerini hep büyük harf olarak yazmış kunduracı Ömer usta)

Daha aşağıda;

AYAKabı

TamiRi GaRanTİ

YAPILIR

Dükkanın başka bir yerinde de üç kartona şunlar yazılmış;

1. Karton

AYAKKABI

BOYANIR

İki yazı yazıcı ile düzgün yazılmış. İki yazı arasına;

Cila ile De

Boyanır

Cila ile De olur

yazılmış.

Daha küçük bir kartona;

Kaveye

gittim

Geliyorum

Bekle

Yazılmış.

3, Kartona görünen kısmı kadarıyla;

KKabı

boyanır

miRyaPILIR

Sağ üst köşede;

1 TL DİR

Bu ilginç ayakkabı tamirci dükkanında yazılanları çekmemin sebebi ilginç yazılar ve en önemlisi de şu; Herkesin istediği paraya tamir yapılır yazması. Demek ki bu kasabada fakir çok ve yeni ayakkabı almasını bırak tamiri bile yaptıracak gücü yok.

Kasabanı meydanında kazı çalışmaları var. Kanalizasyon boruları döşeniyor. Yaklaşık 1.5 metre genişliğinde beton boru ve çalışma yapan traktör kepçe ve kamyonlar meydanda.

Üzerinde iki kat ev olan kahvenin önünde bisikletlerimiz park halinde. Sonradan burasının belediyenin oteli olduğunu öğrendik.

Akşam olmak üzere, karşıdaki belediye binasına giderek kalacak yer konusunda görüştük görevlilerle. Bu görüşmeyi daha çok istihbarat şefimiz Mehmet Aydın yapıyor. Ne de olsa Asker emeklisi. Bu konularda çok yetenekli olduğu kesin. Bisikletlerimiz Belediye önünde park halinde. Zafer kazanmış komutan edasıyla Mehmet belediyeden çıkmış bisikletini alarak bize doğru gelmekte. Belediyenin otelinde kalacağımızı Mehmet müjdeliyor bize.

Kalacağımız otel deminki kahvenin üzerinde, bisikletleri otele götürüp görevliden anahtarı aldık. Çantaları odaya taşıdıktan sonra dışarı çıkıp pazar için tezgahını kurmuş bir pazarcıyı Ferdimen çekiyor. Tezgahın başında köylü, kafasında kasketi ile arkasındaki kasaya bir elini dayamış şekilde duruyor. Kasalarda domates, salatalık var, önündeki tezgahın üzeri kırmızı bir örtü ile örtülmüş. Herhalde pazar yarın kurulacak gibi.

Ferdimen tezgahı çektikten sonra ben de hem Ferdimen’i hem de tezgahı olduğu gibi çekiyorum. Kırmızı örtülü tezgahın yanında patates serilmiş.

Kahvenin bahçesinde çok basınçlı su akan bir çeşme var. Yalağın içi ve biraz yukarısı yosun tutmuş. Çeşmeden su basınçlı akarken arkada T borudan normal akan su var. Bu çeşmedeki su daha güzel olduğunu belirtiyor kahvedekiler. Daha önce çeşmeden doldurduğum suları dökerek buradaki çeşmeden dolduruyorum. Yukarıda bir halkaya bağlı uzun zincir çeşmeye kadar gelmiş. Ucunda da krom bir tas bağlı. Maalesef çeşmelerde olağan bir durum bardağı zincirle koruma altına almak. Bu ahlaksızlık ne zaman bitecek belli değil. Yalağın yanında iki saksı ve bir tahta kahve sandalyesi duruyor.

Otelin odasına çıkıp odadaki yataklara yerleşiyoruz. Otelde çeşmelerden su akmıyor, tuvaleti bozuk işler durumda değil. Artık suyu aşağıdaki çeşmeden alacağız. İstihbarat şefimiz Mehmet yakınlarda hamam olduğunu öğreniyor. Havlumuzu, su donları ve temiz eşyaları alıp hamama giderek bir güzel yıkanıp keselendik. Sıcak su bizi kendimize getirip tüm yorgunluğu alıp hafifliyoruz. Terli çamaşırları bir sabun su ile yıkayıp pakladık. Temiz ve kuru elbiseleri giyip otele döndük odamıza. Odanın içine ip gererek çamaşırları astık kuruması için. Ferdimen beni eşyalarımı çıkarırken yatağın ucunda çekiyor. Odanın içinde üçten fazla yatak var.

Akşam yemeğini yapmıyoruz çünkü istihbarat şefimiz yaptığı araştırmalarda yakınlarda ızgara salonu buluyor ve bizi oraya götürdü. Burada kelle paça çorbası, acı biber, sarımsaklı sirke ve bol limon ile karnımızı doyurduk. Ferdimen Mehmet ile beni masada boş çorba kaseleri ile çekiyor.

Karnımızı doyurduktan sonra çayları da içerek bir süre daha lokantada oturduk. Fazla geç olmadan otele giderek odamıza çekildik. Bisikletleri otel içindeki koridora kilitledik bu ara. Telefonları ve şarj edilecek cihazları prize takıp şarj ediyoruz. Sonrasında yatağa yatıp uyku moduna geçtik. Bu gün her ne kadar az yol yapsak ta Güney barajından sonra sert yokuş bizi çok yordu. Yaklaşık 600 metre tırmandık sayılır. 148 metreden 753 metre rakıma çıktık. Fazla zorlamaya gerek yok. Nerde tırak orda bırak.

Bu gün yaptığımız yol yaklaşık olarak 40 Kilometre civarı.

Aşağıda yaptığımız yolun haritası

III. AzBilinenAntikKentlerBisikletTuru 5. Gün

11 Ekim 20143.Azbilinen Antik Kentler Turu23 nisan, ahmetbeyli, alexandria - troa, alsancak garı, apollon, atabarı, atatürk, çile, claros, kalpak, karya, kavaklar, kolophon, kuz, menderes, metin atıok, mustafa kemal, perge, pisidya, tahtalı barajı, zeybek oyunuurimbaba

23 Nisan 2014 Çarşamba

Özdere – Klaros – Menderes- Alsancak

(Kör arkadaşlar için betimleme yapılmıştır)

Ah kavaklar, kavaklar…

Bedenim üşür, yüreğim sızlar.

Beni hoyrat bir makasla

Eski bir fotoğraftan oydular.

Orda kaldı yanağımın yarısı,

Kendini boşlukla tamamlar.

Omzumda bir kesik el,

Ki durmadan kanar.

Ah kavaklar, kavaklar…

Acı düştü peşime ardımdan ıslık çalar.

____ Metin ALTIOK

Güzel bir uykunun ardından harika bir manzara önünde uyanıyorum. Gökyüzü maviye boyanmamış, deniz beyaz, kumsal ve adacık. Küçük bir koya tepeden bakarak uyanmak. Güne her gün böyle başlayamıyorum. Çadırımın içinden bu güzel manzarayı seyrederek zaman geçiriyorum bir süre. Bütün kuşlar çoktan uyanmış sabah türkülerini cıvıldaşıyorlar. Uzaktan teknenin pancar motorunun sesi geliyor.

Sabahın erken saatlerinde balıkçı motoru kısmetini avlamaya gidiyor. Tekneye rastgele diyorum uzaktan elimi saylayıp. Bir süre teknenin motoru sabahın sessizliğini bozuyor. Tekne gittikten sonra tuvalete elimi yüzümü yıkamaya gidiyorum. Kimi arkadaş uyanmış, onlara günaydın diyorum. Daha sonra Elektriği kesmeden önce şarjda olan telefonları çıkarıp panodan kablo bağlantılarını sökerek kabloları topluyorum. Tuvaletlere çektiğim aydınlatma lambalarını sökerek kabloları topluyorum. Böylece bana düşen görevi erkenden bitiriyorum. Canavar Enes te megafonu eline alarak Hababam sınıfı filminin izci kampındaki müziği telefonda çalarak uyuyanları uyandırıyor.

Kırmızı gelincik çiçeği açmış otların arasında tek başına. Çarşaf gibi denizde giden tekne beyazlıklarda kaybolmak için gidiyor.

Sevgili Osman bize sabah kahvaltısını hazırlıyor buruk bir sevinçle. Bu gün son günü, 5 gün boyunca bize o kadar alıştı ki bitmesini istemiyor bir türlü bu turu. Ama önümüzdeki günlerde İsmailler köyüne mutlaka gideceğimizi söylüyorum kendisine. Canla başla bizlere güzel yemekler sundu, sen harika bir insansın Osman Duman ve eşin. Sizlere sonsuz teşekkürler. En kısa sürede buluşma dileği ile. Osman ile birlikte resim çekiliyoruz arabasının arkasında.

Arkadaşların toplanmasını beklerken dört bisikletçi kayada oturmuş muhabbet ederken resmimizi çekiyorlar. Antalya Manavgat’tan Mustafa Sayan ve İzmir’den İrfan bu gün bizden Ahmetbeyli Claros antik kentinden ayrılıp Antalya’ya doğru pedal çevirecekler. Şafak Omaç bizle gelecek Menderes’e kadar.

Kamp alanında pankartımız iki okaliptus ağacına bağlı. Önde iki bisiklet var.

Kampta bulunan tüm bisikletçiler çadırlarını topladıktan sonra bisikletlere takılmak üzere balon ve bayrak dağıtıyoruz. Balonlar şişirilip bisiklete bağlanıyor. Bayraklarla gidonları süslüyoruz. Bu gün 23 Nisan Ulusal Çocuk Bayramı. Özdere de bulunan Oğan Timinci İlk okunda öğrencilerle birlikte bayramı kutlayacağız. Tüm bisikletçiler hazır olduktan sonra hatıra resmi çektiriyoruz hep birlikte. Resim çekildikten sonra yola çıkıyoruz. Bayram için kortej yürüyüşü yapılacak ona bisikletlerimizle katılacağız.

Kamptan ayrılıyoruz, işte videosu. Çam ormanındaki kamptan ayrılan bisikletçiler önümden geçiyor.

abak3 paylaşan: urimbaba

Kortej ana yolda olacağından jandarma yolu bir süreliğine trafiğe kapatmış. Kortej yerine gelince beklemeye başlıyoruz. İlk önce öğrenciler bayrakla yürümeye başlıyor. Kortejin önünde bayraktar U dönüşü ile önümüzde gitmeye başladılar

Bisikletlerle oluşturduğumuz kortejin önünde kadınlar sırasına geçiyorlar.

Arkadaki kadınlar, kortej dörderli olunca sıra sıra resim çekerek arkalara doğru gidiyorum.

Kadın korteji devam ediyor.

Kadınların sonundayım, bundan sonra erkekler başlıyor.

Erkeklerin başında Olcay ön sırada.

Erkek kortejini bölüm bölüm çekiyorum.

Erkekler devam ediyor.

En arkaya geldim, Manavgatlı Mustafa Sayan Güneş gözlüklerini düzeltiyor.

Kortejin en arkasında yine ben varım. Sevgili arkadaşım dengesiz İrfan Sorumsuz biçimde beni yalnız bırakmıyor. Onun arkasında bisikletim KUZ park halinde sehpasında.

Okula varıp bisikletlerimizi park ediyoruz bahçeye. Ardından törenin yapıldığı alana geçiyoruz. Töreni sunan iki öğrenci, biri kız, biri erkek çocuk güzel sesleri ile töreni başlatıyor.

İstiklal Marşının ardından öğrencilerin hazırladığı oyunlarla bayram başlıyor. 23 Nisan Çocuk ve Egemenlik Bayramı. Okulun üst katından bahçede toplanmış öğrenciler, bisikletçiler ilk olarak ana sınıfı öğrencilerin oyunlarını izliyorlar.

Öğretmenleri başında ana sınıfının minik öğrencileri oyunlarını oynuyorlar. Okul bahçesi Atatürk ve Türk bayrakları ile donatılmış.

Minik öğrenciler oyun gereği erkekler yere çömelmiş durumda, kızlar ayakta.

Minik öğrencilerin hareketleri, oynadıkları oyun büyüleyici. İzlemeye doyamıyorum.

Minik ana sınıfı öğrencilerinin hazırladığı oyun videosu. Harika çocuklar.

abak4 paylaşan: urimbaba

Öğrencilerle birlikte Azeri Atabarı oyununu hep birlikte müzik eşliğinde neşe içinde oynuyoruz.

Öğrencilerle karışık oynamaya devam, kolları açmış zıplıyoruz müzik ritmine göre.

Durmak yok, oynadıkça coşuyoruz, bir o yana bir bu yana.

Güzel kızlar poz veriyor kameralara Devrim ile birlikte.

Sahneye Efeler çıkarak Zeybek oyununu oynuyorlar.

abak5 paylaşan: urimbaba

Doktor Serhat Ferahi Değimli ve İlkay Özvardar Bizlere Ege bölgesinin Zeybek oyununu Efe kıyafetleri ile oynuyorlar. Ardından Serhat tek başına oynamaya başlıyor. Seyredenleri adeta büyülüyor davul ve zurnanın ritmi ile yaptığı hareketler. Ben de yerde oturmuş cep telefonu ile resim çekiyorum.

Hayda bre Efelerrr.

Efeler art arda yürüyor kollarını sallaya sallaya. Sanki buraların efesiymiş gibi. Ama öyle, onlar buraların gerçek efesi.

İlkay öylece duruyor, Serhat kollarını kaldırmış havaya tek ayağı üzerinde.

Serhat tek başına Arap zeybeği oynuyor. Oyun hareketleri çok ağır ve sabır istiyor.

Ağır hareketlerle ayaklar davulun ritmine göre bir iniyor, bir kalkıyor.

Bazen de dizler kırılıp çömeliyor.

Ritim o kadar ağır ki bir ayağını havaya kaldırıp indiresiye kadar uzun zaman geçiyor.

Oyunlar bitince ortalık boş kalmasın diye alanda resim çekiliyoruz, herkes mutlu. Resimde 7 kişi varız.

Oyunların ardından Okul müdürü ve yönetimi bizlere plaket ve çiçek vererek bayrama katıldığımız için teşekkürlerin bildiriyorlar.

Serhat, Olcay ve İlkay, ellerinde seramik tabak ve çiçekler var.

10 Kişi resim çekiliyoruz, Olcay’ın elinde çiçeklerle birlikte.

İçimizdeki sevinç o kadar çoğaldı ki içimiz içimize sığmıyor. Müzik eşliğinde oyunlar oynuyoruz durduğumuz yerde.

Olcay elindeki çiçekleri masalcı Esma’ya veriyor.

Az Bilinen Antik Turu adına kendimizce hazırladığımız hediyeleri vermek için okulun içine giriyoruz. Bu hediyeler ulu orta verilmeyeceği için sınıflardan birinde hazırlanıyoruz. Okulun giriş kapısında çocuklar ve velileri. Kapı üstündeki tabelada İzmir Menderes Özdere Oğan Timinci İlkokulu, yanında da Özdere Oğan Timinci ortaokulu yazılmış.

Az Bilinen Antik Kentler Turu için topladığımız ücretlerden bir kısmını okulun fakir öğrencilerine alış veriş fişi hazırladık. Daha önce fakir öğrencilerini belirlemiştik öğretmenlerle birlikte. Kimsenin görmemesi için sınıflardan birinde öğrencileri topladık. Alış veriş fişlerini vermek üzere bisikletçi kadın arkadaşları da sınıfa topladık. Ardından her bir kadın arkadaşımız bir öğrenciye fişlerini tek tek verecek. Çok güzel, duygu yüklü anlardı.

İlk önce en yaşlı kadın olan Antalya’dan katılan Meral Kurşungeçmez, yani Meral ablamız hediye çekini veriyor bir kız öğrenciye.

Arkadan bir kadın arkadaşımız da kız öğrenciye veriyor hediye çekini.

Esra Alkan da veriyor erkek öğrenciye hediye çekini.

Ebru Umuç hediye çekini kız öğrenciye veriyor.

Antalya’dan katılan Işıl Dirlik Tutucu hediye çekini kız öğrenciye verirken.

Devrim erkek öğrenciye hediye çekini vermiş, yan yana çekiyorum bir poz.

Doktorumuz Burcu Koçay ve bisikletçi arkadaşla birlikte erkek öğrenciyle birlikte resim çekiyorum.

Antalya’dan Emel Topaloğlu da veriyor hediye çekini erkek öğrenciye.

Muğla Köyceğiz’den aramıza katılan Nur Koray Yılmaz da hediye çekini kız öğrenciye veriyor. Yanlarında Olcay da poz veriyor.

Sevgili Gözde Emine hediye çekini verip resim çekiliyor kız öğrenci ile.

Hediye töreni ardından he beraber resimlerini çekiyorum öğrencileri kadınlarla birlikte. Buradaki ortam anlatılmaz, sadece yaşandı.

Mustafa Kemal Atatürk, sayende bu güzel günleri görerek öğrencilerle beraber çocuklara armağan ettiğin 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramını kutladık. Sana sonsuz teşekkürler, geleceğimiz olan çocuklar bizlere emanet. Mustafa Kemal Atatürk portresi halıya dokunmuş. Başında kalpak var.

Çocuklar, geleceğimiz. Hepsi ayrı ayrı güzel, pırıl pırıl yüzleri içimizi aydınlatıyor. Selahattin Tavkaya küçük kız öğrenci ile poz veriyor kameraya.

Masalcı Esma kız öğrenciyi yanağından öperken.

Gözde Emine de yakışıklı erkek öğrenciyi yanına almış birlikte poz vermişler. Öğrencinin gözünde Güneş gözlüğü var.

Esra Alkan da iki arkadaşla birlikte kız öğrenci ile pz veriyorlar. Esra kaskını kızın başına takmış.

Minik yüreklerinde hepsine ayrı bir renk dışa vurmuş. Yüzlerinde gülücükler eksik olmasın. Yüzleri renklerle boyanmış kız öğrencileri.

Çocukların neşesi, gülücükleri ve sevgileri bizim canavarı ne hale getirmiş görüyorsunuz değil mi ? Ağzı kulaklarına varıyor, resmen canavar değişime uğradı. Sevimli bir canavara dönüştü. Zaten çocukları korkutamamıştı.

Okulun kalabalık olması bayram havasını kat be kat artırdı. Benim de neşem sonsuz, harika bir çocuk bayramında bulunuyorum. Kalabalık içinde Devrim beni çekiyor. Başımda mavi buuf, boynumda kırmızı buuf var.

Pankartımızı çocuklara vererek resim çekiyoruz, bayram çocuklar için. Çocuklar elleri ile pankartı tutmuş, hepsi de neşe içinde.

Sonra biz de aralarına girdik çocukların, kimimiz yere oturdu. Pankartla çekildik.

Coşkular bir türlü bitmek bilmiyor. Biz de bir grup coşkulu poz veriyoruz kameraya.

Okulun öğrenci sayısı 550 civarında, ilk önce hepsine hediye vermek bizim için biraz zordu. Ama Olcay ve Serhat hocanın gayreti ile İzmir Büyük Şehir Belediyesinden tüm çocuklara vermek için hediye çantalarını kopartmayı başardı. Az da olsa öğrencilere hediye vermek çok güzeldi. Hazırladığımız hediye çantalarını tüm öğrencilere vererek bayramı şölen havasına dönmesine neden oldu. Fakir öğrencilere verdiğimiz alış veriş fişleri ayrı bir özelliği vardı ama hediye çantaları bambaşka bir boyuta ulaştık sanki. Hediyesini alan küçük öğrenci teşekkür ederek yanımızdan ayrılırken sevincimiz bir kat daha artıyordu. Gönüllü arkadaşlar çantaları arabadan kucak kucak alıp bizlere veriyorlar. Gönüllülerden birisi Antalya’dan Ümit Kurşungeçmez. Kucağında çantalar poz vermiş.

Hediye çantasını alan öğrencilerle birlikte poz veriyoruz kameralara. Kamera yere yakın.

Kimimiz merdiven basamaklarına oturduk öğrencilerle. Ellerinde çantalar, yüzlerindeki mutluluk okunuyor.

Çocukları sevindirmek gerek değil mi! Utku bisikletine bir çocuk almış tur attırıyor. Gerçi çocuklar kendileri binmek istiyorlardı ama tek başına binecek kadar büyük olmadıklarından izin vermedik. Bir de bisikletlerimiz yüklü ve ağır olduğundan kontrol edemezlerdi. Erkek öğrenci, kadro borusuna oturmuş, Utku renkli atlet giymiş, başında siperli şapka takılı olarak bisiklet sürerek öğrenciyi gezdiriyor.

Yolcu yolunda gerek, en güzel bir çocuk bayramını yaşadık hep birlikte. Bu güzel günü hiç birimiz unutmayacağız. Herkesi toparlayıp yola çıkarmaya başladım. Bahçede bisikletçi kalmayınca be de tam çıkacakken bir kız çocuğu yanıma geldi. 8 – 9 yaşlarında, renkli bayramlık eteğinle karşımda durarak

” Amca okulumuza bisikletlerle gelip bayramımıza katılarak birlikte 23 Nisan Çocuk Bayramımıza renk kattınız. Bizleri çok sevindirdiniz, hepinize çok teşekkür ederim ”

dedi. Küçük kızın minik yüreğinden gelen bu sözler beni çok duygulandırdı. Bisikletimden inerek minik kızın yanaklarından öperek teşekkür ettim. Ömrümde aldığım en güzel hediye. Başka söyleyecek söz bulamadım, hoşça kal diyerek yanından ayrılıp yola çıktım. Bazı anlar vardır resmi çekilmez. İşte o anları yaşadım. Çektiğim resim ise bisikletim KUZ. Gidonda iki Türk bayrağı takılı, kırmızı – pembe renkli sardunya çiçekleri arasında park etmiş beni bekliyor.

Hedefimiz Ahmetbeyli, yol inişli çıkışlı. Yokuşlarda su molası vererek susuzluğumuzu giderip biraz nefesleniyoruz. Grup iyi gidiyor, artçı olarak yanımda yine pedal sesi korosu ile birlikte türküler söyle söyleye gidiyoruz. Neşemiz yerinde doğrusu. Arkamızda çam ağacı, beş kişi poz veriyoruz kameraya.

Bir süre sonra Ahmetbeyli tabelasını görüyorum. Burada çay molası vereceğiz. Önümde bir kişi gidiyor bisikleti ile.

Ahmetbeyli kavşağına geliyoruz, sevimli canavarımız kavşakta bizleri bekliyordu. Bize gideceğimiz yönü gösteriyor. Antik kent Claros burada ama daha öncesinde çay molası vereceğiz. Enes motorun üzerinde bizlere gideceğimiz yönü eli ile işaret ediyor.

Grubun hepsi gelip yerleşmiş bile. Yolda bisikletler par etmiş, Selahattin usta kollarını açmış beni bekliyor.

Kırlangıçlar müthiş kuşlar, her yıl ilkbaharda gelip son baharda gidiyorlar. 6 Ay gibi bir sürede üreyip yeni yavrularına çamurdan yuva yapıyorlar. Ertesi yıl tekrar aynı yuvasına gelip döngüye devam ediyorlar. Kafeteryanın tavanında kırlangıçlar öyle bir yuva yapmış ki floresan lambada bir arıza olsa nasıl tamir olacak diye düşünmeden edemedim. Çatının altında demirlere iki kırlangıç konmuş.

Bu gün güzel bir gün geçirdik, fazla yorulmadık ama son günümüzde sohbet ederek çay içmek iyi geliyor doğrusu. Burada aynı zamanda öğle yemeği olarak meşhur kumanya yiyoruz. Peynir, salam ve maruldan soğuk sandviç, meyve suyu, yarım litre su ve çikolatalı gofret. Adnan Barım ve müritleri Kadir Yıldırım, Onur Pınar bizleri karşılamaya gelmişler Selçuk’tan. Kuşadası’ndan Kenan da gelmiş. Onlarla beraber Çanakkale’ye beraber pedallamıştık. Selamlaşıp hasret gideriyoruz hep birlikte.

Adnan Barım, Olcay ve Serhat ile birlikte resim çekiliyor. Masada Eskişehir’den Serdar acar da var.

Adnan Serkan Taşdelen ve Nil Koray Yılmaz ile resim çekiliyor.

Adnan ve müritleri ile birlikte bir resim çekiliyoruz. Resimde Kadir, Adnan, ben Onur, Kenan ve Selahattin usta var.

Sevgili dengesiz ve sorumsuz arkadaşım İrfan. Bir yıldır beraber harika bisiklet turları yaptık. Bundan sonra da yapmaya devam edeceğiz. Claros antik kentini dolaştıktan sonra bizden ayrılıp Kuşadası’na devam edecek. Manavgat’tan gelen İrfan Sayan ile birlikte Manavgat’a kadar pedal çevirecekler, yolunuz açık olsun dostum. Tüm grubu yola çıkardıktan sonra en son kalan İrfan ile birlikte hareket ediyoruz Claros antik kentine doğru. İrfan bisikleti ile poz veriyor.

Claros antik kenti mola verdiğimiz yere yakın. Yola çıktıktan kısa bir süre sonra tabelada sağa doğru döneceğimizi işaret etmiş. Düz İzmir ve Menderes tarafına gidiyor.

Claros antik kent yoldan biraz içeride. Tabelası da gideceğimiz yönü belirtiyor. Gönüllü bir kişi gelenleri sağa doğru giden yola sokuyor. Ben gelince o da son olduğunu anlayıp o da giriyor benimle birlikte.

Bisikletleri park edip hep birlikte Claros antik kentinin yıkık yapılarını dolaşmaya başlıyoruz. Yeşil otlar arasında bir grup Olcay’ı dinliyor.

Olcay eliyle işaret ederek yapıların yerini tarihsel olarak anlatıyor.

Claros antik kenti ile ilgili bilgileri Olcay bize rehberlik ederek anlatıyor.

Klaros, Kahin Tanrı Apollon’un Anadolu’daki 2 önemli kehanet merkezinden birisidir. İzmir, Menderes İlçesi’nde, Ahmetbeyli (Ales) Vadisinin taban düzlüğünde, kuzeyindeki Kolophon’a (Değirmendere) 13 km, güneyindeki Notion’a ise 2 km mesafededir.

MÖ 13. yüzyıl sonu ile 12. yüzyıl başlarında bu bölgeye göç eden Akhalar Karyalıları kurmuş olduğu Kolophon kentine yerleşmişlerdir. İlk göçmen grubun oikistes (önder, kurucu) olan Rhaikos daha sonra Thebai’den gelen bir göçmen grubundaki Manto ile evlenir.

Klaros Kehanet Merkezinin Manto’nun gözyaşlarından oluştuğu anlatılır.

Klaros’un ün kazanması Manto ile Rhaikos’un oğulları Mopsos zamanında olmuştur. Troia Savaşı’nın ünlü kahin’i Kalkhas, Klaros’a gelerek Mopsos ile bir yarışmada karşılaşır.

Bu yarışmayı kaybeden Kalkhas kahrından ölür. Bir başka versiyona göre ise burada ölmez. Güneye doğru ilerleyerek Perge kentini kurar. Strabon’a göre de Kalkhas Pisidya Bölgesindeki Selge kantinin ktistesleri (kurucu) arasındadır.

Klaros’da ilk bilicinin bir kadın olmasına rağmen daha sonraki dönemlerde biliciler her zaman için erkeklerden seçilmişlerdir.

Önceleri sadece kent delegelerinin başvurusuna açık olan Klaros Büyük İskender’in (V. Alexander) Klaros’a kişisel bir başvuru yapması ile kişisel başvuruları da kabul etmeye başlamıştır. Bu olaydan sonra oldukça ünlenen Klaros, Barbarları da (Yunan olmayan halkları) kabul eden bir Apollon kehanet merkezidir.

MS 4. yüzyılda Hıristiyanlığın yayılması ile birlikte Klaros terkedilmiştir.

Kutsal Alanda ele geçen en eski buluntular Geometrik Döneme kadar gitmektedir. Şu anda alanda Hellenistik Döneme ait Apollon Tapınağı ve Sunağı, Roma Dönemine ait Artemis Tapınağı ve Sunağı, Propylon (Alana Giriş Binası) ve çeşitli onur anıtları görülebilmektedir.

Olcay elinden geldiği kadar bildiklerini anlatıyor, bizler de dinliyoruz pür dikkat.

Gördüğümüz heykeller orijinallerinden kopyalanıp burada sergilenmektedirler. Dayanıklı ve hafif olması için polyesterden yapılmışlar. Orijinalleri İzmir arkeoloji müzesinde sergilenmektedirler. Orijinalleri olsa çoktan çalınmıştı bile. Heykellerin kafaları, kolları, bacakları yok, kimisi kırık.

Kemerleri görünen bir yapı çoğu kısmı su içinde, oraya doğru gidiyorum.

Apollon tapınağına ait sütunlar devasa boyutta ağır taşlardan yapılmış. Yıkıldıkları yerde öylece duruyorlar kim bilir ne zamandan beri. Sütunlar blok halinde yerde.

Claros kenti önemli fal ve bilicilik merkezi olmasından dolayı tanrı heykellerini de devasa boyutlarında yapmışlar. Bu bana biraz da fal bakmaya gelenleri etki altına almak için görülmemiş büyüklükte heykellerle korku salıp insanları kendilerine muhtaç etmesine neden oluyor diye düşünüyorum. Çünkü insanlar korktukları şeylerden kendilerine zarar gelmesin diye onlara adaklar adayıp def etmeye çalışırlar. Çaresiz olunca böyle yerlerde çare arıyorlar. Bulunan parçalar demir çubuklarla birbirine bağlanıp ayağa dikilmiş dev heykeller. Heykellerin kimi parçaları yok, boşluk olarak duruyor.

III

Yolcuydu genç adam, bir garip yolcu, hani bağlasan durmaz. Başka diyarlara gider görür, nefes eder, parça yüreğini bırakır gelirdi. Dönerdi lakin. Hiç aksatmazdı dönüşlerini. Hele bekleyeni olduktan sonra ne yardan geçti ne serden. Hem gitti hem döndü. Gitmek için döndü hep. Döndüğünde anlattı uzun uzun dizinin dibindeki sevdiğine. Genç kız, sevdiği anlatırken hep kara gözlerini seyrederdi. Anlattıkları orada can alır sahnelenirdi. Sevdiğinin saçına zeytin yaprağının tacını getirirdi hep dönerken. Elleriyle takar parmaklarıyla taradı. “Bir gün” dedi “bir gün birlikte çıkacağız bu yollara. Gene döneceğiz, tek göz bir evimiz olacak kapısında zeytin ağacı olan. Çatısında camı olacak göğü seyredeceğiz, yağmur yağacak, kar düşecek evimize. Soframızı kuracağız gözlerinin yeşili zeytin olacak, parmaklarınla ezdiğin hamurundan ekmeğin kokusu saracak.”

“Çayı demleyeceğiz kara gözlerinin koyu çayını içeceğiz.” Dedi kızcağız heyecanla.

zeytinev

Küçük küçücük zeytinin çekirdeği kadar

Zeytin kokan ev

İki kişilik

Huzur veren iki keşiş iki sultan

Sultan kokusu zeytin kokusu

Sultan birbirine sultan

Görünmez yollarda bilinmez uçlarda

İki kişilik düşler,

İki kişilik minder yorgan

Yanan ateş

İçilen şarap

Isınan ekmek

Radyoda yanık türkü iki kişilik

Yamaca kurulmuş zeytin ev

Arınıp içeride

Çıkarıp bütün etiketleri

Yarmadan, yargılamadan

Sığınmak en kuytuna

Ey zeytin ev!

Al beni içerine

Geçir kapılarının sürgülerini

Sar kollarına bas bağrına

Sarsın çiğerime kokun

Yudum yudum içerek şarabını

Döndür başımı dansetsin çatal bardak

Çıtırdasın sobada odun

Aşkla yansın aşkla yaksın

Isıtsın elimi ayağımı

Uyutsun masallarıyla

Varlığın uyutsun hoşça kal demeden

Ey zeytin ev

Dışarıda yağmur fırtına

İçerine al sar

Üşümesin artık içim

Sev beni kimseler bilmeden

Bitme tükenme…

***

Koştu kan kardeşine genç adam. Hiç ayrılmamışlardı, gücenmemişlerdi göbeklerinin bir kesildiği günden beri. Asmaya vurgundu kankardeşi. Bağları olsun isterdi hep boylu boyunca. Kocaman iki katlı evi olsun, cumbasında asması sallansın, verandasında üzümler parmak parmak ışıldasın isterdi. Kocaman evinin bahçesinde çocukları koşuşsun bağ bozumunda hep dönsün yolundan kankardeşi bayram olsun isterdi. “bu meret dermiş ki el ver göğe tırmanem. Tırmanır bizimoolan tırmanır. Verdiğin emeğe iki kat döner. Bu dünyada bi sen, bi asma, bi dee ….” Dedi sözünü kesti Zelos “ Bir kıza vurgunum uzun zamandır Algos. Gittiğim yerden umutluyum artırırsam üç beş, istedecem. Zamanı geldi geçiyor tekdim, sevdiğimle yek olacam gayrı kalan ömrümde.”

***

Döndü yolundan, biraz uzundu bu sefer, ihtiyaçtı. Sözüne yetişemese de nişanına yetişti kankardeşinin. Haberini aldı uzak yollardan. Pamuğa ıslatılmış nisan kokusunu sürünüp gül lokumunu yemek nasip olacak kendine de bulaşacaktı. Belki çifte düğün çifte gelin inecekti gönül tahtlarına…

Ama Karya tekti… Karya’nın verecek gönlü tekti. Açıldı anasına açıldıkça yeşerdi gözleri. Tutamadı gönül sırrını, söyleyverdi. “Zelos!” dedi, işitmedi anası. Dört parmağı ile kapattı ağzını. Yerin kulağını tıkadı. Gözünün yaşını bağrında sildi. “Algos!” dedi. “Mümkünü Algos’tur. Bağlarında yeşerir gözlerin, dallanıp budaklanır asma kolları gibi göğe gölgen koyu olur. Algos’tur istikbalin.”

“Ana!” dedirtmedi genç yaşlanan kadın. “Duymayacak ağaların! Mümkünü yoktur Zelos’un. O bir garip yolcu. Ne verir ki sana ayağıyla getirdiği yolun tozundan başka. Yol gözlemek kolay mı sanırısın. Gözünün yeşili sararır, saçının sarısı ağarır gene de beklemek bitmez.”

Algos’un toprağa ektiği her tohum Kayra ile yeşerecekti. Algos’un budaklandırdığını Kayra dallandıracaktı. Karya yüreğinin en yeşil sevdasıydı Algos’un.

Yetişti Zelos nişana… döküldü eli kolu. Yol yorgunluğuna benzer miydi gönül yorgunluğu. Revamıydı kanattığı kardeşinin elinden aldığı.

Tuttu elinden Karya’nın, tuttu dünya ağalar durdu önüne. “Vazgeçmem” dedi Zelos. “Vazgeçmedim” dedi Karya. Yağlı kurşunlara sırtını dönüp tutuştu elleri.

Önüne geçti kurşunların Algos, “Vebal-dir yükün Zelos taşıyabilecek misin? Ah ederim kanın çeker. Nişan ettim Karya’ya. Nasıl uyuyacaksın helal etmeden yanında.”

“Karya ile yüreğimiz yektir. Sen ise ihanet ettin kardeşliğimize. Sevdiğime gözünü koydun. Elli nişan etsen ne yazar, korkmadığımı bilmez misin setlerden!”

“Ben dizi çöktüm, bini döktüm rıza aldım, nişanımı ilan ettim Zelos! Göz değil gönül koydum. Duyurmadın bildirmedin açmadın gönül sırrını. Gönlüme günah yükleme, ihanet bilmeden edilmez. Ya sen bile bile çatlatacaksın nişanı. Vebali büyük, helal etmeden hakkımı dizlerine derman gidecek mi. Demezler mi ihanetin diğer adı Zelos’tur. Hiç düşünmez misin eli-günü ne der.”

El-gün ne der!

Esma Eser Açıkgöz

Masalcı Esma’nın masalı burada bitiyor. Antik kenti dolaşmaya devam ediyoruz. Daha çok temel taşları ve bir kaç sütun ayakta duruyor.

Sevgili Olcay Claros’u anlata anlata bitiremiyor. Karşısında da dinleyiciler, kimisi yere oturmuş, kimisi ayakta.

Ben de yere oturmuş, saçlar salınık Olcay’ın anlattıklarını dinliyorum. Bizi arkadan çekmiş Devrim.

Kehanette anlatıldığı gibi Clarostaki kutsal su kaynağı Manto’nun gözyaşlarından oluşup, Antik kentin bir çok bölümü sular altında kalmıştır. Zamanla kent alçakta kaldığı için su denize ulaşamadığından gölete dönüşmüş. İçinde su kaplumbağası, su yılanı, su kurbağası ve çeşitli suda yaşayan böcekleri görmek mümkün. Su berrak olduğu için su altındaki taş yapıları da görüyoruz. Bence esas yapılar suyun altında, onları göremiyoruz.

Gezmeye devam, Gözde Emine elçek yapıyor. Arkasında dev sütun ve ben. Boynumda telsiz asılı.

Sıralı taş kemerler buranın bir koridor olduğunu belirtiyor. Koridorun tavanı su üstünde biraz boşluk kalmış. Sırayla poz vererek resim çekiliyoruz. Güzel bir görüntü doğrusu, taş kemerlerin yapısı suya vuran gölgelerimiz, ışığın suda yansıması çok ilginç. Ben Gözdeyi çekiyorum kemerlerin ötesinde. Gözde yere yan olarak uzanmış, yüzü bana doğru. Yansıması suya vurmuş, tıpkı kemerler gibi.

Gözde de Devrim ile beni çekiyor. Yere uzanmış, baçlarımız değiyor birbirine, ayaklar diğer yanlarda.

Gözde beni tek olarak çekiyor kemerlerin ucunda.

Beni resim çekerken ve çekilirken yatmış durumda çekiyorlar. Farkında olmadan azıcık şortum ıslanmış.

Antik kentte ne yapılır? Bolca resim çekilir. Ama biz antik heykeller gibi değişik pozlarda resim çekilmeden edemedik doğrusu. Devasa sütun bol, her birimiz bir sütün parçasında şekilden şekle girerek çılgınca eğleniyoruz. Ne de olsa artçı pedal sesi korosuyuz. Resimleri çeken arkadaşlara teşekkürler. Kol yukarıda, aşağıda, yanda, kırık şekilde, ben yere çömelmiş “Düşünen adam” pozu vermiş durumdayım. Her sütun parçasında bir kişi var. Toplam 10 kişiyiz.

Bu kez yer değiştirip şekilli poz verdik kameraya.

Ben oturmuş halde, Devrim bir kolu yukarıda, bir kolu aşağıda. İki kişi öne doğru eğilmiş alttan bakıyorlar. İlkay iki kolunu yukarı kaldırmış olarak çekiliyoruz.

Ve finali havaya zıplama pozu ile bitiriyoruz, bakalım en çok kim havada duracak. Olduğumuz yere çömelmiş halde güç toplarken arkadakiler zıplamaya başlamış bile, haylazlar.

Ve havaya zıplıyoruz hep birlikte. ayaklarımız yerden kesiliyor. Ben havaya zıpladığımda ayaklarımı da çekince en yükseğe zıplamış oldum. Uzun saçlarım da hareketten dolayı karışmış durumda

Az Bilinen Antik Kentler Turu için özel kendi yaptırdığım tişört. 5 Gün boyunca giydim. Saçlarım salınık, gözümde Güneş gözlüğü, boynumda telsiz. Boynumda turkuaz mavi ve kırmızı buuf var.

Claros antik kent gezmesi bitince hep beraber yola çıkıyoruz. Yolumuz tek şerit gidiş – geliş olmasına rağmen geniş. Menderes’e kadar hafif bir çıkış yapacağız. Ahmetbeyli den sonra ilk köy Çile. Köye uğramadan direk geçiyoruz.

Yol hafif rampa ama zorlanmadan çıkıyoruz. Benzinliğin birinde bir kaç kişiyi görünce yanlarına giderek yola çıkmalarını söylüyorum. Biraz ilerde Ataköy de mola vereceğiz. Dondurmalarını yiyip yola çıkasıya kadar zaman geçiyor tabi ki. Olcay ile telefonla konuşup ne durumda olduklarını öğreniyorum. Mola bitmek üzere olduğunu öğrenince Ataköy’e girmeden düz yola devam edeceğiz. Yolda bizi yakalarsınız diye anlaşıyorum ekiple. Tabelada Menderes, İzmir yolu düz, Ataköy sola işaret edilmiş.

Ataköy biraz içerde kalıyor, yeni yapılan yol köyün içinden geçmediğinden herhangi bir ev görünmüyor.. Sadece köyün tabelası var.

Ataköy bitiyor, Çamönü köyü başlıyor tabelalara göre.

Bu gün 23 Nisan çocuk bayramına katılmamızdan dolayı zaman geçti. Claros antik kenti muhteşemdi, orada da epey zaman geçti. Turun son günü olması nedeni ile katılımcılar evlerine döneceklerinden Kolophon antik kentine uğramadan geçiyoruz. Umarım başka bir turda Kolophon antik kentini gezeriz. Tabelada Değirmendere ve antik kent (Kolophon) solda olduğunu belirtmiş.

Bir süre gittikten sonra grubun geldiğini dikiz aynamda görünce bisikleti park ediyorum. Baştan başlayıp resimlerini çekiyorum yakalayabildiklerimi. Kadro üçgeni içinde gelen bisikletçilerin öncüleri. Önde Serhat var, grubu o çekiyor.

Mustafa Güven’i tek olarak çekiyorum.

Ön tekerlek üzerinden gelenleri çekmeye devam ediyorum.

Çekmeye devam.

Jant telleri arasından çekiyorum iki kişiyi.

Jant telleri arasından çekmeye devam.

Ön lastik üzerinden gelenleri çekerken yangın uçağı da kadraja giriyor.

Arkadaşın biri kollarını açmış geliyor.

Bisikletçiler bitmiyor, iki kişi da jant telleri arkasında. Birisi Gözde Emine.

Çekmeye devam.

Masalcı Esma da kadraja girdi.

Resimleri çekerken yangın gözetleme uçağı tepemizde dolaşmaya başladı.

Yangın söndürme uçağını digital zoom ile yakınlaştırıp çekiyorum.

Tahtalı barajı, İzmir’in en büyük içme suyu havzası. İzmir’in büyük bir bölümünün içme suyunu karşılıyor. Yağmurun yağmadığı yaz aylarının sonunda su iyice alçalınca çeşmelerden akan su resmen çamur kokuyor. İnsanların çoğu damacana suyu içtiklerinden çeşmeden gelen suyu diğer ihtiyaçlar için kullanılıyor.

Normalde 20 kilometrede bir mola vermek gerek. Grup Çamönü köyünde mola verip dinlenmişti. Ben ve benzinliktekiler köye girmeden yola devam ettiğimiz için dinlenememiştik. Grup bizi yolda yakalayıp geçtikten sonra görevim gereği en arkada süpürücü olarak ilerliyorum. Bir de arkadaşın birisinin lastiği patlamış, ona yardım edince iyice geride kaldım. Öndekilere yetişeceğim diye bastırınca bende yorgunluk baş göstermeye başladı. Git git yol bitmiyor, yanımda bulunan kuru yemişlerden atıştırıyorum ama onlar bana enerji vermiyor artık. Oturup dinlenmem gerek, onu da yapamıyorum. Menderes’e 9 km kaldı, son gayretle yoluma devam ediyorum. Tabelada Menderes 9, İzmir 30 Kilometre olduğunu belirtiyor.

Nihayet Menderes’e varıyorum ama bende takat kalmadı. Grubun hepsi Menderes Belediyesinin meydanında çoktandır oturup çay kahve içiyorlardı. Bende son gayretle bisikleti park edip hemen bir çay ve soda söylüyorum kahveciye. Tabelada Menderes nüfus 59500 olarak yazılı.

Ardından Menderes Belediyesinin hazırlayıp dağıttığı kumanyayı yiyerek anca kendime geliyorum. Menderes Belediye Başkanı Bülent SOYLU’ya plaketimizi sunuyoruz. Başkan da hepimize birer hediye torbası hazırlatmış, içinde Menderes köylerinden Boncuk köyde yapılan nazar boncuklu at nalı hediye ediyor. Olcay, belediye başkanı ve Serhat hediye kesesi ile poz vermiş.

Güzel bir hediye, Başkan Bülent SOYLU ya teşekkürler. Küçük at nalı ve keten iplerle bağlı nazar boncukları.

Kırmızı renkli bisikletçi dede bu kadar bisikletçiyi bir arada görünce meraklı bakışlarla bizlere bakarak aramızdan geçiyor. Uzun zamandır bisiklete biniyor anlaşılan dede.

Belediyenin önündeki çay bahçesinde iyice dinleniyoruz. Az Bilinen Antik Kentler Turu burada bitiyor. Akşam 20:00 den sonra İzban Metro bisikletlileri alıyor. Kimi şehir dışından arabası ile geldiğinden onları uğurluyoruz. Kimisi biz pedallarız deyip yollarına devam ediyorlar. Kimisi de Belediyenin gösterdiği yerde bu gece kalacak. Biz de Metro ile Alsancak’a kadar gideceğiz. O yüzden saatin gelmesini bekliyoruz kahve içerek. Antalya dan gelen grup ile Şafak Omaç burada Belediyenin spor tesislerinde çadır kurup kalacaklar. Kahve içerken yanımda Masalcı Esma ve Gözde Emine oturuyor.

Metro istasyonuna erken varıyoruz, biraz beklememiz gerek. Güvenlik görevlileri almıyor içeri. Saat 20:00 de gelin diyor. Biz de bisikletleri park ediyoruz merdiven duvarının dibine.

Beklerken boş durmayıp resim çekiliyoruz metroya binecek olanlar. On kişi ayakta, altı kişi yere oturmuş durumda.

Duvara dayanmış olarak ben, Serhat Selahattin usta, Olcay, Gözde Emine ve Devrim duruyoruz kamera önünde.

Gözde Emine ile birlikte resim çekiliyoruz parmaklıklar önünde.

Saat 20:00 olunca metroya biniyoruz. Burası ilk durak olunca ilk vagon ve son vagona yerleşiyoruz rahatlıkla.

Ayakta bisikletleri tutuyorum devrilmesin diye.

Alsancak istasyonuna 30 dakikada varıyoruz. Akşam saati Karabağlar ve Gaziemir yol trafiği çekilmez doğrusu. Arabaların yoğunluğu nedeni ile tehlikeli bir trafiğin içinde yol almaktansa metro ile gelmek daha mantıklı. Alsancak istasyonuna vardığımızda bir kaç kişinin binemediğini öğrenince onları beklemeye karar veriyoruz. Garın önünde çimenlere yayılıyoruz.

Alsancak Garının önünde Mustafa Kemal ATATÜRK’ün gezilerinde kullandığı vagon burada sergileniyor. Müze olarak hazırlanıp çalışma saatlerinde gelip içini görebilirsiniz. Etrafını da Belediye güzel çiçeklerle donatmış.

Diğerleri de gelince hep birlikte Ahmet Yıldırım’ın işlettiği Cinatı’na geliyoruz.

Cinatı fikrinin sahibi Öğretmenim Yılmaz Murat Bilican bizi bekliyordu Cinatında. Yılmaz’ın başı kel, benim uzun saçlarım tezat oluşmuş durumda. Ama kimse gocunmuyor bu duruma. Ellerimizi birbirimizin omuzuna atarak resim çekiliyoruz.

Bu kez başımıza birer fötr şapka takarak resim çekildik.

Daha sonra hep birlikte biralarımızı alarak çimbara giderek çimlerin üzerinde sohbet eşliğinde biralarımızı yudumluyoruz. Arkadaşlarımız Semra ve Şerif Çetindağ, Tuğba Laçiner aramıza katıldılar. 5 Günün yorgunluğunu alıyoruz böylece. Çimenlerde 7 kişiyiz.

Turu bitirmenin verdiği tatlı yorgunlukla gecenin sessizliğinde mutlu gülümsemelerimiz eksik olmuyor. Bir kaç patlak lastiğin dışında tur boyunca herhangi bir şey olmadı. Yanımda taşıdığım bisiklet yedek malzemelerinden sadece 4 iç lastik kullandım. Sağlık malzemelerinden hiç kullanmadım. Yanımda birlikte pedal basan Doktor Burcu’ya hiç iş düşmedi. En çok ta buna sevindim. Türkiye de ilk defa katılımcıların kendi eşyaları ile turu sorunsuz tamamlamaları bizleri ayrı sevindirdi. Tura katılan tün arkadaşlara teşekkür ederim. Tur boyunca sorunsuz, kamp yerlerinde paylaşarak kamp alanını düzenli bir biçimde kurarak yardımcı oldular. Hep beraber yedik, içtik bisiklete bindik. Kamptan ayrılmadan önce çöplerimizi toplatıp bulduğumuz gibi tertemiz bırakıyoruz. Yeni dostluklar kuruldu birbirimizi tanıyarak. Turun bir yarış değil gezip göreceğimiz, kendi eşyalarımızı taşıyıp kendi ihtiyaçlarımızı karşıladık. Tur boyunca güle oynaya bisiklet sürdük, akşamları kamp ateşi etrafında şarkılar, türküler söyleyerek hep beraber eğlendik, sohbet ettik. Açıkçası Memleketi kurtarmadık, Memleketi yaşadık doyasıya. Tarih ve kültürümüz biraz olsun artmış oldu. Yeni yerler, yeni insanlar, bahar çiçekleri ve kuşları ile birlikte doğanın içinde Antik kentleri dolaştık tur boyunca.

İyi ki Bisiklet var.

Çimenlere 9 kişi yarım daire şeklinde oturmuşuz.

Tur ertesinde Gazetelere bile haber olduk daha ne olsun. Merdivenlerde müzik ritmine göre oynarken kalabalık grup olarak çekilip gazeteye basılmış resmimiz. Altına da başlık olarak ” Antik kentlere bisiklet yolculuğu yazıyor.

Son kalan bir kaç arkadaşla çim barda bir süre sohbet edip biralarımızı yudumluyoruz. Biraz uzun oturup dinlenmem iyi oldu. Yorgunluğum geçince Arkadaşlarla vedalaşıp evime doğru pedal çevirmeye başladım.

Benim çektiğim resimlerde urimbaba.com yazıyor, diğerlerini arkadaşlardan alıp yazıda kullandım.

Bu gün yaptığımız yol yaklaşık olarak Toplam 66 Kilometre civarında.

Yaptığımız yolun haritası aşağıda

Alsancak Üçkuyular haritası aşağıda

Gökova Bisiklet Tur 14. Gün

02 Ağustos 2013Gökova Bisiklet Turuathena, athena tapınağı, beçin, efes, heraklia, kapıkırı, karya, latmos, milas, milet, samsonurimbaba

29 Haziran 2013 Cumartesi

Beçin Kalesi – Milas – Bafa – Kapıkırı

(Kör arkadaşlar için betimleme yapılmıştır)

Üç Dengesiz Bisikletçinin Maceraları

Seni düşünmek güzel şey, ümitli şey,
Dünyanın en güzel sesinden
En güzel şarkıyı dinlemek gibi bir şey…
… Fakat artık ümit yetmiyor bana,
Ben artık şarkı dinlemek değil,
Şarkı söylemek istiyorum.

Nazım Hikmet Ran

Öne çıkmış olan görsel, Kapıkırı köyündeki Heraklia antik kentinin duvarı dibinde Bafa gölü ve Beşparmak dağının kayalıklı eteklerinin manzarasını izliyorum.

Bütün gece köpeklerin havlamalarını duyarak yarı uyanık sabahı ettim. Yavru köpekler en ufak bir harekette oturduğu yerden havlamaya bir başlıyor, diğer köpekler de ona eşlik ediyorlar. Öyle gidip te dalaşmıyorlar gelen tehlikeye, oturdukları yerden havlıyorlar sürekli. Ta ki Güneş doğasıya kadar. Gün ağarıp Güneş doğduktan sonra sesleri kesildi de biraz uyuyabildim. Yeşil çadır dibinde uyuyan üç köpek. Sabaha kadar havlamaktan yorulmuş, şimdi uyuyorlar. Güneş doğduktan sonra kalkıp dışarıya çıktım. Gördüğüm manzara bu, anaç köpek ve yavruları etrafta uyuyorlar. Bir derece de bizleri korumuş oldular. Karşıda ocak var, ateşi burada yakıyor piknikçiler.

İrfan uzandığı yerden çadır kenarında oturmuş siyah tüylü köpeği çekiyor ayaklarının ucunda.

Yanımızda yiyecek olarak sadece birkaç parça ekmek vardı, ekmekleri de köpeklere verdik. Buraya gelip böyle köpek sürüsü ile karşılaşacağımızı bilseydik dün akşam yediğimiz yemeğin artıklarını getirip köpeklere verirdik, neyse ki yanımızda biraz ekmek vardı.

Bir çekirge gidon çantasına gelip konmuş bizleri izliyor ne yapıyoruz diye. Ben de yakından resmini çekiyorum ama çekirge net çıkmamış. Arkada çınar ağacının kalın gövdesi ve dayalı bisikletler.

Kaleyi ve içindekileri şöyle bir dolaşayım dedim, ne var ne yok diye. Bir bina onarılarak duvarları yenilenmiş. Alt köşede üst üste üç tane kitabe yerleştirilmiş.

Beçin kalesi

Milas’ın 5 km güneyinde yer alan Beçin Beldesinin girişinde, Milas-Ören yolundan sağa sapan bir yolla kalıntılara ulaşmak mümkündür. Platonun kuzey ucundaki dik kayalıkta yer alan kale ise hemen göze çarpar.

Tarih içinde Pezona ( Ortaçağ İtalyan Kaynaklarında) Barçın, Berçin, Peçin ve Beçin ( Türk-İslam Kaynaklarında) gibi değişik isimlerle anılan Beçin’deki en eski kalıntılar, Arkaik döneme kadar uzanır. Bugünkü Beçin platosunun kuzey ucundaki kaya kütlesi üzerinde yer alan Ortaçağ kalesinin altında, Arkaik ve Klasik dönemlere ait mimari kalıntılar vardır. Bugünkü Beçin Beldesinin olduğu yerde rastlanan ve Geometrik dönemden Roma dönemine kadar uzanan değişik tipteki mezarlar da, Antik döneme tanıklık ederler. Birinci parlak dönemini, Arkaik dönemde yaşadığını anladığımız Beçin, uzun bir ardan sonra bir Türk Beyliği olan Menteşe oğulları ile ikinci bir parlak dönem daha yaşamıştır.

XIII. yüzyılın ikinci yarısında bölgeyi egemenliği altına alan Menteşe oğulları Türkleri, başlangıçta Milas ı merkez olarak seçmiş ancak savunmasının kolay olması, havadar ve bol suları gibi nedenlerle yönetim merkezini Beçin e taşımışlardır. Tacettin Ahmet Gazinin yönetimi boyunca, beyliğin başkentliğini yapa Beçin, 1331 de Osmanlı topraklarına katılınca merkez Balata (Milet) taşınmıştır.

Şapel (küçük kilise ) gibi çok az sayıda Bizans kalıntısının görülebildiği Beçin de İç kale, Ahmet Gazi Medresesi ve türbesi, Orhan Bey Camii, Büyük Hamam Bey Konağı, Bey Hamamı, Kızıl-Han, Kara paşa Medresesi, Yelli Camii, Yelli Hamam, Yelli Medrese, ve ilginç mezar taşlarıyla mezarlıklar görülebilecek Türk dönemi kalıntılarıdır.

Menteşe Beylik konağı giriş kapısı çıkıntılı kenarlarıyla devasa boyutta yapılmış. Konağın yüksek duvarlı giriş kapısı onarılmış.

Kanaldan akan su buradan çıkıyor, içilebilir temiz su. Sağdaki orijinal çeşme, çok eski, suyu akmıyor. Soldaki yeni yapılmış, su iki delikten gürül gürül akıyor.

Henüz onarılmamış yapı duvarları, pencereleri kemerli.

Kaleyi gezip resim çekerken Likya yolunun buradan geçtiğini taştaki işaretten anlıyorum. Yerdeki bir taşa kırmızı ve beyaz kısa şerit olarak boyanmış.

Kalenin arka tarafında yüksek kayalıklı bir tepe var. Dik kayalıklarda oyuklar, küçük mağaralar oluşmuş.

Kaleyi şöyle bir gezip resimler çektikten sonra kaleden aşağı Beçin’e iniyoruz. Bakkaldan kahvaltılık ve yumurta alıp kahvenin bir bahçesinde masada kahvaltımızı yapıyoruz. Kahvaltıdan sonra yola koyulduk. Milas’ın merkezine girmeden çevre yolundan gidiyoruz. Daha önce gelirken mola verdiğimiz dut ağaçları olan restorana gelince İrfan ile Yıldıza seslenip burada bir kahve molası verelim diyerek restoranın bahçesine çıkıyoruz. Restoran yoldan biraz yüksek merdivenler var. Restoranda yine kimseler yok, masada kahvemizi pişirip içiyoruz keyifle. Dut bitmiş 11 gün olmuş geçeli. Su yine havuza devamlı akıyor, sularımızı tazeleyip yola devam ediyoruz.

Yolda tarihi kalıntılar görünce resim çekiyorum haliyle. Sanırım su kemerlerinin kalıntıları. İki tane ayrı yerde yüksek kemer görünüyor.

Milas ovasında Sarıçay çayı ovayı sulayıp Bodrum tarafında denize ulaşıyor. Eskiden kullanılan karayolunda atıl durumda kalmış taş köprü ortası yok olsa da kenarları ayakta duruyor. Taş köprü bir yere kadar uzamış, yanda söğüt ağaçları yeşillendirmiş çay kıyılarını.

Köprünün olduğu yerde durup resim çekince İrfan ile Yıldız bisikletleriyle yolda gelirken bir poz yakalıyorum.

Bafa’ya gelmemiz çabuk oldu çünkü yolumuz bugünlük kısa, programımızda Heraklia antik kentinde küçük bir gezinti yapmak için konuşmuştuk. Zaten ana yoldan geldiğimizden yol kısa oldu. Bafa yazan tabelayı çekiyorum, yanında yol yapım çalışmasını gösterir uyarı levhası var.

Bafa köyünden Kapıkırı’na doğru sapınca her zamanki kahvede oturup çay molasını veriyoruz. Çaylar odun ateşinde pişiyor, tüp daha pahalı olduğu için kahveci yakıtını oduna karşılıyor. Odun toplamak bedava. Hem odun ateşinde pişen çay daha lezzetli olur. Çay ocağında çaycı çayları doldururken çekiyorum bir poz. Çay ocağı tam ocak şeklinde yapılmış. Duvar içine yarım metre girilmiş, üstünde bacası var. Sacayağı üzerine konulmuş yedeklik altında odunlar yanıyor. Odun ateşinde ısınan su ve çaydanlıkta demlenen çayın tadını başka bir yerde bulmanız zor. Ocağın yanında küçük bir akvaryuma kesme şeker doldurulmuş. Kavanozlarda diğer sıcak içecekler konulmuş. Neskafe, oralet, tarçın, sahlep gibi.

Daha önce Gölyaka dan geçerken peşimize takılan sevimli köpek yine peşimize takılıp Kapıkırı’na kadar bizimle beraber koşturarak geliyor. İrfan ve Yıldızın ardından koşturuyor dili bir karış dışarıda.

Daha önce kaldığımız Heraklia restorana gidip sahibi Hüseyin Tiryaki ile konuşup anlaşıyoruz. Karnımız da acıkınca kızartma ısmarlayıp yiyoruz bir güzel. Yerde yatan yavru köpek ne de sevimli.

Yıldız dayanamayıp yavru bir köpeği severek uyandırıyor. Yavru köpek şaşkın, Yıldız elleriyle havaya kaldırmış sevimliliğine bakıyor yakından. Yavru köpek çok sevimli. Tüylerinin rengi tarçın rengi.

Bisikletleri Heraklia restoranın bahçesine park ediyoruz. Önceden kararlaştırdığımız gibi İrfanın rehberliğinde Heraklia antik kentini şöyle bir dolaşıyoruz. İlk önce kral yolunda ilerliyoruz ne de olsa yolların kralıyız değil mi? 14 Gün oldu bisikletle dolaşıyoruz. İrfan Yıldız ile beni kral yolunda çekiyor. Arkamızda Latmos (Beşparmak dağı).

Kayalıklar üzerine kurulmuş Athena tapınağının duvarları görünüyor.

Her köyde olduğu gibi bu köyde de eşek taşımacılığı yapıyor. Şu an eşek zeytin ağacının gölgesinde dinleniyor. Resmini çekerken eşek bana bakıyor ne yapıyorum diye.

Kapıkırı Heraklia antik kentin üzerine kurulmuş bir köy, bunun çarpık örneklerini antik kalıntıların üzerine yapılmış evin resminde açıkça görülüyor. Atta düzgün kesilmiş taş bloklar düzgün olarak örülmüş iki sıra. Üzerine yine taş ama öyle yontma, kesme gibi işlemden geçmeden doğadaki şekliyle duvar örülmüş. Arada antik kentin kalıntılarından bir kaç tane daha, o da köşelere serpiştirilmiş. Biz daha taş devrinden kurtulamamışız, yontma taş devrine daha çok var.

Zeytin ağaçları içinde kaybolmuş köy evi. Sahibi biraz sanatkar olmalı ki yamaçtaki eve taş duvar örerek teraslar yapmış. Eve ulaşan yürüme yolu da taş döşeli ve seviyesi düzgün. Sağda da saman balyaları duruyor üst üste.

Zeytin ve hayıt ağaçları içinde kalmış kale duvarları. Blok taşlar uzun ve düzgün kesilmiş.

Karal yolunda gidiyoruz, önümüze merdivenli yol çıkıyor. Kayaları yontup düzgün merdiven haline getirmişler eski zamanlarda.

Kral yolu bazı yerlerde neredeyse yok olmuş, kayaların üzerinde, yarıklar içinde yürüyoruz. Önde İrfan ve Yıldız yürüyor.

Antik kentin sınırına geldik. Burada kale duvarları kalıntıları var. Üst taraf yumru şeklinde dağın kayalıkları.

Bazı yerde kale surları doğal kayalardan oluşmuş. Kaya yüksekte, çıkmak için dar merdiven oyulmuş.

Biraz yükseğe çıkınca manzara da güzelleşiyor. Bafa gölünün sol tarafı, geldiğimiz yol ve dağlar. Göle girinti yapmış küçük yarımadalar manzarayı güzelleştiriyor.

Heraklia antik kenti

Antik Latmos körfezinde yer alan Heraklia’nın ilk adı Latmos idi ve adını deniz seviyesinden 1300 metre yüksekliğe ulasan Latmos Dağı’ndan alıyordu. Efes- Milet ticaret yolu üzerinde olmayan ve Latmos körfezinde yer alan Heraklia, hiçbir zaman çok önemli bir şehir olmadı. Deniz ticaretini çok yakınında olan ünlü Milet şehrine kaptırdı. Iyonya’da olmasına rağmen Heraklia, her zaman bir Karya şehrinin özelliklerini taşıdı ve tarihsel açıdan Karya şehirlerinin kaderini paylaştı. Kral Mausolos şehri kurnazlıkla aldı ve şehrin ismini değiştirdi. Ayni isimle anılan birçok Heraklia şehrinden ayrılması için Latmos Dağı altındaki Heraklia anlamına gelen “Heraklia ad Latmos” adını aldı. M.Ö. 287 yılında general Lizimahos tarafından fethedilen Heraklia’nın etrafına günümüzde bile bütün ihtişamı ile ayakta duran şehir duvarları inşa edildi. Göl seviyesinden yaklaşık 500 metre yüksekliğe kadar çıkan bu duvarlar 65 tane kule ile güçlendirilmiş olup yaklaşık 4 mil uzunluğundadırlar.

Heraklia komşusu Milet ve Priene şehirleri gibi Hippodamik stilde, yani birbirini dik kesen caddelerin meydana getirdiği satranç tahtası desenli bir plan üzerine kurulmuştur.

M.Ö 1. YY sonunda Menderes nehrinin taşıdığı aluviyonlarla denizle olan bağlantısını ve bunun sonucunda deniz ticaretini tamamen kaybeden Heraklia’nın yıldızı yavaş yavaş sönmeye sönmeye başladı.

Şehirdeki zikredilmesi gereken ikinci önemli yapı ise, deniz kenarında bir burun üzerinde yer alan, Helenistik döneme tarihleşen Athena tapınağı idi.

Oldukça sönük geçen Roma dönemi arkasından Herakliya’nın yıldızı Bizans döneminde yeniden parladı. M.S. 7. YY Arabistan yarımadasından gelen da bir çok kesiş, din adamı Latmos dağlarında yaşamaya başladılar. Bazılarının büyük bir üne kavuştuğu bu din adamları bölgeye birçok insanın gelmesine neden oldular. Anadolu’nun en büyük manastır merkezlerinden biri olan Latmos körfezinde bu dönem 400 yıl sürdü. Türklerin Anadolu’ya gelmesi ile duraklayan manastır hayatı, Haçlı savaşlarında tekrar alevlendi.

Efsaneye göre, bu bölgeye gelen keşişler mağaraların birinin içinde ünlü Endymion’un mezarını keşfettiler ve mezarı bir Hıristiyan kutsal mekanı haline getirdiler.

Athena tapınağının videosu. Teknik bir sorundan dolayı tam ekranda seyrederseniz görüntüyü görebilirsiniz, özür.

heraklia1 ile urimbaba

Yüksekten göl manzaralı Kapıkırı köyü. Bir tane camisi var köyde. Minaresi de görülüyor kısa olsa da.

Yuvarlak kocaman kaya alt tarafı öyle bir oyulmuş ki altında rahatça oturup dinlenebilirsin. Kaya kumul olduğu için rüzgar estikçe oyuk büyümüş.

Bu kayaların acayip bir yapısı var yuvarlak ve devasa kayalar sanki dağın tepesinden atılıp buraya düşmüş gibi duruyor. Resmi çekmek için gerilerden anca kadraja sığdırdım.

Kral yolu haricinde köylüler bahçeler arasında kendilerine köy yolu yapmışlar. Yol kendilerine yetecek kadar dar yapmışlar. Ancak eşeklerle geçilebilecek kadar geniş olan yolun kıyılarında üst üste konulmuş taşlardan duvar var. Taşlar harç, çimento olmadan öylece duruyor.

İrfan’ın rehberliğinde patikalardan ilerlerken çıkmaz yerlere geliyoruz, köylüler her tarafı çitlerle çevirmiş geçecek yol bırakmamışlar. Geri de dönemediğimizden çalıları kaldırıp kendimize yol açıyoruz. Burası kentin mezarlığı, lahitler taştan oyulmuş. Mezar kapakları çok kalın yapılmış ama mezar soyguncuları yine de mezar kapaklarını kaldırıp değerli ne varsa alıp götürmüşler. Ölü gömülen yer kaya, oyulup açılmış, Üzerinde yana doğru kaydırılmış yarım metre kalınlığında kapak duruyor.

Kapağı daha az açılmış kaya mezar.

Göle biraz yaklaştık, küçük bir kayık kıyıya yakın bağlı duruyor.

Kentin atakta kalmış manastırına geldik. Bir kısım taşlar antik dönemden kalma, üzerine yamuk yumuk taşlarla kule olarak yükseltilmiş. Duvarda nişler yapılmış. Bir tane de kapı var. Kuleye giriş kapısı uzun taş bloklardan yapılmış. Üst katta pencere yeri biraz aşındırılıp genişletilmiş insanlar tarafından.

Manastırın bahçesi, kıyıları taş duvar örülerek düzgün teras haline getirilmiş. Sol tarafta göl manzarası var.

Terasın duvarına oturup gölü izliyoruz. Yürümek biraz yordu bizi. Oturup dinlenirken üçümüzü elçek resim çekiyorum kule ile birlikte.

Manastırın duvarlarının bir kısmı ayakta kalmış yer yer. 1 Metrelik kemer iç kısma örülüp burçlarda yürüme yeri yapılmış.

Manastırın kapısı göle doğru, kapı kenarları ve kirişi taş bloklardan yapılmış. Üstteki kiriş kırık durumda üstündeki duvar ile birlikte. Yarık kemerin ortasına kadar görünüyor.

Kimi mezar göl manzaralı, gölün kıyısında havadar ve rüzgar alan bir yere yapılmış. Kimi de gölün içinde. belki de göl seviyesi daha aşağıda idi deniz ile bağlantılı olduğu yıllarda.

Göl kıyısındaki kayalıklar oyulup mezar yapılmış. Mezar kapakları az açılmış durumda. Haliyle içleri boş.

Göle uzanan küçük bir yarımada tamamen kayalıklardan oluşmuş.

Manastırda bir süre dinlendik, artık geri dönmeliyiz diyerek kirişi kırık kapıdan İrfan ve Yıldız geçerken arkalarından resmini çekiyorum.

Kulenin içi, üst tarafı kemerle desteklenmiş. Köşede merdiven boşluğu var yukarıya çıkmak için. Ama merdiven yok.

Uzaktan Kapıkırı köyü ve camisi şirin görünüyor.

Bir çok kalıntı var antik kentten kalan. Sütun, taş duvarlı yapılar düzgün yontulmuş. Aralarında zeytin ağaçları çıkmış.

Yüksek duvarlı manastır yanında durmuş Bafa gölünün manzarasını izlerken İrfan beni çekiyor. Bu resmi öne çıkan görsel olarak seçiyorum.

Yıldız ve ben düzlüğün kıyısında kaya üzerine oturmuş gölü seyrediyoruz.

Gezimizi bitirip restorana geri geldik. Restoran bile tarihi kalıntıların üzerine yapılmış. Bazı yerleri taş bloklar, diğer yerler beton dökülerek sıvanmış. Sıvalı yerler beyaz kireç ile boyalı, taş bloklar orijinal renkleri ile duruyor.

Akşam güneşi ufukta batmadan biralarımızı alıp güneşin yavaş yavaş ufukta dağların ardına batışını gölün manzarasıyla birleştirip biralarımızı keyifle içiyoruz. Burada olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Latmos dağının göle değen etekleri üzerinde Güneş ufukta batıyor. Güneşin ufukta battığı yer Dilek yarımadasının olduğu Samson dağı. Gölde hafif esen rüzgarın oynattığı kayık dans ediyor adeta.

Güneş battıktan sonra restoran sahibi bize kumsalı emanet ederek ailesiyle arabaya binip gidiyorlar. Biz de akşam yemeğini yapıyoruz, bu akşam tatlı olarak puding yaparak soframızı zenginleştiriyoruz. Bu gece çadırlarımızı kurmuyoruz, çünkü tahta çardaklarda matı serip uyku tulumuyla yatıyoruz.

Bu gün yaptığımız yol yaklaşık olarak 43 Kilometre civarı.

Yaptığımız yolun haritası aşağıda

Gökova Bisiklet Turu 8. Gün

24 Temmuz 2013Gökova Bisiklet Turuay, bozburun, dağ, dengesiz, dolunay, karya, piknik, turgut, yelkenurimbaba

23 Haziran 2013 Pazar

Gökova Bisiklet Turu 5. Gün

( Kör arkadaşlar için betimleme yapılmıştır. )

Heeeey

Ne duruyorsun be , at kendini denize

Geride bekleyenin varmış , aldırma

Görüyormusun her yerde Hürriyet var

Yelken ol , kürek ol , dümen ol , balık ol , su ol

Git gidebildiğin yere kadar.

Orhan Veli Kanık

Sabah horoz sesleriyle uyanıp toplanıyoruz, ardından kahvaltımızı yaptıktan sonra şöyle hep beraber bir zeybek oynayıp sabah sporumuzu yapıyoruz. İrfan , Yıldız ve ben ağırdan alıyoruz bu gün çünkü biz grubu takip etmeyip Bozburun’a doğru devam edeceğiz. Arkadaşlarla vedalaşıyoruz, Ayşe Kuş, Şafak Omaç, Mukaddes Akbulut, Ahmet, Asaf Yıldırım, Burcu Kural hepinize teşekkürler, tur boyunca birbirimizi hiç bırakmadık ve güzel zaman geçirdik.

Arkadaşları yolcu ettikten sonra biz de toparlanıp yola çıkıyoruz. Hisarönünden sağa sahilden devam ediyoruz. İrfan bizi Turgut şelalesine götürecek. Tabelasını görünce şelaleye doğru toprak yoldan tırmanmaya başlıyoruz. Bazı yerler zorluyor ama tırmanma fazla değil çabucak varıyoruz ki şelale girişinde görevli koymuşlar ve giriş ücretli diyor. Biz de bu duruma tepki gösteriyoruz tabi ki, her yer ücretli olursa böyle gezip görmenin anlamı kalmaz. Haliyle girmiyoruz ve tırmandığımız yokuştan aşağıya geri dönerek ana yolumuza devam ediyoruz. Hava sıcak, fazla bunalmadan bir ağacın gölgesinde dinleniyoruz. Elçek ile üçümüzü akasya ağacına yaslanmış olarak çekiyorum.

Orhaniyeye gelince buranın meşhur kız kumunu görüyoruz. Burada denizin içinde kumdan bir yol var, biz de bisikletleri bırakıp girmiyoruz, yola devam ediyoruz. Turgut köyünden tırmanmaya başlıyoruz. Tırmanışın ardından sahilden ilerleyerek Selimiye köyüne vardık. Yüksekten Bozburun köy manzarası. Burası etrafı dağlarla çevrili şirin bir yer. Küçük bir yarımada denize doğru çıkıntı yapmış.

Burada köyün içine girip uygun bir yerde oturuyoruz. Yıldız ve ben denize girip serinlemeye çalışıyoruz. Gölgede bankın üstünde kahve pişirip bir güzel afiyetle içiyoruz.

Selimiyeden çıktıktan sonra yine yokuş başlıyor, ağır ağır tırmanmaya başlıyoruz. Fazla yolumuz yok ama yokuş yavaşlatıyor biraz. Bozburun’a varıyoruz, girişte bir çeşme görüyor İrfan , burada biraz dinlenip sularımızı tazeleyip dolduruyoruz. Bozburun tabelası ve köy girişi.

Köyün marketinde yiyecek bir şeyler alıyoruz karnımız acıktı. Yıldız daha önce buraya gelip kamp yapmış, Karya bisiklet turunda kamp yaptıkları plaja götürüyor. Plajda kafeterya ve banklar var, burada çadır kurup kalabilirmiyiz diye izin istiyoruz, o da kalabilirsiniz deyince küçük çam ağaçlarının altında çadırlarımızı kuruyoruz. Hemen menemenimizi yapıp karınlarımızı doyuruyoruz. Plajda denize girip serinledikten sonra biraz dinleniyoruz. Burada ben bir fikir atıyorum ortaya, böyle turlarda bir kişi alışverişte harcamaları yapsın diğerleri karışmasın nasıl olsa ortak yiyip içiyoruz onun için kasa olarak İrfanı seçip ona paraları veriyoruz.

Kampımızı kurduktan sonra bisikletleri kilitleyip köyde dolaşmaya çıkıyoruz. Solda evler, yol kilitli taş döşeli. İleride dükkan önü üstte gölgelik gerilmiş.

Bozburun korunaklı bir koy, koy içinde bile küçük adacıklar var. İşte onlardan biri, şirin, küçük bir ada. Üzeri kayalık ve bir miktar ağaçlar bitişmiş.

Bozburun kordonunda kilitli taş yolda dolaşırken üçümüzün ayaklarımızı çekiyorum. Yıldızda tokyo terlik, bende terlik. İrfan spor ayakkabısını çorapsız giymiş.

Kilitli parke döşeli yolda gölgelerimiz uzamış üçümüzün. Demek akşam olmak üzere.

Bozburun’un kordonu çabucak bitiyor ve geri dönüyoruz. Koy korunaklı yer olunca çeşitli tekneler sahile bağlanmış. Bunların aralarında yelkenli tekneler de var. Direkleri uzun.

Bozburun köyü harika bir yer, doğal liman yapısıyla teknelerin demirlemesine uygun bir yapısı var. Köy sessiz , sakin , acaip müzik gürültüsü yok. Tam dinlenip tatil yapılacak bir yer. Koy komple yürüme yolu yapılmış, biz de akşam yürüyüşünü üçümüz sohbet ede ede kıyıda bağlı teknelere baka baka gerçekleştiriyoruz.

Hava kararmadan kamp yerimize dönerek akşam yemeğimizi yapıp yiyoruz. Hava kararınca biralarımızı alıp ayın doğuşunu seyre dalıyoruz. Ayın doğduğu tarafta dağın yamacının ardında önce bir ışık hüzmesi ardından ay kendini dağın yamacının tam ortasında kendini göstermeye başlıyor. Tam dolunay yani ayın ondördü. Ayın büyülü ışığına kendimizi kaptırarak biralarımızı yudumluyoruz.

Ay dağın yamacından tam ayrılırken.

Ve ay yamaçtan ayrılıp karanlık gök yüzünü aydınlatmaya başlıyor.

Dağ karanlık, parlak dolunay ve tekneler kıyıya bağlı harika bir geceyi yaşıyorum.

Piknik masasına İrfan ve Yıldız ayaklarını dayamış gecenin tadını çıkarıyorlar. Arka fonda en güzel gecelerden biri gerçekleşiyor. Bozburun ayın şavkı ile yavaş yavaş aydınlanmaya başladı.

Bu manzarada bir Ege türküsü tutturuyorum;

Ah bir ataş ver Cigaramı yakayım
Sen salın gel ben boyuna bakayım
Uzun olur gemilerin direği
Ah çatal olur efelerin yüreği

Ah vur ataşı Gâvur sinem ko yansın
Arkadaşlar uykulardan uyansın
Uzun olur gemilerin direği
Ah çatal olur efelerin yüreği

Anonim İzmir türküsü

Dolunay ışığında yelkenli teknelerin direkleri uzun mu uzun.

Öyle bir zamanda burada olduğumuz için şanslıyız. Hava gayet sakin ve güzel, yaz akşamı, denizin kıyısında üstelik dolunayın muhteşem güzelliği ve de üç dengesiz güzel insan, daha ne olabilir ki.

Ertesi gün nereye nasıl ve hangi yoldan gideceğimizi kararlaştırıp yatmak üzere çadırlarımıza girip tatlı bir uykuya dalıyoruz.

Bu gün yaptığımız yol yaklaşık 40 Kilometre civarı.

Bu günkü yolumuzun haritası aşağıda

Gökova Bisiklet Turu 3. Gün

14 Temmuz 2013Gökova Bisiklet Turuathena, athena tapınağı, bafa, çay, elçek, euromos, fasulye, gölyaka, heraklia, kapıkırı, karacabel, karya, keramos, milas, muğla, yatağanurimbaba

18 Haziran 2013 Salı

(Görme engelli arkadaşlar için betimleme yapılmıştır)

Öne çıkmış olan görsel, Bafa gölü manzarası, manastır adası.

Sabah erkenden uyanıyoruz, güneş doğmuş güzel bir sabah, göl sakin ve dingin, bize mutluluk veriyor göl kıyısında uyanmanın. Elimizi yüzümüzü yıkayıp toplanmaya başlıyoruz. İrfan Akkaya erkenden yola çıkmış , bisikletleri yüklendikten sonra rehberimiz İrfan Özden bize rehberlik edip Herakliada bulunan Athena tapınağını gezdiriyor.

Athena tapınağı, duvarları yüksek, çatısı yok. Taş bloklar düzgün kesimli ve ip gibi örülü. İki zeytin ağacı kenarlarda.

İrfan İle Hüseyin Bafa göl manzarasını kaçırmıyor. İkisi de yüksek duvarın dibinde, gölgelik yerde oturuyor. Arkada yuvarlakımsı kayalar silsilesi.

Ben de onlara katılarak manzaranın keyfini çıkarıyorum. Aşağısı kamp kurduğumuz yer Heraklia Restoran. Bafa gölüne girinti yapmış gibi ama öndeki ağaçlar ada olduğunu saklıyor. Bu resmi öne çıkmış görsel olarak seçiyorum.

Elçek yapıyorum kendimi Bafa gölü manzarasına karşı. Kafamda mavi buff, gözümde güneş gözlüğü.

Gölün sol tarafı, dün geldiğimiz yol tarafı. Kapıkırı köyündeki yeşillikler içinde kalmış evler zar zor görünüyor.

Kapıkırı Köyü ve mavi külahlı minaresi olan cami.

Athena ayak izi kayada oyuk biçiminde bırakmış.

Altta Heraklia Antik Kenti Üstte Kapıkırı Köyü aynı resimde görüldüğü gibi antik dönemden kalan duvar üstüne çamur – taş karışımı ev.

Yüksekte Athena tapınağının binası görünüyor.

Kısa bir gezinin ardında yola çıkıyoruz , kahvaltılık alış verişi Gölyaka da bakkaldan yaptıktan sonra ilerideki kahveye varıyoruz. Kahvaltılıklarımızı çıkarıp duble çaylarımızı ısmarlayıp bir güzel kahvaltı yapıyoruz. Kahveci de bize kendi yaptığı hurma zeytinden ikram ediyor.

Alper Güngör’ün dediği gibi “Kahvaltının Mutlulukla Bir İlişkisi Olmalı” Masada üçümüz oturmuş durumda, masanın üstünde kahvaltılık malzemeler. Resmi çeken telefonu biraz titrettiğinden az bulanık çıkmışız.

Kahveci çay ocağında odun ateşinde tavşan kanı gibi demlenen çayı bardaklara doldururken.

Kahvecinin ilginç bir gülüşü var, eğer yolunuz buraya düşerse kahveciyi mutlaka güldürün. Tabi ki buraya kadar gelmeniz gerek. Güzelce bir kahvaltının ardından yola çıkma zamanı geldi. Buralardaki yollardan hiç geçmediğimden yol durumunu bilmiyorum, yol düz mü, yokuş var mı ? Artık ne çıkarsa bahtımıza. Bafa köyünden çıkıyoruz ve önümüze ilk rampa beliriyor, başlıyoruz tırmanmaya. Sıcak artmaya başlıyor, su içe içe tırmanırken arabanın biri yanımdan geçerken kornaya basıyor. Haliyle kim olduğunu çıkaramıyorum, araba az ilerde durup gelmemi bekliyor. Yanına varınca tanıyorum İzmir den bisikletçi bir arkadaşım Serdar. Selamlaşmadan sonra atla arabaya götüreyim diyor. Tabi ki ben kanmıyorum ona “arabadan in bisiklete bin” diyerek teklifini geri çeviriyorum. İş için Bodrum’a gidiyormuş. Uğurlar olsun diyerek yolumuza devam ediyoruz. Biraz daha tırmandıktan sonra Karacabel tüneline ulaşıyoruz. Tünel yeni yapılıyor, inşaat henüz tamamlanmamış. Tünelin bir tanesi bitmiş, diğeri yapılıyor. Girişte tabelada yazan Karacabey tüneli 213 m.

Bel deyince tırmanma da bitti bundan sonra iniş başlıyor, inişte bisikletlerimizi salıyoruz. 67 Km hıza ulaşıyorum, bu benim yeni hız rekorum. Önceki hız rekorum Belkahveden İzmir’e inişte 65 km hız yapmıştım. Bu hıza ulaşınca firenliyorum kendimi çünkü rüzgar sallamaya başlıyor, tehlikeye gerek yok. Düzlüğe inince karşımıza antik Euromos harabeleri beliriyor. Yolun solunda hemen girip bakıyoruz ki görevli ücretli deyince müze kartımın süresi dolmuştu biz de dışarından tapınağın muhteşem yapısının resimlerini çekmekle yetiniyoruz.

Tapınağın uzun sütunları, kirişleri yüksekte tutuyor. Tam alttan çekiyorum sütunları.

Sütunları yandan çekiyorum. Bu sütunlar dikine oyuklu yapılmış.

Diğer yanda düz sütun üç tane, üstünde kiriş var. Daha önde bir sütun daha var ama sütun gibi yuvarlak değil. Sanki kirişi dikmişler gibi.

Hazır tapınakta iken elçek resim çekiyorum üçümüzü. Hüseyin, ben ve İrfan yan yana. Gözlerimizde güneş gözlükleri takılı. Sütunlar yanda ve arkada.

Kırık bir sütun parçasına yaslanıp resim çekiliyorum tapınak sütunları ile birlikte. Beni İrfan çekiyor.

Aynı yerde bu kez ben İrfan’ı çekiyorum.

Tapınağı tüm sütunları ile birlikte çekiyorum. Önde beş, yanda sekiz tane sütun var. Kirişler sağlam olarak sütunların üzerinde duruyor.

Büyük sütunları ile ayakta kalmış tarihi eser az bulunur. Burada biraz oyalandıktan sonra yola devam ediyoruz. Bir süre gittikten sonra yol kenarında dut ağacı olan bir restoran görüyoruz. Su da şarıl şarıl akıyor, hemen duruyoruz. Restoran sahibi yok, içeriye giriyoruz küçük bir havuza borudan su devamlı akıyor. Siyah dut ağacını şöyle bir silkeliyoruz ve düşen dutları toplayıp yıkıyoruz havuzda sonra afiyetle yiyoruz. Sularımızı tazeleyip dinlendikten sonra yola devam ediyoruz. Böylece Milas’a varıyoruz.

Milas giriş tabelasını çekiyorum. Tabelada Milas Nüfus : 54100

Milas ta Karya bisiklet var sorarak nerede olduğunu öğreniyoruz. Ön lastiği yenilemem gerek. Sanayide olduğunu öğrenip oraya doğru devam ediyoruz. Sanayiye ulaşınca karnımız acıkıyor, bir lokantada duruyoruz. Canımız da kuru fasulye çekiyor, hemen ısmarlıyoruz. Gelen fasulye tabağını görseniz koca tabak içi fasulye dolu rahat doyarsınız. Bisiklet insanı bayağı acıktırıyor iştahı da kabarıyor yolda. Fasulyenin ardından az pilav yiyip anca karım doyuyor. Çaylarımızı içtikten sonra bisikletçiye gidiyoruz. Bisikletçi yok eşi bakıyor, telefonla çağırıyor eşini. Bize soğuk soda ısmarlıyor. Bir süre sonra bisikletçi gelip 28 inçlik dış lastik veriyor, hemen değiştiriyorum. Hoş beşten sonra yola çıkıyoruz.

Milas kasabası girişi, iki minareli bir cami sağda.

Milas çıkışında Sağa giden yolu belirtir tabelada; Beçin, Ören. Altında da kahverengi zeminde Meçin kalesi 2, Keramos 42 kilometre yazılmış. Hüseyin ile çekiyorum tabelayı.

Ufukta rampa görünüyor. Uzun mu uzun.

Milas’tan sonra bir yokuş başlıyor akıllara zarar. Tam 9 km, yer yer yol yapım çalışmaları var. Ağır ağır çıkmaya başlıyoruz, hava iyice ısındı, asfalt yer yer erimiş. Zifte bulaşmadan kıyıdan gidiyorum yoksa lastiğe zift bulaştı mı hem zor çıkıyor hem de yolda ne denk gelirse taş, toprak, cam, diken ne varsa yapışıyor. Yokuş bitmek bilmiyor, suyumuz bitmek üzere. Tam bitmeye yakın yolu yapan işçilerden su istiyoruz, sağ olsunlar veriyorlar bir miktar su, onla idare ediyoruz. Benim 1.5 litrelik şişe de bitiyor, derken yokuş ta bitti nihayet. İniş başlıyor ve az ileride dinlenme yerine denk geliyoruz. Çınarların altında kanalda su akıyor ve hemen 9 km çıkan ısınmış pistonları derede soğutmaya çalışıyorum.

Dere kıyısında masalar, sandalyeler. İki kişi oturmuş bir şeyler yiyor. Dere geniş, iki metre civarı. İki blok briket üstüne kalas üzerinde ben oturuyorum. Ayaklarım dere içinde. Dere geniş olduğu için su ayak bileklerime kadar anca geliyor.

Pistonları soğuttuktan sonra bol bol duble çaylarımızı içiyoruz bisküvi ile. Sıcak havada harareti anca çay alır. Boş şişelerimizi su ile dolduruyoruz. Molayı bitirip yola çıktık. Yolun kıyısındaki emniyet şeridinde tek sıra gidiyoruz. Elçek ile kendimizi çekiyorum. Arkada İrfan ve Hüseyin.

Bundan sonra Yatağan’a kadar tatlı tatlı iniş başlıyor. Güneş ufka dayandı, gölgelerimiz taş duvara vuruyor olduğu gibi. Üçümüzün yan yana gölgelerimizi çekiyorum duvarda.

Yatağan’a yaklaşınca yol tek şeride düşüyor trafikte kalabalık olmaya başladı, kamyonlar vızır vızır. Burada termik santral var, tek bacasında duman çıkıyor. Tabelada; Yatağan Nüfus 18400 yazıyor. Tabelayı Hüseyin ile birlikte çekiyorum.

Yatağan şehir merkezine doğru ilerliyoruz, hava kararmak üzere akşam oldu. Karnımız acıkmaya başladı, pilimiz de tükendi. Bakkalın birinden karpuz, peynir, ekmek alıp yan yolun kıyısında yiyoruz, karpuz kocaman 7 kg var ama öyle acıkmışız ki bir dilim kalıyor sadece, onu da Hüseyin naylon torbaya koyup bagajına bağlıyor. Karpuz peynir ekmeği yiyince kendimize geliyoruz ve Muğla’ya varmaya karar veriyoruz. Işıklarımızı yakıp gecenin serinliğinde pedal çevirerek Muğla’ya varıyoruz. Gecenin karanlığında Muğla tabelası Nüfus 62600 Rakım 625 yazıyor.

Muğla’nın nüfusu bayağı azmış, gecenin ilerleyen saatlerinde şehrin merkezine varıyoruz. Şehrin parkında Gezi parkı için platform oluşturmuşlar. Parktaki arkadaşlar bize çadır alanı olan parkı tarif ediyorlar. Biraz dinlenmek için dondurmacıda oturup dondurma ile serinleyip kalacağımız parka doğru gidiyoruz. Gece 12 de parka varınca uygun bir yer ararken Şafak Omaç’ın sesi geliyor Şafağın yanında diğer arkadaşları görüyoruz. Burada Ayşe Kuş ile tanışıyorum. Hoş geldin beş gittin muhabbetin ardından çadırlarımızı kuruyoruz. Saat bir oldu ve yorgunluktan hemen uyuyoruz.

Horozlar bile sabah ötmesi için uykuya dalmışlar. Horoz kafesin üzerine tünemiş. Tüylerinin rengi sarı, kuyruğu ise siyah.

Bu gün yaptığımız yol 104 Km civarı.

Bu günün yol haritası